Opomiarowanie zużycia wody i ciepła w budynkach wielorodzinnych
66
Warto podkreślić, że zarówno kwestie dotyczące legalizacji pierwotnej,
jak i ponownej nie są określone w dyrektywie unijnej, lecz leżą w gestii
państw członkowskich UE.
x x x
Definicja wodomierza
Wodomierz to przyrząd służący do ciągłego pomiaru objętości wody
przepływającej w całkowicie wypełnionym przewodzie zamkniętym
(zgodnie z § 1 pkt. 1 Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Poli-
tyki Społecznej z dnia 20 lutego 2004 r. w sprawie wymagań metrolo-
gicznych, którym powinny odpowiadać wodomierze, z późn. zm.).
W nieruchomościach wielolokalowych występują dwa rodzaje
wodomierzy:
•
główne – mierzą objętość wody dopływającej do całego budynku,
jako odbiorcy usług świadczonych przez przedsiębiorstwo wodo-
ciągowe,
•
mieszkaniowe (osobne dla zimnej i ciepłej wody) – mierzą ilość
wody dopływającej do konkretnych lokali w budynku.
Ze względu na to, że wodomierze służą do rozliczeń finansowych,
podlegają szczególnej ochronie prawnej. Zgodnie z Ustawą o zbioro-
wym zaopatrzeniu w wodę i odprowadzaniu ścieków z dn. 7 czerwca
2001 r. z późn. zm., tylko wodomierz główny wykorzystywany jest do
rozliczania kosztów pobranej wody i odprowadzonych ścieków mię-
dzy wspólnotą mieszkaniową a przedsiębiorstwem wodociągowym.
Natomiast urządzenia lokalowe wykazują zużycie wody dla konkret-
nego mieszkania, a ich odczyty mogą być podstawą rozliczeń tzw.
uchybu w bilansie wody i ścieków. Na podstawie art. 26.3 ww. ustawy
zarządca dokonuje wyboru metody wyliczenia kosztów wynikających
z różnicy wskazań.
Na wodomierzu powinny znajdować się następujące informacje:
nazwa producenta, znak zatwierdzenia typu (jeśli jest nadany), rok
produkcji, numer fabryczny, strzałki wskazujące kierunek przepływu
wody, jednostka miary, górne graniczne ciśnienie wody (podane
w barach), kierunek montażu (dla wodomierzy pracujących w położe-
niu pionowym – litera „V”, poziomym – „H”) oraz nominalny przepływ
i klasa metrologiczna.
x x x
Rodzaje wodomierzy i ich parametry
Na rynku dostępne są trzy typy wodomierzy rozróżniane ze względu
na ich budowę:
•
mechaniczne – przeznaczone do pomiaru przepływu wody zimnej
(temp. 0–30°C), ciepłej (temp. 30–90°C), gorącej (temp. 30–130 lub
30–180°C),
•
elektroniczne lub mechaniczne z urządzeniami elektronicznymi –
przeznaczone do wody zimnej (temp. 0–30°C),
•
sprzężone – przeznaczone do wody zimnej (temp. 0–30°C).
Inny podział wynika z warunków pracy mechanizmu liczącego urzą-
dzenia: mokre – mokrobieżne, suche – suchobieżne, półmokre –
z częścią liczydła wypełnioną cieczą (najczęściej gliceryną).
Wodomierze podlegają również klasyfikacji metrologicznej, według
której wyróżnia się klasy dokładności pomiaru: A, B i C dla mierni-
ków przepływu wody zimnej, a także A, B, C i D dla wody ciepłej. Przy
czym urządzenia klasy D wykazują największą dokładność, a te klasy
A – najmniejszą.
W Polsce legalnie do obrotu mogą być wprowadzone urządzenia
z ważnym certyfikatem zgodności typu wydanym przez:
•
Główny Urząd Miar; oznaczenie: PL T,
•
jeden z instytutów metrologicznych (odpowiednik GUM) w krajach
Unii Europejskiej na podstawie dyrektyw tzw. starego podejścia; ozna-
czenie
e
wraz z symbolem państwa, w którym wydano certyfikat,
•
Wspólnotę Europejską; oznaczenie: CE M.
Od października 2016 r. wszystkie wprowadzone do obrotu wodo-
mierze podlegają dyrektywie 2004/22/WE z dnia 31 marca 2004 r.
o przyrządach pomiarowych, zwanej w skrócie MID (z ang.
Measu-
ring Instruments Directive
), i z czasem całkowicie zastąpią starsze
produkty. Zgodność przyrządu pomiarowego ze wszystkimi przepi-
sami powyższej dyrektywy powinna być wskazana przez obecność na
nim znaku CE i dodatkowego oznakowania metrologicznego, a jego
ocena przeprowadzona przy zastosowaniu jednej z wybranych przez
producenta procedur weryfikacji zgodności wymienionych w załącz-
niku szczególnym (od A do H1). Wodomierze wprowadzane do obrotu
i użytkowania zgodnie z MID podlegają wprost ustawie o systemie
oceny zgodności i producent, niezależnie od certyfikatu badania typu,
powinien wystawiać deklaracje zgodności z dyrektywą 2004/22/WE
i nową europejską normą EN 14154.
Poza ww. certyfikatami wodomierze muszą mieć atest higieniczny. Jest
to dokument wydawany w formie drukowanej, który producent i dys-
trybutor musi uzyskać, a kupujący ma prawo go wymagać.
x x x
Dobór wodomierza
Dobierając wodomierz, należy wziąć pod uwagę temperaturę i ciśnie-
nie maksymalnego strumienia przepływającego przez niego medium,
dopuszczalne straty hydrauliczne oraz warunki instalacyjne (średnicę
rur, niezbędne długości dla spełnienia wymagań normatywnych,
dopuszczalną dla danego wodomierza pozycję montażu i związaną
z tym klasę obciążeń).
Głównymi parametrami, na które trzeba zwrócić uwagę przy doborze
wodomierza, są:
•
przepływ minimalny – błąd pomiarowy może wynosić do 5%,
•
przepływ pośredni – błąd może osiągać maksymalnie 2%,
•
przepływ maksymalny – jest granicą wytrzymałości konstrukcji wodo-
mierza i utrzymania jego parametrów metrologicznych,
•
zakres pomiarowy – jest wyznacznikiem klasy urządzenia pomiarowego.
Najpopularniejsze w budownictwie mieszkaniowym, głównie z uwagi
na cenę i małe gabaryty, są wodomierze jednostrumieniowe, ekstra-
suche, często wykorzystujące nowoczesne systemy zdalnego odczytu.
fot. Fotolia.com
Fot. 1. Wodomierz główny
