52
2.
Świetlówki liniowe o ciepłej
i zimnej barwie zastosowane
równocześnie w jednej oprawie,
fot. J. Malinowska-Borowska
3.
Niekorzystna ciemna
barwa ściany w jednej ze szkół
podstawowych w woj. śląskim,
fot. J. Malinowska-Borowska
Ściany i okna
Aby uniknąć mroku, podnieść poziomy adaptacji oraz zapew-
nić komfort uczniom przebywającym w budynkach oświa-
towych, wskazane są wnętrza o jasnych powierzchniach,
szczególnie ścian i sufitów. Tymczasem w wielu szkołach ścia-
ny malowane są wielobarwnie, a do tego w kolorach ciemnej
zieleni, brązu czy granatu (fot. 3). Zalecane przez normę
współczynniki odbicia światła od głównych powierzchni
rozpraszających we wnętrzu (
ρ
) wynoszą: 0,7–0,9 dla
sufitów, 0,5–0,8 dla ścian oraz 0,2–0,4 dla podłóg [7].
Współczynnik odbicia ścian w kolorze ciemnozielonym lub
ciemnoniebieskim jest na poziomie 0,17–0,23 [11]. Norma
PN-EN 12464-1:2012 zaleca także, aby dla głównych
przedmiotów w pomieszczeniu, takich jak meble czy urzą-
dzenia, współczynniki odbicia światła mieściły się w zakresie
0,2–0,7.
Okna w klasach powinny mieć zabezpieczenia chroniące
przed nadmiernym nasłonecznieniem, np. żaluzje lub rolety.
Dodatkowe osłony zewnętrzne, choćby w postaci drzew,
także chronią przed nadmiernym słońcem, jednak ich wadą
jest całkowity brak możliwości regulacji światła naturalnego
docierającego do klasy.
są na bazie niebieskiej diody z naniesionym odpowiednim lumi-
noforem i stąd ich widmo jest zawsze maksymalne w obszarze
niebieskim przy długości fali ok. 460 nm [9]. Przesunięcie barwy
światła w kierunku neutralnej i ciepłej jest korzystniejsze, zwłasz-
cza jeśli pomieszczenia szkolne będą także wykorzystywane
w porze wieczornej. Co istotne, wymagana jest konsekwencja
w doborze temperatury barwowej źródeł światła umieszczo-
nych w jednej oprawie (fot. 2).
Dla wydolności wzrokowej, komfortu widzenia i dobrego
samopoczucia ważne jest, aby barwy otoczenia, przedmio-
tów oraz ludzkiego ciała wyglądały naturalnie i właściwie.
Wielkością, która w sposób obiektywny definiuje oddawanie
barw przez źródła światła jest wskaźnik oddawania barw
R
a
. Minimalna jego wartość dla źródeł światła stosowanych
w placówkach oświatowych wynosi 80. Zarówno tempera-
tura barwowa, jak i wskaźnik R
a
są zapisane na źródle światła
w postaci trzycyfrowego symbolu po kresce łamanej. Pierwsza
cyfra (po dopisaniu jednego zera) określa wartość wskaźnika
R
a
, a kolejne dwie (po dodaniu dwóch zer) temperaturę bar-
wową źródła. Przykładowo, symbol 18W/840 oznacza źródło
o mocy 18 W, którego wskaźnik oddawania barw jest większy
niż 80, a temperatura barwowa wynosi 4000 K [10].
warsztat architekta
oświetlenie w szkołach
abc specjalisty
2
3