warsztat architekta
abc specjalisty
9
nowe przestrzenie edukacji
7.
Podmokła działka została tak
zaaranżowana, by wykorzystać jej
naturalne walory, dzięki temu powstał
ciąg oczek wodnych, strumyków
i przyklasowych ogródków
8.
Klasy mają rzuty w kształcie kwa-
dratów, co pozwala na częste zmiany
ustawień stołów i stosowanie różnych
metod nauki,
fot. 4–8. Bartosz Makowski
7
8
budki, w których przechowywane są narzędzia ogrodnicze.
Ogródki wymagają od użytkowników obiektu stałego zaanga-
żowania w ich utrzymanie, co buduje poczucie przywiązania
do miejsca. Z czasem przy szkole pojawiły się grządki z ziołami,
karmniki dla ptaków czy kolorowe wiatraki. Na zielone otocze-
nie szkoły składają się też liczne oczka wodne i strumyki. Działka
była podmokła, więc zamiast walczyć z wodą, architekci wprzęgli
ją w naturalne zagospodarowanie terenu. Kontakt dla dzieci z tak
ukształtowaną przestrzenią to najlepsza lekcja natury i biologii.
We wnętrzu szkoły zastosowano system kolorystyczny, który
ułatwia uczniom orientację w budynku. Poszczególnym grupom
wiekowym przyporządkowano odpowiednie barwy. Kolor żółty
przynależy do pierwszaków – w takim odcieniu są drzwi do ich
sal, jak i wybrane ściany pomieszczeń. Klasy drugie mają poma-
rańczowy, a trzecie – czerwony. Chłodne kolory, jak niebieski,
fioletowy i zielony, odpowiadają klasom IV-VI.
Rozwiązano też problem szatni. W tysiąclatkach były to ciemne
pomieszczenia, nierzadko położone w piwnicy lub suterenie.
W Książenicach stanowią one element wystroju holu. Młodsze
dzieci mają kolorowe, osiatkowane boksy, starsze – własne szafki.
Nowatorsko rozwiązano też sale lekcyjne. Aby były maksymal-
nie elastyczne, a więc podatne na zmiany ustawień stołów czy
różnego rodzaju sposoby nauki i zabawy, architekci zastosowali
rzut zbliżony do kwadratu. Typowa sala ma wymiar 8/8 m.
Jednostronne doświetlenie światłem naturalnym byłoby więc
niewystarczające, dlatego pomieszczenia na parterze mają
duże okna narożne, a na piętrze nadświetla. Pomiędzy seg-
mentami z dużymi klasami są łączniki, w których na piętrze
powstały mniejsze salki językowe, a na parterze przestrzenie
wypoczynkowe dla uczniów, z widokiem na zielone tereny
rekreacyjne.
Jadalnia odpowiada „wodopojowi” według klasyfikacji przestrzeni
edukacyjnych opracowanej przez Davida D. Thornburga. To coś
więcej niż miejsce spożywania posiłków. Położone tuż przy cen-
tralnym holu, wysokie aż na dwie kondygnacje, pomieszczenie
jest wielofunkcyjne. Tutaj uczniowe siadają, by odrobić lekcje,
odbywają się tam nieformalne spotkania nauczycieli i rodziców
oraz organizowane są szkolne wydarzenia.
Szkoła ma charakter środowiskowy. Po godzinach jej plac zabaw
czy pomieszczenia przy holu – biblioteka, stołówka, pracownie
specjalistyczne – są otwarte dla mieszkańców. Część dydaktyczna
jest wydzielona, można ją wyłączyć. Dzięki temu szkoła żyje także
wieczorami i w weekendy. Placówka stała się lokalnym centrum
społecznym, a także domem kultury oraz ośrodkiem sportu.
