43
fasady przeszklone
abc specjalisty
warsztat architekta
z zawiesiną swobodnie ułożonych cząstek, które ulegają
uporządkowaniu po przyłożeniu napięcia (il. 7);
• ciekłokrystaliczne LCD (z ang.
Liquid Crystal Devices
) –
szyba z przezroczystej staje się matowa lub mleczna; pomię-
dzy dwiema taflami znajduje się warstwa z ciekłymi kryszta-
łami, które po przyłożeniu napięcia z układu rozrzuconych
losowo cząstek przechodzą w układ uporządkowany (il. 8);
produkt oparty na tej technologii oferuje m.in. firma Saint
Gobain jako system Priva-Lite.
• gazochromowe (gasochromic glazing) – o zabarwieniu szyb
(na ciemnoniebiesko) decyduje aktywny gaz – rozcieńczony
wodór – który przepływa przez pustkę między warstwami
szklenia; gaz ten reaguje z powłoką aktywną – gazochromo-
wą (najczęściej z WO
3
), zabarwiając ją; rozjaśnienie z kolei
wynika z dostarczania tlenu; dopływ gazów sterowany jest
elektronicznie (il. 9).
Obiecującym rozwiązaniem szkieł o kontrolowanej zmienności
parametrów optycznych są szyby w technologii micro-blinds,
które z przezroczystych stają się zaciemnione lub niemal
nieprzezierne, jednak zmiana ta nie zachodzi w strukturze
materiałowej szkła. Ich powierzchnia pokryta jest warstwą
mikrożaluzji w postaci folii metalowej z wyciętymi blaszkami,
które zwijają się i w tym stanie są niewidoczne dla oka.
Po przyłożeniu napięcia rozwijają się, niwelując przepuszczal-
ność szkła (il. 10). System został opatentowany w National
Research Council w Kanadzie. Zakłada się, że będzie tańszy
niż inne rozwiązania o podobnych właściwościach optycznych,
także wymienione powyżej, a ponadto teoretycznie daje moż-
liwość uzyskania nieograniczonej palety barw.
Możliwości i ograniczenia różnych typów przeszkleń
Przedstawione powyżej rodzaje szklenia różnią się skutecznością
działania, stopniem zaawansowania technologicznego, ceną, kom-
fortem użytkowania, cechami estetycznymi. Najbardziej uniwersal-
ne, adekwatne do budynków o różnych funkcjach, są szkła:
• z przeciwsłoneczną powłoką refleksyjną, ze wskazaniem na sys-
temy z neutralną barwą szkła (konieczne dodatkowe rozwiązania
obniżające współczynnik U, np. powłoka niskoemisyjna, szklenie
trójszybowe, wypełnienie pustki gazem);
• szkła dwufunkcyjne, najbardziej uniwersalne i nowoczesne,
łączące postulat ochrony przed nadmiarem ciepła, maksymalizacji
dostępu światła dziennego oraz wysokiej termoizolacyjności.
Szkła drukowane wykazują mniejszą przydatność np. dla budow-
nictwa mieszkaniowego. Do ich wad można zaliczyć niekorzystne,
męczące dla użytkowników efekty wizualne wewnątrz, np. zmiana
postrzegania kolorów czy kontrasty i światłocienie. Szklenie z syste-
mami rozpraszającymi światło, o znacznym stopniu zaawansowa-
nia technologicznego, może być dobrym rozwiązaniem dla budyn-
ków biurowych o wysokim komforcie warunków oświetlenia lub
użyteczności publicznej, szczególnie ekspozycyjnych. Wprzypadku
obiektów mieszkalnych bardziej uzasadnione jest ograniczenie
szklenia do wartości zalecanych, pełne wykorzystanie ich zdolności
oświetlenia wnętrz światłem dziennym (rozmieszczenie, propor-
cje, parametry szkła) oraz zaopatrzenie w efektywne systemy
zacieniające niż wykonywanie dużych kosztownych przeszkleń,
np. z fragmentami zadrukowanymi czy wyposażonymi w systemy
rozpraszania światła.
Spośród rozwiązań szkła drukowanego szczególnie interesująca
jest możliwość wykorzystania nadruków PV jako elementów dwu-
funkcyjnych – pozyskujących energię i zacieniających. Koszt tego
rodzaju szklenia na razie jest wysoki, ale to właśnie wielofunkcyjność
elementów stanowi widocznie zarysowującą się tendencję rozwoju
rozwiązań budowlanych. Potencjał tkwi także w szkleniu o zmien-
nych właściwościach, gdyż otwiera ono nową drogę do możliwości
kontrolowania dostępu promieniowania słonecznego. Na jego
udoskonalenie i rozpowszechnienie potrzebny jest jednak czas.
11
Przypisy
1
Projekt realizowany w latach
2009–2013, dotyczący rozwiązań
architektoniczno-budowlanych
umożliwiających wznoszenie wysoko
energooszczędnych budynków wielo-
rodzinnych z dbałością o środowisko,
niewielkie użycie surowców natural-
nych, wysoki komfort użytkowania.
Projekt powstał z inicjatywy firmy
Mostostal Warszawa, został dofinan-
sowany przez Ministerstwo Nauki
i Szkolnictwa Wyższego.
Literatura
1. M. Adington, D. Schodek, „Smart
Materials and Technologies. For the
architecture and design professions”,
Elsevier, Oxford 2005.
2. A. Compagno, „Intelligent Glass
Facades”, Birkhaüser, Basel – Boston
– Berlin 1997.
3. G. Hausladen, M. Saldanha,
P. Liedl, „Climate Skin, Building-skin
Concepts that Can Do More with
Less Energy”, Birkhaüser, Basel –
Boston – Berlin 2006.
4. J. Marchwiński, K. Zielonko-Jung,
„Współczesna architektura proekolo-
giczna”, PWN, Warszawa 2012.
5. A. Ritter, „Smart Materials”,
Birkhaüser, Berlin 2007.
6.
(dostęp:
04.2018).
7.
(dostęp: 04.2018).
8.
(dostęp:
04.2018).
9.
(dostęp:
04.2018).
