Obiekty Mieszkalne 2017
75
Jak oszczędzać energię elektryczną w budynku wielorodzinnym?
x x x
Stan instalacji elektrycznej
W wielu przypadkach stan instalacji elektrycznej w budynkach wielo-
rodzinnych, szczególnie tych starszych, budzi wiele zastrzeżeń. Jest to
widoczne w protokołach z badań okresowych instalacji, które zgodnie
z ustawą Prawo Budowlane powinny być wykonywane nie rzadziej niż
co 5 lat. Układy te często nie spełniają obecnie stawianych im wyma-
gań, np. przez Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwiet-
nia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpo-
wiadać budynki i ich usytuowanie (DzU nr 75, poz. 690 z późn. zm.)
czy norm wieloarkuszowych PN-HD 60364 „Instalacje elektryczne
niskiego napięcia” i PN-IEC 60364 „Instalacje elektryczne w obiek-
tach budowlanych”. Sam stan techniczny instalacji elektrycznej
w wielu przypadkach generuje straty, gdyż nie jest ona dostosowana
do odbiorników, które są do niej przyłączone. Wymiana takiej instala-
cji w budynku wielorodzinnym jest determinowana przez:
• wykorzystywanie przewodów z żyłami aluminiowymi o przekroju
mniejszym lub równym 10 mm
2
, co zwiększa straty na przesyle ener-
gii elektrycznej oraz pogarsza warunki bezpieczeństwa pożarowego
i ochrony przeciwporażeniowej – obecnie to rozwiązanie jest zabro-
nione; zgodnie z obowiązującymi przepisami wykorzystywać można
tylko przewody aluminiowe o przekrojach większych niż 10 mm
2
;
• stosowanie przewodów dwużyłowych w instalacji jednofazowej
i czterożyłowych w trójfazowej – jest to niedozwolone, gdyż pogarsza
warunki ochrony przeciwporażeniowej; przewody w instalacji jednofa-
zowej powinny być trójżyłowe, a w trójfazowej – pięciożyłowe;
• brak styków ochronnych w gniazdach – szczególnie jednofazowych;
• brak środków ochrony przed skutkami przepięć;
• nieprawidłowy dobór przekroju przewodów do stosowanych
odbiorników;
• zły stan rozdzielnic administracyjnych i zabezpieczeń obwodów
odbiorczych z nich zasilanych – do ochrony obwodów odbiorczych
nie wolno używać bezpieczników topikowych, lecz należy korzystać
z instalacyjnych wyłączników nadprądowych;
• niestosowanie różnicowoprądowych urządzeń zabezpieczających,
które w warunkach awarii samoczynne wyłączają zasilanie, wspoma-
gając tym samym podstawową ochronę przeciwporażeniową i przed
powstaniem pożaru.
x x x
Odbiorniki energii elektrycznej zasilane
z rozdzielnic administracyjnych
Gdy stan instalacji elektrycznej obwodów administracyjnych w danym
budynku spełnia wymagania stawiane przez obowiązujące przepisy,
należy przyjrzeć się zasilanym przez nią odbiornikom. W obiektach
wielorodzinnych są to najczęściej:
• oświetlenie na klatkach schodowych,
• oświetlenie w piwnicach i garażach,
• oświetlenie zewnętrzne,
• pompy ciepłej wody użytkowej, centralnego ogrzewania
i kanalizacji,
• windy,
• instalacje domofonowe,
• urządzenia teleinformatyczne.
W wielu wypadkach wymiana tych odbiorników na nowsze, o lepszych
parametrach energetycznych, znacząco zmniejszy zużycie energii elek-
trycznej, a w efekcie rachunki za jej pobór.
x x x
Źródła światła i oprawy oświetleniowe
Najpopularniejszym źródłem światła stosowanym na klatkach scho-
dowych i w garażach jest nadal zwykła żarówka o niskiej sprawności,
która często się przepala i zamienia na światło jedynie 5–10% pobra-
nej energii, a pozostałą przetwarza na ciepło. Rozwiązanie to podnosi
rachunki za energię elektryczną. Aby tego uniknąć, zaleca się wyko-
rzystywanie źródeł światła o lepszej skuteczności świetlnej.
W tabeli 1. zestawiono parametry źródeł światła najczęściej stosowa-
nych w częściach wspólnych budynków wielorodzinnych. Natomiast
w tabeli 2. koszty zużycia energii przez poszczególne źródła światła,
pracujące 2200 godzin rocznie na klatkach schodowych.
Jak oszczędzać energię
elektryczną w budynku
wielorodzinnym?
Po wykonaniu pełnej termomodernizacji, czyli dociepleniu
i zmniejszeniu zużycia energii cieplnej w budynku
wielorodzinnym, wielu zarządców nieruchomości poszukuje
kolejnych sposobów zmniejszenia kosztów utrzymania
obiektu. Ich uwaga skupia się przeważnie na rachunkach
za energię elektryczną. W celu obniżenia jej zużycia
należy przyjrzeć się instalacji zasilającej obwody oraz jej
odbiornikom w części wspólnej budynków.
dr inż. Piotr Cierzniewski
Katedra Elektroenergetyki i Napędów
Elektrycznych Zachodniopomorskiego
Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
dr inż. Tomasz Zarębski
Katedra Elektroenergetyki i Napędów
Elektrycznych Zachodniopomorskiego
Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
Tab. 1. Parametry wybranych źródeł światła
Typ źródła światła
Moc
źródła P
n
[W]
Strumień
świetlny F
[lm]
Skuteczność
świetlna h
[lm/W]
Trwałość
T
[h]
Cena
[zł]
Żarówka 60 W E27
60
660
11
1000
1,00
Żarówka 100 W E27
100
1400
14
1000
1,50
Halogen 42 W E27 230 V
42
630
15
2000
5,00
Halogen 70 W E27 230 V
70
1200
17,1
2000
6,00
Świetlówka kompaktowa
12 W E27 230 V
12
630
52,5
12000 12,00
Świetlówka kompaktowa
23 W E27 230 V
23
1320
57,4
12000 21,00
Żarówka LED 9–60 W E27 827
230 V
9
806
89,6
15000 10,00
Żarówka LED
18–100 W E27 827 230 V
18
1521
84,5
25000 30,00
