Podłogi szczelinowe w chlewniach
48
betonowych jest zgodny z tzw. normą statystyki DIN 18908, DIN 1045
czy też PN-EN 12737. Nasiąkliwość materiału wynosi mniej niż 5%
(według PN-EN12390-8). Jako że beton nie przyjmuje i nie magazynuje
w swojej strukturze znacznych ilości odchodów zwierzęcych (gnojowicy),
ruszta mają pozytywny udział w redukcji amoniaku w budynku inwen-
tarskim. Na podstawie wieloletnich badań producenci dopasowali opty-
malną szorstkość ich zewnętrznej powierzchni, po której stąpają zwie-
rzęta, dzięki zastosowaniu betonu o jednorodnej frakcji. Zabieg ten
znacząco zwiększył atrakcyjność wyrobów dla samych świń, które chęt-
niej spacerują po rusztach. Ze względu na sposób wykonania w szerokiej
ofercie na rynku hodowcy mogą odnaleźć produkty z dwoma lub trzema
różnymi typami powierzchni stąpania, a wybór rozwiązania zależny jest
zazwyczaj od indywidualnych potrzeb klienta. By poprawić właściwości
drenażowe w celu odprowadzenia gnojowicy poprzez szczeliny, ruszta
wykonuje się z elementów (tzw. beleczek) w kształcie litery „T”. W takiej
konfiguracji szerokość samej szczeliny zwiększa się od góry (patrząc
w przekroju), powiększając tym samym potencjalną drogę dla spływu.
Firmy specjalizujące się w produkcji podłóg szczelinowych w ofercie
handlowej bardzo szczegółowo podają wymiary, wyliczając w procen-
tach nawet tzw. powierzchnię stąpania. Ważną kwestią pozostaje roz-
sądny kompromis między przeciwstawnymi cechami, jakimi muszą
charakteryzować się elementy podłóg rusztowych. Z jednej strony ich
powierzchnia powinna być gładka, by nie przyklejały się do nich nieczy-
stości i nie kaleczyły nóg, z drugiej zaś nie może być śliska, by nie utrud-
niać zwierzętom chodzenia. Producenci na ogół zapewniają o ww. właś-
ciwościach oraz o zastosowaniu zabezpieczeń przed poślizgiem (żebra,
zagłębienia), zminimalizowaniu ryzyka skaleczeń kończyn i łatwości
czyszczenia powierzchni. W miejscach, w których znajdują się urządze-
nia do zadawania paszy, producenci doradzają dodatkowo zabezpiecze-
nie betonu przed resztkami, które mogą zalegać na ruszcie. W tym celu
należy zapoznać się z dostępnymi na rynku preparatami chemicznymi
nieszkodliwymi dla zwierząt oraz nieuszkadzającymi struktury betonu.
Cała powierzchnia posadzki w kojcu powinna być równa, bez wystają-
cych krawędzi, progów czy uskoków, które mogłyby być źródłem okale-
czeń zwierząt, stresu oraz miejscem intensyfikacji gromadzenia się zanie-
czyszczeń w jednym miejscu.
x x x
Czym są ruszta przejazdowe?
Praktyka współczesnej hodowli trzody chlewnej, a zwłaszcza jej aspekty
użytkowe, wykształtowały wśród hodowców potrzebę użytkowania
rusztów o wzmocnionych właściwościach nośnych, przystosowanych do
poruszania się po ich powierzchni pojazdami rolniczymi, np. ładowar-
kami, traktorami. W związku z tym od kilku lat w obiektach inwentar-
skich montowane są przeznaczone do tych celów tzw. ruszta w wersji
przejezdnej. Głównym parametrem technicznym, który decyduje o dobo-
rze właściwego produktu, jest poziom jego wytrzymałości na uszkodze-
nia mechaniczne. Producenci oferują ruszta betonowe przewidziane dla
danego obciążenia masą zwierzęcia lub nacisku osi pojazdu mobilnego,
podając maksymalną wartość w kilogramach. W praktyce oznacza to,
że w wersji standard (z przeznaczeniem przede wszystkim dla inwentarza
żywego) mają one konstrukcję dostosowaną do maksymalnego ciężaru
250 kg. Mogą również przenosić obciążenia wywołane naciskiem osi
pojazdów rolniczych – maks. 650 kg, jednak nie jest to zalecane. W przy-
padku potrzeby poruszania się po rusztach pojazdami hodowcy mają do
wyboru specjalnie przystosowane do tego produkty o znacznie większym
poziomie maksymalnego obciążenia na oś pokładu – do 900 kg.
x x x
Belki podrusztowe i podciągi jako elementy podłogi
w chlewni
Rozpatrując szerzej konstrukcję budowlaną dla bezściołowego systemu
utrzymania zwierząt, należy także zwrócić uwagę na elementy betonowe
podłóg szczelinowych, pełnią one bowiem funkcję podporową i stanowią
ważny element fundamentów.
Jeśli kanały gnojowe w budynku chlewni wykonane są w formie
zespołu wanien zrobionych niezależnie dla każdego kojca grupowego
czy porodowego, ruszta betonowe można montować poprzez oparcie
ich bezpośrednio o krawędź progów kanałów. Jest to bardzo szybka
i sprawdzona metoda. Jej wadą są jednak większe koszty budowy
wanien na gnojowicę.
Hodowcy, chcąc uniknąć dodatkowych nakładów finansowych na
budowę wanien magazynujących, decydują się na zbiorczy kanał pod
całą powierzchnią rusztów wypełniony odpowiednio rozstawionymi słu-
pami podporowymi. Następnie poprzez wykorzystanie elementów beto-
nowych, określanych mianem belek podrusztowych, układa się ruszta,
opierając je bezpośrednio na uprzednio rozstawionych słupach pod-
porowych. Rozwiązanie to nie tylko redukuje koszty finansowe, lecz
także skraca czas i zmniejsza nakłady pracy podczas wykonania kana-
łów dla gnojowicy w takiej formie. Nie jest jednak pozbawione wad,
do których należy zaliczyć zwiększony poziom trudności przy procesie
obróbki gnojowicy.
Na rynku dostępny jest szeroki wachlarz belek podrusztowych. Program
produkcyjny firmy skupia się na kilku rodzajach wyrobu dostępnych
w różnych wymiarach. Podążając za coraz większymi potrzebami klien-
tów, czołowi producenci oferują belki podrusztowe z możliwością dosto-
sowania do każdego obiektu hodowlanego. Wytwarzanie produktów
o indywidualnych wymiarach to niezwykle skuteczny oręż w walce
z konkurencją – ułatwiają one i znacznie skracają prace montażowe,
Tab. 2. Parametry techniczne rusztów dla trzody według oferty firmy Precon Polska
Długość*
[mm]
Szerokość
[mm]
Wysokość
[mm]
Masa**
[kg]
Powierzchnia
[m
2
]
800
485
70
49
0,39
900
54
0,44
1000
61
0,49
1100
64
0,53
1200
71
0,58
1300
76
0,63
1400
82
0,68
1500
88
0,73
2200
90
162
1,07
2300
169
1,12
1600
70
93
0,78
1700
98
0,82
2400
90
176
1,16
2500
100
193
1,21
1800
80
120
0,87
1900
126
0,92
2600
100
200
1,26
2700
208
1,31
2000
80
132
0,97
2100
90
155
1,02
2800
100
220
1,36
2900
228
1,41
3000
236
1,46
3000***
250
* długość modułowa (rzeczywista jest mniejsza o 10 mm), podane dane nie uwzględniają odchyłek produkcyjnych;
** masa orientacyjna;
*** ruszt ze szczeliną o dł. 14 mm
