Hale Przemysłowe 2018
79
Oznakowanie poziome w obiektach magazynowych
Oznakowanie poziome to zdaniem wielu zarządców i kierowni-
ków magazynów banalne rozmieszczenie kresek, którego wyko-
nanie zajmuje nie więcej niż 3 dni
1
. Czemu nie zrobić więc tego
samemu? Czyżby brak na rynku projektantów oznakowania wyni-
kał z tego, że jest to tak proste? A przecież nawet wiele firm zaj-
mujących się wykonywaniem oznakowania unika samego projek-
towania. Nie mówiąc już o tym, że brakuje konkretnej literatury
na ten temat, w obszarze akademickim w Polsce i za granicą.
Powstaje pytanie: czy wyraźny brak specjalistów w tym zakresie
wynika z prostoty czy może ze złożoności zagadnienia?
x x x
Wymagania
Temat oznakowania magazynu niejednokrotnie już był przed-
miotem wielu rozważań dotyczących bezpieczeństwa w maga-
zynach. Jak wiadomo, obowiązek zaprojektowania i wykona-
nia oznakowania, leżący po stronie pracodawcy, wypływa m.in.
z Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie
ogólnych przepisów BHP. Został on opisany w Dyrektywie 92/58
EWG, a wiele aspektów oznakowania jest zawartych w kilku nor-
mach i innych przepisach. Ww. opracowania precyzują, jakie
powinno być oznakowanie (bezpieczne, klarowne i spełniające
określone wymagania), ale nie wspominają o praktycznych jego
aspektach i rzeczywistych problemach pojawiających się przy
projektowaniu.
Przepisy i rozporządzenia niewiele mówią o zagrożeniach wyni-
kających z braku lub błędnego oznakowania, a także o korzyś-
ciach płynących z prawidłowo zaprojektowanej organizacji
ruchu. Nie ma żadnych informacji na temat trudności pojawiają-
cych się przy projektowaniu (dobrego) oznakowania, współzależ-
ności różnych aspektów technicznych i organizacyjnych czy kwe-
stii finansowych.
Warto jeszcze dodać, że PKN we wrześniu 2015 r. wycofał ostatni,
względnie informatywny dokument dotyczący projektowania dróg
wewnętrznych, jakim była norma PN-68/M78010 „Drogi i otwory
drzwiowe. Wytyczne projektowania”. Nasuwa się więc pytanie:
jak to wszystko wygląda w praktyce i jaką postawę powinien przy-
jąć zarządca magazynu wobec faktu wysokich wymagań i ubo-
gich standardów?
x x x
Praktyka
W praktyce dochodzi do wypadków w magazynach (fot. 1),
gdyż w ich funkcjonowaniu wiele elementów pozostaje zaniedba-
nych z powodu niewiedzy, niefrasobliwości zarządzających i –
co najgorsze – z chęci oszczędzania na BHP, również w firmach
z ogromnym kapitałem. W części magazynów nie ma oznakowa-
nia, w innych jest tylko częściowe („podstawowe”), zaś najmniej
liczna jest grupa obiektów, która takie oznakowanie ma i pracuje
według jego wytycznych. Nie wnikając w powody nieprzestrzega-
nia zasad „wytyczonych” przez oznakowanie, należy stwierdzić, że
istnieje wiele czynników sprawiających, że oznakowanie poziome
jest w transporcie wewnętrznym co najmniej niedoceniane, choć
sytuacja powoli się zmienia.
Czy to oznacza, że tak powszechna praktyka znajduje argumenty,
aby bagatelizować sprawę oznakowania dróg? Według statystyk
PIP za lata 2009–2011 dla obiektów wielkopowierzchniowych
wśród dwóch najczęściej występujących nieprawidłowości odnoto-
wano zastrzeżenia w zakresie ładu i porządku w ciągach komuni-
kacyjnych oraz składowania i magazynowania towarów (ok. 50%
obiektów w zależności od roku). Te same statystyki wskazują, że
wśród powtarzalnych organizacyjnych przyczyn wypadków (42%)
aż 72,5% ogółu dotyczy niewłaściwej ogólnej organizacji pracy.
x x x
Korzyści z obecności oznakowania poziomego
Czym uzasadnia się słuszność stosowania oznakowania pozio-
mego na drogach wewnętrznych oraz przestrzegania zasad, jakie
ono narzuca? Właściwie zaprojektowany i oznakowany układ dróg
wewnętrznych wprowadza porządek ruchu oraz równoważy jego
natężenie (dobrym przykładem jest organizacja ruchu na parkin-
gach dużych galerii handlowych, która nie prowadzi do wyjazdu
drogą najkrótszą, lecz rozkłada natężenie ruchu na odpowiednio
długim odcinku drogi).
Uwzględnienie ruchu przepływów materiałowych podczas projek-
towania pozwala uzyskać „pożądany” układ dróg wewnętrznych,
a przez to zwiększa późniejszą wydajność pracy, choćby przez
skrócenie cykli transportowych czy też eliminację wąskich gardeł
(które z reguły są efektem błędnie zaprojektowanych procesów).
Uzyskane w ten sposób właściwości systemu transportu
wewnętrznego generują kolejne profity. Ww. zalety obniżają
prawdopodobieństwo wystąpienia kosztownej kongestii ruchu
(czyli korków) czy też kolizji, np. dwóch środków transportu.
Odpowiednio wydzielony ciąg oraz przejścia dla pieszych uczest-
ników ruchu zapewniają im bezpieczeństwo podczas poruszania
się po zakładzie. Organizacja ruchu w postaci pasów (według
Oznakowanie poziome
w obiektach magazynowych
Tomasz Chojnacki
➀
projektant logistyki, Metroplan Polska
fot. Shutterstock
Fot. 1. Wypadek w magazynie bez oznakowania
