Maszyny rolnicze a rolnictwo precyzyjne
26
x x x
Nowoczesne rozsiewacze do nawozów
mineralnych
Perspektywicznie rozwijającym się kierunkiem w rolnictwie precy-
zyjnym jest zmienne dawkowanie nawozów mineralnych z wykorzy-
staniem technologii satelitarnych VRA (z ang.
Variable Rate Aplika-
tion
) lub VRC (z ang.
Variable Rate Control
). Wdrażanie rozwiązania
VRA umożliwia szeroka oferta rozsiewaczy do nawozów, z odpowied-
nim wyposażeniem. Elementem wykonawczym w tych maszynach,
otwierającym zsuwy, poprzez które nawóz w odpowiednich ilościach
ze zbiornika dostaje się na tarcze wysiewające, jest najczęściej elek-
tryczny siłownik. Do innych rozwiązań należą napędzane elektrycz-
nie serwomechanizmy lub zasilane hydraulicznie przenośniki śli-
makowe. Każde z nich jest sterowane elektronicznie z terminala
znajdującego się w kabinie ciągnika.
Pracujące w technologii VRA rozsiewacze aplikują na plantacjach
nawozy mineralne w zmiennych dozach na podstawie map aplika-
cyjnych wgrywanych do pamięci terminala sterującego, wyposa-
żonego w specjalistyczne oprogramowanie, uwzględniające szereg
danych dotyczących właściwości pola oraz upraw. Źródłem infor-
macji są ortofotomapy oraz mapy plonów, klas bonitacyjnych gleby,
zasobności gleb w składniki pokarmowe, przewodności elektromag-
netycznej gleb, współczynników określających kondycję roślin (np.
NDVI) itp.
W zaawansowanych technicznie rozsiewaczach sygnał satelitarny
jest wykorzystywany także do regulacji szerokości wysiewu nawozów
(najczęściej poprzez zmianę miejsca podawania nawozu na tarczę)
podczas pracy wzdłuż granic pól, rowów, rzek, jezior i cieków wod-
nych. Pełna szerokość wysiewu jest dzielona na kilka wirtualnych
sekcji (6, 8 lub 12). W maszynach wyposażonych w magistralę
ISOBUS systemy sterujące mogą dzielić szerokość wysiewu nawet
na 128 wirtualnych sekcji.
Nowoczesne rozsiewacze są wyposażone w systemy wagowe lub
czujniki napełnienia zbiornika, dzięki czemu można kontrolować
pobór nawozów z magazynu oraz ich zużycie.
x x x
Kombajny z GPS-em
Kombajny zbożowe są traktowane jako pierwszy element w rolni-
ctwie precyzyjnym, a to dlatego, że zamontowane na nich czujniki
plonu dostarczają informacji o liczbie zebranych nasion z poszcze-
gólnych części pola. W ten sposób powstają mapy plonów, które
w dalszej kolejności są wykorzystywane do tworzenia map aplikacji
nawozów i nasion.
Nowoczesne kombajny zbożowe wyposażone są w elektroniczne
sterowanie zespołami roboczymi. Funkcje sterujące umieszczone
są na podłokietniku zintegrowanym z amortyzowanym fotelem.
Charakterystycznym elementem tych maszyn jest wielofunkcyjna
dźwignia z szeregiem przycisków uruchamiających najważniejsze
z nich. Wielofunkcyjny joystick pełni także rolę dźwigni zmiany bie-
gów i kierunku jazdy.
Kombajny zbożowe (podobnie jak ciągniki) mogą pracować w try-
bie jazdy automatycznej z wykorzystaniem systemu Auto Pilot i być
prowadzone po polu nawet z dokładnością do 2–3 cm. Funkcję
kontrolno-sterowniczą pełnią terminale przenoszone z ciągników
lub innych maszyn, a w najbardziej zaawansowanych modelach –
komputery pokładowe.
x x x
Precyzyjne siewniki do kukurydzy i buraków
W systemie rolnictwa precyzyjnego pracują także nowoczesne siew-
niki punktowe. Wyglądem nie odbiegają one od klasycznych urzą-
dzeń tego typu, ale wyróżnia je elektryczny napęd tarcz wysiewa-
jących w każdej sekcji roboczej. Silniki elektryczne każdej sekcji są
sterowane indywidualnie za pomocą terminala. Dzięki temu można
odłączać napęd tarcz wysiewających na poszczególnych sekcjach,
uzyskując w ten sposób funkcję Section Control, oraz regulować
obsadę nasion w poszczególnych częściach pola. Funkcjonalności
te są realizowane w oparciu o nawigację GPS.
x x x
Stan i perspektywy rozwoju
Rolnictwo precyzyjne jest silnie rozwijającym się działem produk-
cji żywności, czemu sprzyja m.in. postęp zarówno w konstrukcji
sprzętu, jak i automatyce oraz informatyce. Świadczy o tym rów-
nież szeroka oferta producentów (głównie zagranicznych) tego
typu asortymentu.
Zaawansowane technicznie maszyny i traktory wyposażone
w elektroniczne i automatyczne sterowanie pracą zespołów robo-
czych są chętnie nabywane przez polskich rolników. Najpopular-
niejsze rozwiązania z zakresu technologii satelitarnych to układy
jazdy automatycznej pozwalające na prowadzenie agregatu po
określonej trajektorii. Polscy rolnicy są także zainteresowani syste-
mami GPS, umożliwiającymi zmienne dawkowanie nawozów.
W dużych gospodarstwach i przedsiębiorstwach rolnych zasto-
sowanie znajdują systemy telematyczne służące do sprawnego
zarządzania parkiem maszynowym. Coraz większego znaczenia
nabywa także zaawansowane oprogramowanie do zarządzania
poszczególnymi działami produkcji.
Niebawem pojawi się kolejna grupa rozwiązań (są one już wstęp-
nie prezentowane przez wytwórców maszyn rolniczych na targach
czy wystawach rolniczych), która może zdobyć popularność na
polskim rynku – inteligentne systemy do rozpoznawania chwastów
i zmiennego oraz lokalnego dawkowania pestycydów.
fot. Sulky
Fot. 6. Technologie satelitarne umożliwiają zmienną aplikację nawozów mineralnych na
podstawie map aplikacyjnych
