34
Wymogi powszechnej dostępności przestrzennej placówek medycznych
x x x
Oświetlenie
Sposób oświetlenia wnętrz wymaga staranności w opracowaniu cało-
ściowej koncepcji oraz doborze opraw. Niezbędny jest odpowiedni sto-
pień jasności oraz unikanie zjawiska oślepiania. Korzystnym rozwiąza-
niem może być stosowanie światła odbitego od sufitu, czyli oświetlenia
pośredniego lub też bezpośrednio-pośredniego (70–30%). Szczególnie
dobrze powinna być oświetlona posadzka – za pomocą naświetlaczy.
Projektując nowy budynek należy – tam, gdzie to jest możliwe – wpro-
wadzić światło naturalne (w niskich obiektach świetliki dachowe).
x x x
Wyposażenie wnętrza i detal
Jakość elementów wyposażenia wnętrz i rozwiązania detali ma duże
znaczenie dla bezpieczeństwa i komfortu osób w nich przebywających.
Szczególnie istotny jest staranny dobór i rozmieszczenie pochwytów
poręczy, klamek i wszystkich elementów dotykanych i chwytanych.
Dlatego architekt winien poświęcić dużo uwagi tej kwestii. Bardzo
ważne jest zastosowanie mebli zaprojektowanych zgodnie z zasa-
dami ergonomii, bez często spotykanego schematyzmu rozwiązań (np.
uproszczenia formy w oparciu o kąt prosty). Wszędzie, gdzie to jest
możliwe, zamiast metalu warto wprowadzać drewno, jako bardziej przy-
jazny materiał.
x x x
Kilka zasad bezpieczeństwa
• Nie blokować przestrzeni komunikacyjnych reklamami, automatami,
zielenią itp.
• Nie stosować mebli i innych elementów wyposażenia mających nie-
bezpieczne ostre narożniki.
• Unikać zbyt niskich krzeseł i foteli utrudniających wstawanie osobom
starszym i niepełnosprawnym.
• Wprowadzać możliwość wyboru pomiędzy fotelem a krzesłem.
• Wszystkie elementy wyposażenia wysunięte przed ściany o więcej niż
10 cm powinny schodzić do poziomu posadzki całą płaszczyzną lub
z maks. 10-centymetrowym uskokiem ze względu na bezpieczeństwo
osób niewidomych.
• W pomieszczeniach, w których mogą przebywać dzieci lub osoby nie-
pełnosprawne (szczególnie niewidome), na grzejnikach centralnego
ogrzewania należy umieszczać osłony ochraniające przed bezpośred-
nim kontaktem z elementami grzejnika.
x x x
Alarmy – sygnalizacja dźwiękowa i wizualna
Alarmy należy wyposażyć jednocześnie w dźwiękowy i wizualny
system powiadamiania.
x x x
Błędy projektowe i wykonawcze obniżające
dostępność
• Nieczytelność organizacji przestrzeni przy projektowaniu
nowych obiektów.
• Zbyt małe powierzchnie przeznaczane na hol i komunikację.
• Zainstalowanie nieodpowiednich urządzeń (np. schodołazy).
• Zastosowanie niewłaściwych wymiarów szerokości, nachyleń i wyso-
kości (np. zbyt wysoki lub niski montaż muszli WC).
• Błędne ustawienie elementów – brak niezbędnej przestrzeni
dostępu urządzeń.
• Nieodpowiedni dobór typu urządzeń (np. umywalka z syfonem).
• Braki w wyposażeniu windy – informacja dla osób niewidomych
i głuchych.
• Zbyt mała wielkość napisów informacyjnych.
• Niepoprawny dobór rodzaju oświetlenia, np. powodującego
oślepianie.
• Niewłaściwa kolorystyka (zbyt agresywna lub ponura).
Literatura
1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicz-
nych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
2. K. Kowalski, „Projektowanie bez barier – wytyczne”, ZUS, Integracja.
3. P. Neufert, „Podręcznik projektowania architektoniczno-budowlanego”,
Arkady, Warszawa 2011.
4. Własna praktyka w procesie projektowania i oceny obiektów przezna-
czonych dla osób z niepełnosprawnością.
rys. K. Kowalski (2)
Rys. 11. Wymagana przestrzeń przy łóżku dla osoby niepełnosprawnej
fot. I. Karklina
Fot. 1. Pokój dwuosobowy w szpitalu, Ventspils, Łotwa, proj. arch. Inara Karklina
fot. I. Karklina
Fot. 2. Korytarz w szpitalu (dobry kontrast posadzki i ściany), Ventspils, Łotwa,
proj. arch. Inara Karklina
