48
Wentylacja i klimatyzacja w obiektach służby zdrowia
eksploatacji, kontroli muszą podlegać urządzenia wentylacyjne i klima-
tyzacyjne oraz parametry i właściwości powietrza (temperatura, wilgot-
ność, prędkość i czystość, szczelność i integralność oraz spadek ciśnie-
nia powietrza na filtrach wysoko skutecznych, nadciśnienie/podciśnienie
powietrza), jak również czystość instalacji, zgodnie z przygotowanym
harmonogramem przeglądów okresowych, załączonym do umowy
o obsługę techniczną obiektu. Regularna weryfikacja ma na celu utrzy-
manie pracy urządzeń i instalacji na poziomie funkcjonalnym i zmini-
malizowanie ryzyka wystąpienia awarii. W przypadku konieczności
przeprowadzenia działań korygujących nieprawidłowości (np. wymiana
filtrów, modernizacja instalacji), po ich wdrożeniu, należy także wyko-
nać badania kontrolne. Ze względu na specyfikę sal operacyjnych
i innych pomieszczeń czystych w obiektach służby zdrowia, zaleca się
zrealizowanie odpowiednich testów podczas odbiorów (w szczególnych
przypadkach w trakcie rozruchu oraz po dłuższych przerwach w pracy
instalacji) (tab. 3).
Literatura
1. A. Charkowska, A. Różycki, R. Lenarski, A. Sobierajska, „Wytyczne
projektowania, wykonania, odbioru i eksploatacji systemów wentylacji
i klimatyzacji dla podmiotów wykonujących działalność leczniczą”, 2016.
2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowych wyma-
gań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu
wykonującego działalność leczniczą (DzU z 2012 poz. 0.739).
3. Obwieszczenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 17 lipca
2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra
Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpo-
wiadać budynki i ich usytuowanie (DzU z 2015 poz. 1422).
4. Obwieszczenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia
28 sierpnia 2003 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporzą-
dzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy (DzU z 2003 nr 169, poz.1650).
5. PN–EN 12831:2006P „Instalacje ogrzewcze w budynkach. Metoda
obliczania projektowego obciążenia cieplnego”.
6. PN-B-02402:1982, „Ogrzewnictwo. Temperatury ogrzewanych
pomieszczeń w budynkach” (wycofana 10.09.2012 r.).
7. P. Kruczkowski, „Wytyczne projektowania szpitali ogólnych. Instalacje
sanitarne. Zeszyt 5: Wentylacja i klimatyzacja”, Biuro Projektów Służby
Zdrowia, 1984.
8. PN-EN ISO 14644-1:2016-03E „Pomieszczenia czyste i związane
z nimi środowiska kontrolowane. Część 1: Klasyfikacja czystości powie-
trza na podstawie stężenia cząstek”.
9. DIN 1946-4:2008:12 „Raumlufttechnik – Teil 4: Raumlufttechnische
Anlagen in Gebäuden und Raumen des Gesundheitswesens”.
10. B. Romanowska, „Recyrkulacja powietrza w salach operacyj-
nych”, prezentacja
tament%20H%C5%9A/NS/Barbara%20Romanowska.pdf (dostęp:
26.07.2016 r.).
11. PN-EN 15780:2011E „Wentylacja budynków. Sieć przewodów. Czy-
stość systemów wentylacji”.
12. PN-EN 12097:2007P „Wentylacja budynków. Sieć przewodów.
Wymagania dotyczące elementów składowych sieci przewodów ułatwia-
jących konserwację sieci przewodów”.
13. „Wymagania techniczne COBRTI INSTAL. Zeszyt 5: Warunki tech-
niczne wykonania i odbioru instalacji wentylacyjnych”, Ośrodek Informacji
„Technika instalacyjna w budownictwie”, Warszawa 2002.
14. PN-EN 12599:2013-04E „Wentylacja budynków. Procedury badań
i metody pomiarowe stosowane podczas odbioru instalacji wentylacji
i klimatyzacji”.
15. PN-EN ISO 14644-3: 2006E „Pomieszczenia czyste i związane
z nimi środowiska kontrolowane. Część 3: Metody badań”.
16.
17.
18. J. Hendiger, „Pomiar przepływu powietrza w instalacji wentylacyjnej
(cz. I)”, w: „Chłodnictwo & Klimatyzacja” 1/2004.
19. S. Pykacz, „Szczelność w instalacjach wentylacji i klimatyzacji. Prak-
tyka, przepisy i badania”, w: „Polski Instalator” 2/2015, s. 36–39.
20. K. Fitzner, B. Müller, V. Küchen, J. Lußky, „Airless, Definition of cle-
anliness: Ducts, Hermann-Rietschel”, Institute for Heating and Air-Con-
ditioning of Technical University of Berlin, Berlin 2000.
21. PN-EN 12237:2005 „Wentylacja budynków. Sieć przewodów.
Wytrzymałość i szczelność przewodów z blachy o przekroju kołowym”.
22. PN-EN 1507:2007 „Wentylacja budynków. Przewody wentylacyjne
z blachy o przekroju prostokątnym. Wymagania dotyczące wytrzymało-
ści i szczelności”.
23. PN-EN 1822-1:2009E „Wysokoskuteczne filtry powietrza (EPA, HEPA
i ULPA). Część 1: Klasyfikacja, badanie parametrów, znakowanie”.
Tab. 3. Testy podczas odbioru instalacji wentylacji i klimatyzacji w obiektach służby
zdrowia [1], [8], [15], [16], [17], [18], [19]
Badany parametr
Podstawowa aparatura pomiarowa Klasa pomieszczeń
Czystość pyłowa powietrza dla
cząstek
≥
0,5 μm (liczba cząstek/
m
3
powietrza) – określenie klasy
czystości powietrza
laserowy licznik cząstek
z izokinetyczną sondą pomiarową
S1
Szczelność zamocowania filtrów
wysoko skutecznych
fotometr liniowy aerozolowy
lub laserowy licznik cząstek,
generator aerozolu
S1
Jednorodność filtrów
wysoko skutecznych (brak
uszkodzeń i przecieków)
fotometr liniowy aerozolowy
lub laserowy licznik cząstek,
generator aerozolu
S1
Regeneracja (czas osiągnięcia
wymaganej czystości powietrza)
laserowy licznik cząstek,
generator aerozolu
S1
Szczelność przewodów
wentylacyjnych
zestaw do pomiaru szczelności
przewodów wentylacyjnych
S1–S4
Poziom ciśnienia akustycznego
spowodowanego pracą systemu
wentylacji i klimatyzacji
(w sali operacyjnej przy
pełnym wyposażeniu)
miernik poziomu natężenia dźwięku
z wentylacją
mechaniczną
Temperatura i wilgotność
względna powietrza
wewnętrznego
przyrząd pomiarowy z sondami do
pomiaru temperatury i wilgotności
względnej powietrza
S1 oraz
o regulowanych
parametrach
powietrza
Strumień objętości powietrza
nawiewanego, wywiewanego
i recyrkulacyjnego
anemometr skrzydełkowy, balometr –
z przystawkami dostosowanymi
wielkością i kształtem do badanych
nawiewników
z wentylacją
mechaniczną
Kaskada ciśnienia powietrza
pomiędzy pomieszczeniami
mikromanometr
o wymaganym
nadciśnieniu lub
podciśnieniu
powietrza
Spadek ciśnienia na filtrach
wysoko skutecznych
manometr
test dodatkowy
Przepływ powietrza
nawiewanego w obrębie
obszaru ściśle chronionego
(wizualizacja)
próba dymowa (wytwornica dymu
o silnej dyfuzji), kamera wideo
S1 – test dodatkowy:
obszar ściśle
chroniony (S1a i S1b),
obszar chroniony (S1c)
