warsztat architekta
20
30.
Nowatorskie rozwiązanie obra-
cających się wokół własnej osi regałów
bibliotecznych
31.
Przestronny hol szkoły
Munkegaar ze swobodnie rozmiesz-
czonymi stołami i pufami,
fot. 30–31. Adam Mørk
nowe przestrzenie edukacji
abc specjalisty
30
31
Podziemne piaskownice
Nowoczesne przestrzenie edukacyjne można uzyskać, nie tylko
budując nowe obiekty, ale i modernizując istniejące. Faktem jest, że
na substancję szkolną składają się zwykle starsze obiekty, dlatego to
właśnie remonty, z racji skali, mogą mieć większy wpływ na poziom
edukacji niż pojedyncze nowe inwestycje. Ciekawy jest przykład
modernizacji i rozbudowy szkoły Munkegaard w Gentofte, pół-
nocnych przedmieściach Kopenhagi. To jedno z arcydzieł Arne
Jacobsena, które w 1995 roku wpisano do rejestru zabytków.
Ukończona w 1957 roku szkoła składa się z szeregu parterowych
pawilonów klas oraz dziedzińców, separujących przeszklone kory-
tarze. Rozłożysty kompleks zapewniał dzieciom doskonałe warun-
ki: każda klasa ma swój dziedziniec-ogród, a przestrzeń sali jest
oświetlona także przez duże świetliki dachowe. Jacobsen zaprojek-
tował tutaj każdy detal, w tymmeble, ławki, lampy, a nawet głośniki.
Na początku XXI wieku ceglano-szklana szkoła nosiła już ślady
zużycia. Potrzebna była renowacja. Dość sztywny układ budyn-
ków nie przystawał do nowych podstaw programowych zakła-
dających większą elastyczność i prace w zmiennych grupach.
W latach 2005-2009 szkoła przeszła metamorfozę, a za projekt
odpowiedzialna była pracownia Dorte Mandrup Arkitekter.
Rozbudowę przeprowadzono bezinwazyjnie – pod istniejącym
dziedzińcem głównym. Udało się tam zmieścić dodatkowe
1500 m
2
powierzchni. To tam pojawiły się pracownie odpowia-
dające na wymogi nowych zasad nauczania. Powstały przestrzenie
dla przedmiotów specjalnych, takich jak: gotowanie, ciało i zdrowie
człowieka, przyroda i technologia oraz fizyka i chemia. Wszystkie te
pracownie i laboratoria – thornburgowskie „piaskownice” – mają
duże stoły ze zlewami oraz mnóstwo specjalistycznego sprzętu,
np. sala do nauki gotowania przybrała formę nowoczesnej kuchni.
Podziemne „piaskownice” łączy wielka przestrzeń otwartego holu.
Urządzona jest swobodnie rozmieszczonymi stołami czy pufami
i pozwala na pracę w grupach oraz indywidualną. Ta interdyscy-
plinarna przestrzeń wykorzystywana jest na przeróżne sposoby,
sprzyja formalnym i nieformalnym spotkaniom. Podziemna kon-
dygnacja jest dobrze doświetlona – światło dzienne wpada tu
przez cztery zagłębione dziedzińce w formie szklanych kryształów.
Białe ściany, podłogi i stropy tylko potęgują ilość docierającego
światła. Wyrazistymi kolorami wyznaczono natomiast przestrzenie
pracowni. Intrygujące są nowe węzły sanitarne – zamiast kafelków
ściany i podłogi pokryte są panelami z nadrukowanym florystycz-
nym wzorem, zaczerpniętym z jednej z akwarel Jacobsena.
Zmieniono też funkcję dużej ceglanej auli. Zaadaptowano ją na
bibliotekę. W przestrzeń sali wstawiono wielkie schody o stalowej