62
Wentylacja hybrydowa
Otwory odprowadzające powietrze są zatem ok. 4–5 razy większe od
doprowadzających. Ponadto zgodnie z przepisami, nawiewniki i nawie-
trzaki mają mechanizm pozwalający przymknąć je jeszcze bardziej.
Jeśli przy podciśnieniu 5 Pa wentylacja pracuje prawidłowo, to przy
80 Pa każdy z kanałów będzie chciał wyciągnąć kilka razy więcej powie-
trza, co w związku z brakiem dopływu potrzebnego do jego odprowa-
dzenia w tej ilości, rozpoczyna „siłowanie” się między kanałami. Walkę
zwykle przegrywa najkrótszy, najczęściej znajdujący się w łazience na
poddaszu, i staje się „nawietrzakiem”, który powoduje nadmierną wen-
tylację. Problem ten rozwiązują opisane wcześniej nawietrzaki z zawo-
rem dławiąco-zwrotnym i stabilizatory przepływu. Nawietrzaki dopro-
wadzają powietrze do budynku, ale nie wypuszczają go na zewnątrz.
Jedyną drogą odprowadzenia stają się kanały wentylacyjne pilnowane
przez stabilizatory, które nie pozwalają na nadmierną wydajność. Insta-
lacja sama dostosowuje się do aktualnej sytuacji i mimo zmiennych
warunków zapewnia stałą wentylację, a także zpobiega ciągowi wstecz-
nemu. Oczywiście liczba i wielkość nawietrzaków musi być dobrana do
pracujących stabilizatorów, a te do wymagań prawnych związanych ze
strumieniem powietrza wentylującego.
W przypadku budynków wielorodzinnych trudności w wentylowaniu mie-
szkań na ostatnim piętrze polegają na tym, że wentylacja nie pracuje
albo działa nadmiernie. Wynika to z faktu, że ciąg kominowy ma tu
marginalne znaczenie z racji bardzo krótkiego komina, a dominujący
wpływ na funkcjonowanie wentylacji ma wiatr. Jeśli budynek jest osło-
nięty przed wiatrem, to wentylacja w takim mieszkaniu praktycznie nie
działa. Zastosowanie systemu hybrydowego pozwala na uzyskanie
stabilnego podciśnienia porównywalnego z 10–20-metrowym komi-
nem, a z racji tego, że są urządzenia kontrolujące zarówno kierunek,
jak i natężenie strumienia powietrza – problem zostaje wyeliminowany.
Ciągi wsteczne w lecie to kolejna kwestia spowodowana jeszcze innym
zjawiskiem niż wyżej opisane. Występują one najczęściej w mieszka-
niach na dolnych piętrach, czyli tam, gdzie są długie kanały wentyla-
cyjne. W lecie zdarzają się momenty, kiedy powietrze w kanałach jest
zimniejsze, a więc cięższe niż na zewnątrz budynku. Opada ono zatem
do mieszkania, zaciągając z dachu zapachy z umieszczonych obok
odpowietrzników kanalizacji, co potem czuć w łazience. Proces trwa
do zrównania się temperatury w kanale wentylacyjnym i na zewnątrz
budynku. W tym przypadku uchylanie okien nie zawsze powoduje
odwrócenie ciągu. Zjawisko to potrafi zatrzymać nasada hybrydowa,
wytwarzając odpowiednie podciśnienie.
x x x
Problemy eksploatacyjne związane z wentylacją
hybrydową
Wentylacja hybrydowa, a zwłaszcza każda nasada hybrydowa, pra-
cuje 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, 365 dni w roku przez
wiele lat. Gdyby podobnie eksploatować samochód, jeżdżąc ze śred-
nią prędkością 35 km/h, to po dwóch latach miałby on przebieg ponad
600 tys. km. Chyba nie ma na świecie producenta samochodów, który
daje gwarancje na tak duże przebiegi. Nasady wystawione są cały
czas na mróz, deszcz, śnieg, wiatr i upał. Zgodnie z zaleceniami prawa
należy zatem przynajmniej raz w roku sprawdzić sprawność instalacji,
a także czystość nawietrzaków, stabilizatorów i kanałów wentylacyjnych.
Wszystkie urządzenia są tak skonstruowane, aby ich czyszczenie było
łatwe do wykonania.
x x x
Modernizacja istniejącej wentylacji grawitacyjnej
Samo zamontowanie nasad hybrydowych na kominach wentylacyj-
nych nie wystarczy. Przy modernizacji należy zrobić przegląd całej instala-
cji, zaczynając od miejsc doprowadzenia powietrza do budynku, czyli od
nawietrzaków. Bardzo istotnym błędem jest brak tych urządzeń, a w kon-
sekwencji za mała ilość powietrza dostarczanego do wnętrza. Podobny
efekt daje ich niewłaściwie dobrana wielkość i liczba, zwykle zbyt mała.
W istniejących instalacjach często można spotkać nawietrzaki zlokali-
zowane tylko w kuchni. Takie rozwiązanie również jest błędne, ponie-
waż zaburza właściwy kierunek przepływu i powietrze nie obiega całego
mieszkania. W kuchni nawietrzak może stanowić jedynie dodatkowy wlot
powietrza, główne powinny być umiejscowione w pokojach.
Czasami w wyniku nadmiernych oszczędności, podczas modernizacji
rezygnuje się ze stosowania zaworów dławiąco-zwrotnych w nawietrza-
kach. Jest to działanie dozwolone, ale ma swoje konsekwencje – zabu-
rza pracę wentylacji podczas dużego wiatru.
Inną praktykę stanowi montaż stabilizatorów jedynie na niektórych krat-
kach wentylacyjnych. Niestety w takim przypadku nie cały system reali-
zuje założenia instalacji hybrydowej, tzn. pozostałe kanały działają bez
żadnej kontroli. Stabilizatory spełniają swoją funkcję tylko wtedy, jeżeli są
zamontowane w każdej kratce wentylacyjnej. Ponadto istotna jest tutaj
również kwestia okapów, za którymi powinny być zamontowane zawory
wentylacyjne otwierające się, gdy urządzenie jest włączone.
O prawidłowo działającej instalacji hybrydowej możemy mówić, jeśli
system grawitacyjny zostanie doposażony w odpowiednio dobrane
nawietrzaki z zaworami dławiąco-zwrotnymi, a także stabilizatory
i nasady hybrydowe. Bez tych ostatnich wentylacja grawitacyjna będzie
pracowała lepiej niż przed modernizacją, ale tylko w sprzyjających
warunkach atmosferycznych. Nie będzie natomiast spełniała założeń
wentylacji hybrydowej.
rys. Darco
Rys. 6. Schemat instalacji wentylacji hybrydowej jednorurowej
