warsztat architekta
53
Szyby zespolone i powłoki na szkle
Szyby zespolone wprowadzono w USA pod koniec lat 50.
XX wieku, a w Europie ok. dekadę później. Między szczel-
nie zamkniętymi taflami szkła znajduje się suche powietrze
lub – w rozwiązaniach najbardziej zaawansowanych – gaz
szlachetny (argon bądź krypton). Dzięki wytworzeniu szczel-
nego bufora cieplnego znacznie zmniejszyła się ucieczka
ciepła z pomieszczenia na drodze konwekcji. Rozwiązania
te współcześnie stały się właściwie standardem w fasadach
i są nieustannie udoskonalane. Obecnie pojawiają się pro-
totypy szkła próżniowego, działającego na zasadzie termo-
su (z próżnią wytworzoną między dwiema taflami szkła).
W latach 90. wprowadzono do użytku powłoki niskoemi-
syjne, dodatkowo zmniejszające straty ciepła przez pro-
mieniowanie. Co więcej, okazały się one skuteczne, nie
tylko w zakresie przeciwdziałania utracie ciepła, lecz także
ochrony przed nadmiernymi jego zyskami – przez odbi-
cie części promieniowania cieplnego, które dostaje się do
budynku z zewnątrz. Te dwa rozwiązania techniczne znacz-
nie wpłynęły na zwiększenie izolacyjności cieplnej budynków
z fasadami szklanymi, a tym samym na zmniejszenie zużycia
energii.
inteligentne
fasady
Szkło zawsze budziło w architekturze wiele emocji,
po części ze względu na skojarzenia semantyczne
przezroczystości ze szczerością, otwartością, jak
i z uwagi na właściwości techniczne: zdolność bar-
wienia światła, systematycznie poprawiające się
parametry izolacyjności cieplnej, rosnące wymiary
tafli. W tej dziedzinie budownictwa zmiany techno-
logiczne na przestrzeni ostatnich 70 lat niewątpliwie
stanowią motor wielu innowacyjnych rozwiązań
architektonicznych.
Zastosowanie szkła jako zasadniczego elementu osłonowe-
go w budynkach datuje się na początek XX wieku. Rozkwit
nowoczesnych systemów fasadowych jest w znacznym stopniu
związany z rozwojem systemów konstrukcyjnych (wprowa-
dzenie systemów szkieletowych) oraz technik produkcji szkła
płaskiego (rozpoczęcie wytwarzania szkła metodą pławienia
w 1959 roku w Wielkiej Brytanii przez firmę Pilkington).
Zmiany w technologiach fasad energooszczędnych następo-
wały stopniowo: w XIX wieku pojawiły się okna dwuszybowe
(tzw. szwedzkie i ościeżnicowe), a w XX okna zespolone
i fasady podwójne.
1
1.
Instytut Świata Arabskiego
w Paryżu, fot. Marcin Brzezicki
Marcin Brzezicki
dr hab. inż. arch.,
dydaktyk Wydziału
Architektury Politechniki
Wrocławskiej, członek
Management Committee
COST TU 1403 Adaptive
Facade Network, autor
bloga fabrzezicki.
wordpress.com
abc specjalisty
Marcin Brzezicki