warsztat architekta
48
abc specjalisty
akustyka w sali wykładowej
Wystarczy wtedy ograniczyć pogłos do poziomu określonego
w normie, a zrozumiałość mowy będzie bardzo dobra.
Z inną sytuacją mamy do czynienia w przypadku dużych sal
wykładowych czy audytoriów, w których odległość mówca–
słuchacz często przekracza 20 m. Jeżeli pomieszczenie będzie
bardzo dobrze wytłumione (czyli będzie charakteryzowało
się bardzo krótkim czasem pogłosu), to głos osoby przema-
wiającej z katedry (bez użycia nagłośnienia) będzie co prawda
wyraźny, lecz w tylnych rzędach zbyt cichy w stosunku do
szumu wytwarzanego przez wentylację i samych słuchaczy.
Mamy wtedy właśnie do czynienia z przetłumieniem pomiesz-
czenia. Można sobie z tym poradzić, projektując w odpowied-
nich miejscach sali (głównie na suficie) twarde powierzchnie
odbijające fale dźwiękowe. Umiejscowienie powierzchni oraz
nachylenie tych elementów powinno pozwolić na odbicie
w kierunku widowni fal akustycznych biegnących od katedry.
Przetłumienia nie musimy się obawiać w przypadku dużych
pomieszczeń, które z założenia mają funkcjonować wyłącznie
w oparciu o system nagłośnieniowy. W takich przypadkach
norma zwalnia z obowiązku sprawdzenia wartości STI dla
komunikacji bez użycia nagłośnienia. Nadmierna pogłosowość
pomieszczenia jest spowodowana głównie jego niewystarcza-
jącą chłonnością akustyczną. Problemem mogą być też wady
spowodowane nieodpowiednią geometrią wnętrza: zjawisko
echa czy ogniskowania dźwięku. Należy unikać pozostawia-
nia dużych, płaskich, równoległych powierzchni w twardym,
odbijającym dźwięk wykończeniu. Również projektowanie
pomieszczeń do komunikacji słownej na planie koła lub elipsy
jest bardzo ryzykowne, zwłaszcza jeśli pozostawi się ściany
w twardym wykończeniu.
Pomijanie zagadnień akustyki wnętrz, zarówno na etapie
projektowania, jak i wykonawstwa pomieszczeń do komuni-
kacji słownej, prowadzi często do znacznego pogorszenia ich
funkcjonalności, a poprawianie błędów w użytkowanych już
budynkach, jeśli nawet jest możliwe, okazuje się kłopotliwe
i kosztowne. Dotyczy to zwłaszcza błędów popełnianych
przy doborze rozwiązań materiałowych ścian i stropów.
Złą akustykę pomieszczenia można nieco łatwiej poprawić,
ponieważ wiąże się ona głównie z doborem odpowied-
nich materiałów wykończeniowych, ale nie da się tego
dokonać jedynie poprzez instalację systemu nagłośnienio-
wego. W związku z tym bardzo ważne jest, aby konsultant
ds. akustyki był zaangażowany w proces projektowania już
od fazy projektu koncepcyjnego.
4.
Szkoła Hiukkavaara w Oulu
w Finlandii – coraz częściej się zda-
rza, że klasy lekcyjne znikają, ponie-
waż cała przestrzeń edukacyjna
szkoły jest otwarta, a poszczególne
strefy są wydzielane poprzez mobilne
aranżacje meblowe; takie zorganizo-
wanie przestrzeni szkoły stawia nowe
wyzwania zarówno przed nauczy-
cielami, jak i projektantami akustyki;
projekt: Lukkaroinen Architects;
fot. Juha Sarkkinen
Literatura
1. PN-B-02151-3:2015-10
„Akustyka budowlana. Ochrona
przed hałasem w budynkach.
Część 3: Wymagania dotyczące
izolacyjności akustycznej przegród
w budynkach i elementów budow-
lanych”.
2. PN-B-02151-2:2018-01
„Akustyka budowlana. Ochrona
przed hałasem w budynkach.
4
Część 2: Wymagania dotyczące
dopuszczalnego poziomu dźwięku
w budynkach”.
3. PN-B-02151-4:2015-06
„Akustyka budowlana. Ochrona
przed hałasem w budynkach.
Część 4: Wymagania dotyczące
warunków pogłosowych i zrozu-
miałości mowy w pomieszczeniach
oraz wytyczne prowadzenia
badań”.
