36
Płyty warstwowe w budownictwie rolniczym
x x x
Zakres zastosowania płyt warstwowych
w budynkach rolniczych
Ze względu na wysoki stopień zaawansowania technicznego płyty war-
stwowe wykorzystuje się w wielu typach budynków rolniczych o zróż-
nicowanym przeznaczeniu. Współczesny sektor rolniczy ma dziś dużo
gałęzi produkcyjnych, od chowu i hodowli zwierząt poprzez uprawy
roślinne aż do przechowywania płodów rolnych. Dlatego też płyty war-
stwowe wykorzystywane w tej dziedzinie muszą być uniwersalne.
Budynki inwentarskie
Proces produkcyjny odbywa się w nich z udziałem zwierząt hodow-
lanych, takich jak bydło mleczne/mięsne, trzoda chlewna, drób oraz
inne mniej popularne gatunki. To liczna grupa obiektów, do których
budowy używa się płyt warstwowych. Na przykład w oborach przezna-
czonych dla bydła domowego stanowią one przede wszystkim pokrycie
dachu oraz wypełnienie ścian bocznych. Te ostatnie mogą mieć całko-
wite wypełnienie, ale można także spotkać rozwiązania, w których tylko
górna część szkieletu konstrukcji nośnej (powyżej wysokich fundamen-
tów) jest zabudowana płytami warstwowymi.
Szczegółowe rozwiązania konstrukcji na etapie projektowania stano-
wią wypadkową planowanego do wdrożenia systemu technologicznego
i utrzymania bydła (w dwóch podstawowych opcjach: uwięziowy i wol-
nostanowiskowy). Wewnętrzna infrastruktura techniczno-technologiczna
budynku dla krów wymaga racjonalnego „opakowania”, które tworzą
ściany, dach i otwory (okna, wrota wjazdowe), stanowiące ostatecznie
o wyborze budynku – z poddaszem użytkowym lub bez niego.
Pierwsze z nich zostały rozpowszechnione na przestrzeni minionych
lat, współcześnie natomiast wypierane są przez koncepcje obór bez
poddasza w postaci budynków halowych. Wyróżniają się one kon-
strukcją jedno- (o rozpiętości do ok. 18 m) lub wielonawową. Koszty
ich budowy są niższe, co wynika pośrednio z prostszej realizacji zało-
żeń projektowych. Poziom nakładów związanych z budową stanowi
odzwierciedlenie przyjętej koncepcji obory „ciepłej” lub „zimnej”.
W drugiej z wymienionych dach jest pozbawiony izolacji cieplnej, co
może być źródłem problemów w okresie wysokich temperatur, gdy
nagrzewające się od słońca pokrycie dachowe powoduje wzrost tem-
peratury, przekładający się na zjawisko stresu cieplnego u krów,
a w konsekwencji na obniżenie ich wydajności mlecznej.
Płyty warstwowe są również stosowane w obiektach przeznaczonych
do hodowli trzody chlewnej (różnych grup technologicznych), drobiu
(kurnikach) oraz nierzadko w budynkach dla koni, m.in. stajniach
czy ujeżdżalniach. Podobnie jak w oborach wykorzystuje się je do
przekrycia dachu oraz obudowy ścian. Stopień oraz sposób użycia płyt
warstwowych należy szczegółowo opisać w projekcie. Oprócz norm
i wymogów budowlanych powinny się tam znaleźć także wytyczne
dotyczące możliwości stworzenia właściwych warunków mikroklima-
tycznych dla danej grupy zwierząt.
Magazyny i przechowalnie
Budynki rolnicze to nie tylko miejsca przeznaczone dla zwierząt hodow-
lanych, lecz także różnego typu magazyny i przechowalnie, które czę-
sto określane są jako tzw. obiekty pomocnicze czy też towarzyszące
w gospodarstwie rolnym. W tych realizacjach płyta warstwowa stanowi
obecnie kluczowy materiał tworzący ściany i dach takiego obiektu.
Są to przede wszystkim magazyny płodów rolnych, m.in. warzyw, owo-
ców czy też zbóż, w których rolnicy magazynują je w sposób skrzyniowo-
-paletowy bądź w formie sypkiej. Poza tym płyty warstwowe znalazły
zastosowanie w przypadku większych i mniejszych hal przetwórczo-pro-
dukcyjnych, np. związane z rolnictwem budynki mieszalni pasz to dziś
w większości obiekty „opakowane” płytami warstwowymi.
Ważnym działem w budownictwie rolniczym, w którym wykorzystuje się
specjalnie opracowane warianty płyt warstwowych, są chłodnie lub mroź-
nie, wymagające stałego i wymuszonego systemu kontroli temperatury
wewnętrznej według wymogów mikroklimatycznych np. danej rośliny.
Płyty warstwowe
w budownictwie rolniczym
We współczesnym budownictwie przemysłowym
zastosowanie nowoczesnych materiałów budowlanych jest
ważnym elementem w całym procesie wytwórczym, który
może stanowić o końcowym sukcesie wykonawcy oraz
inwestora obiektu. Dotyczy to również popularnych płyt
warstwowych, od wielu lat stosowanych w gospodarstwach
rolnych. Właściwie dobrane i wykorzystane wyroby mogą
ekonomicznie oraz ergonomicznie zadecydować o pozytywnym
przeprowadzeniu budowy danego obiektu rolniczego.
dr inż. Michał Boćkowski
specjalista ds. dobrostanu i technologii
utrzymania zwierząt
fot. M. Boćkowski
Fot. 1. Kurnik wykończony płytami warstwowymi
fot. M. Boćkowski
Fot. 2. Przechowalnia cebuli zabudowana płytą warstwową z widoczną stalową
konstrukcją nośną budynku