50
Podłogi szczelinowe w chlewniach
korkowym. Każdy zbiornik w budynku połączony jest z głównym za
pomocą podziemnego rurociągu (najczęściej z rur PVC), co tworzy
pewnego rodzaju sieć transportową dla gnojowicy. Opróżnianie mniej-
szych zbiorników następuje poprzez wyjęcie z ich den korków, co powo-
duje burzliwy przepływ medium systemami rur do głównego.
Proces właściwego mieszania oraz wypompowywania nawozu z kanału
gnojowego przed wywiezieniem na użytki rolne może być zaburzony
w sytuacji występowania jednego zbiorczego kanału – niewannowego,
ze słupami podporowymi rozmieszczonymi w strefie magazynowania,
na których spoczywają belki podrusztowe. Płynność fazy mieszania,
podczas której w znacznej mierze wykorzystywany jest okrężny ruch
frakcji gnojowicy, może być zaburzona poprzez dodatkowe słupy
w kanale. W miejscu ich występowania odchody często nie dają się
równomiernie wymieszać ani bezpośrednio wypompować (pompą lub
wozem asenizacyjnym) w trakcie jednej operacji. W takiej sytuacji rol-
nicy często posiłkują się dodatkowymi (niejako pomocniczymi) mieszad-
łami lub zastosowaniem wody i rozrzedzeniem gnojowicy, co powoduje
zwiększenie kosztów.
x x x
Gumowe maty
Rozwijając zagadnienie komfortu towarzyszącego kontaktowi kończyn
trzody z ażurowym podłożem, warto wskazać na tendencje zmierzające
do wyposażenia rusztów w gumowe maty. Są one przeznaczone do uży-
cia na betonowych, wypełnionych rusztami powierzchniach kojców dla
trzody. To dość nowy element wyposażenia chlewni, który stosuje się
również w przypadku chowu bydła mlecznego lub opasowego. Ma na
celu przede wszystkim zmniejszenie śliskości powierzchni komunikacyj-
nej, a co za tym idzie – obniżenie liczby różnego rodzaju urazów koń-
czyn, kulawizn oraz zminimalizowanie ryzyka upadków zwierząt.
Biorąc pod uwagę opisane powyżej czynniki wpływające bezpośrednio
na dobrostan inwentarza żywego, przy zakupie produktów należy
uwzględnić ich wpływ na proces usuwania odchodów z powierzchni
komunikacyjnej. Maty gumowe muszą być idealnie dopasowane do
rusztów, na których spoczywają. Rozmieszczenie i wymiary szczelin
oraz elementów powierzchni betonowej pomiędzy nimi powinny
być takie same, ponieważ producenci i sprzedawcy mat, dobierając
daną partię, przygotowują dokładny plan ich rozlokowania na podło-
dze szczelinowej. Każde zamówienie ma indywidualny geometryczny
wymiar przygotowany na podstawie dokładnego planu powierzchni
szczelinowych w budynku inwentarskim.
Rozpatrując specyfikację techniczną maty przewidzianej na pod-
łogi rusztowe, należy mieć na uwadze kilka podstawowych parame-
trów technicznych. Dostępne są wyroby przeznaczone na legowiska
w grupowym systemie utrzymania loch (podłogi pełne i szczelinowe)
oraz na porodówkach dla loch (kojec porodowy i tzw. gniazdo prosiąt).
W ofercie jednego z większych niemieckich producentów maty
w kojcach grupowych dostępne są w dwóch wariantach: na pochyłe
betonowe powierzchnie legowiskowe oraz do legowisk na rusztach
lub podłogach betonowych bez spadku. Można również kupić maty
w dowolnych konfiguracjach gabarytowych, stosowanych dla odpo-
wiedniej powierzchni legowiskowej. Zakupu pomogą dokonać fachowi
sprzedawcy. Potrzebny będzie również projekt ułożenia wyrobów
w kojcu.
Świnie są zwierzętami niezwykle inteligentnymi, mającymi w swojej
szerokiej palecie zachowań tendencje do podgryzania elementów
infrastruktury, wokół której znajdują się na co dzień. Jednym z nich,
służącym świetnie za przedmiot do zabawy czy też odreagowanie stresu
bądź nudy, może być właśnie gumowa mata wyłożona w kojcu. Z tych
z względów jej wierzchnią warstwę wykonuje się ze specjalnej mieszanki
gumy, odpornej m.in. na przegryzanie. Ma ona strukturę w postaci
niewielkich rowków rozłożonych równolegle na całej powierzchni,
co powoduje zwiększenie przyczepności racicy do gumy oraz ułatwia
odprowadzenie gnojowicy przez szczeliny. Natomiast spód o diagonal-
nej kasetonowej strukturze idealnie obejmuje ruszta.
W celu stabilnego i trwałego połączenia maty gumowej z podłogą
w poszczególnych szczelinach stosuje się elementy mocujące w postaci
kołków rozporowych, które zapobiegają bocznym oraz wzdłużnym prze-
sunięciom wyrobów po rusztach.
Jak wynika z kilkuletniego doświadczenia hodowców, co potwierdzają
także badania i testy naukowe, maty gumowe sprawdzają się dosko-
nale na powierzchniach szczelinowych w budynkach inwentarskich,
przyczyniając się w istotny sposób do lepszej kondycji zdrowotnej oraz
poczucia komfortu zwierząt. Wiadomo nie od dziś, że tylko najlepsze
warunki dobrostanu mogą przełożyć się na naprawdę wysokie
wyniki produkcyjne.
x x x
Podsumowanie
Budynek inwentarski dla trzody stanowi kosztowną inwestycję w budże-
cie gospodarstwa, dlatego decydując się na budowę nowej chlewni lub
modernizując starą, już na etapie projektowania trzeba zadbać o wiele
szczegółów konstrukcyjnych obiektu, by w efekcie poniesionych wydat-
ków osiągnąć wysoki poziom jego funkcjonalności i stworzonych tam
warunków produkcyjnych dla bydła mlecznego i opasowego. Jednym
z takich zagadnień jest kwestia podłogi.
Projektowanie budynku inwentarskiego, a w tym przypadku chlewni,
stanowi odpowiedzialne, a zarazem kompleksowe zadanie będące efek-
tem współpracy inwestora (producenta mleka) i biura projektowego.
Jednak nawet najlepiej przygotowany koncept może okazać się wyłącz-
nie schematem z niespełnionymi oczekiwaniami, jeżeli za nowoczes-
nymi rozwiązaniami powstałymi na deskach kreślarskich nie będzie
stać odpowiedzialne podejście do użytych materiałów budowlanych,
a także wierne przełożenie projektu na rzeczywisty obiekt i jego szcze-
góły konstrukcyjne.
Przy wyborze danego rozwiązania warto kierować się długoletnią tra-
dycją firmy, zakładając, że przez wiele lat sukcesywnie ulepszała swoje
wyroby, korzystając z własnych doświadczeń i wyników badań.
fot. Kraiburg Elastik Gmbh
Fot. 6. Maty gumowe stanowią doskonałe źródło komfortu dla odpoczywających
zwierząt
