60
abc specjalisty
warsztat architekta
fasady multimedialne
elewacji nie tylko pozwala wykorzystać odnawialne źródła ener-
gii jako materiał budowlany, lecz również zużyć wyprodukowa-
ną energię elektryczną na potrzeby własne. Instalacje takie nigdy
nie są zasypywane przez śnieg, a także pozwalają wygenerować
więcej energii ze słońca w okresach zimowych w stosunku do
rozwiązań umieszczonych na dachach.
Ciekawy przykład fasady multimedialnej połączonej z sys-
temami wytwarzającymi energię stanowi elewacja budynku
Greenpix w Pekinie (fot. 1). Obiekt ten został zrealizowa-
ny w 2008 roku jako handlowo-usługowy. Frontowa ściana
o powierzchni 2200 m
2
jest wyposażona w instalację medialną
LED (2292 diody RGB LED na konstrukcji ściany kurtynowej)
oraz zasilana zintegrowanymi wielowarstwowymi laminowa-
nymi ogniwami fotowoltaicznymi, połączonymi warstwowo
ze szkłem (tzw. ogniwa BIPV). W ten sposób energia pozy-
skana za dnia pokrywa zapotrzebowanie fasady medialnej
nocą. Kwadratowe płyty elewacyjne mają dodatkowo nadruk
w formie małych kwadracików o kilku rodzajach modułów
graficznych (grafiki wyglądają jakby zostały przypadkowo roz-
mieszczone), a diody zamocowano centralnie w każdej z płyt.
Zintegrowane ogniwa pozwalają dodatkowo ekranizować nad-
mierne nasłonecznienie, podnosząc efektywność energetyczną
budynku [4].
Fasada łączona z systemami rainscreen
Budynek Star Place w Kaohsiung City na Tajwanie (fot. 2)
wyposażony jest w fasadę multimedialną połączoną z nietypo-
wą przestrzenną strukturą. Już sama forma fasady przykuwa
uwagę, a nocą efekt dodatkowo akcentowany jest przez światło.
Frontowa część obiektu ma kształt wklęsłej soczewki, która
przechodzi w linię prostą, a następnie wyokrągla się w narożni-
kach budynku. Przestrzenna struktura fasady składa się z elemen-
tów poziomych – aluminiowych lameli, chroniących przed nad-
miernym nasłonecznieniem. Elementy pionowe to szklane tafle,
które mają różne szerokości i są ustawione pod różnymi kątami
w stosunku do krzywizn elewacji, stanowiąc barierę pogodową.
Na dolnych krawędziach szkła umieszczono diody RGB LED
o dużej mocy i połączono z dwiema soczewkami, wykorzystując
właściwość odbicia światła tak, aby padało pod odpowiednim
kątem. W nocy to właśnie te szklane pionowe osłony emitują
światło w różnych układach. Dla obserwatora przejeżdżającego
obok budynku i dla osób poruszających się wewnątrz spiralnymi
schodami ruchomymi, płynność form kształtu budynku jest nie-
bywała w odbiorze [2].
Narodowy w Warszawie, którego fasada często nawiązuje do
rozgrywającego się meczu i jest elementem przekazu wizu-
alnego, zaprasza do środka i podnosi atmosferę, wyświetlając
napisy typu „Polska gola” czy animacje fali meksykańskiej. Fasada
multimedialna oferuje szeroką gamę możliwości, począwszy
od reklamy produktów czy usług z systemami zarządzania
treścią, po złożoną formę komunikacji multimedialnej, będącej
na pograniczu kultury, sztuki i komercji. Oprócz przyciągania
spojrzenia, przykucia uwagi i zachęcenia do zatrzymania się,
może skłonić do głębszej kontemplacji, spędzenia dłuższego
czasu na odbiorze, zachęcić do wejścia do budynku czy po
prostu cieszyć swoim przekazem, ukazując jakąś historię, lub
zachwycić nowoczesnością ze względu na techniczną wyjątko-
wość. Umożliwia także tworzenie zaawansowanych aranżacji na
dużych płaszczyznach, co mogą wykorzystać różnego rodzaju
instytucje czy artyści multimedialni. Obraz, tekst lub animacja
wyświetla się w różnych rozdzielczościach, a trzy kolory diod
LED (czerwony, niebieski, zielony) pozwalają uzyskać mnóstwo
barw pochodzących z ich mieszania. Ponadto za dnia, w zależ-
ności od konstrukcji danej fasady multimedialnej, światło dzienne
może mieć dostęp do wnętrza budynku. Podsumowując, fasady
multimedialne skierowane są do osób, które od technologii
oczekują najwyższej jakości i spektakularnego efektu działania.
Fasady a produkcja energii
Fotowoltaiczne fasady wentylowane są alternatywą dla okładzin
z aluminium, płyt kompozytowych lub kamienia. Moduły fasad
wykonuje się jako bezramkowe typu szkło-szkło, tzn. wewnętrz-
ną i zewnętrzną powłokę stanowi szkło, w którym umieszczone
są ogniwa fotowoltaiczne. Takie rozwiązanie charakteryzuje się
nie tylko wysoką estetyką, lecz również trwałością i znacznym
poziomem bezpieczeństwa. Istnieje możliwość użycia modu-
łów zarówno nieprzeziernych, jak i przeziernych. Ogniwa
fotowoltaiczne mogą być rozmieszczone na nich w sposób
regularny lub tworzyć wzory, a zastosowanie kolorowej folii,
szkła barwionego w masie czy kolorowych ogniw pozwala
osiągnąć dodatkowe efekty wizualne. Ponadto użycie modułów
o różnych wymiarach umożliwia uzyskanie zróżnicowanych
efektów architektonicznych oraz maksymalne dopasowanie do
istniejących elewacji. Fotowoltaiczna fasada wentylowana może
być łączona z innymi rodzajami ścian osłonowych (np. ze stolar-
ką aluminiową, co w rozwiązaniu strukturalnym pozwala uzyskać
stałe lub otwierane okna ukryte), kasetonami aluminiowymi lub
integrowana z oświetleniem LED. Zastosowanie fotowoltaiki na
2.
Centrum handlowe Star Place
w Kaohsiung City, Tajwan,
fot.
2