Placówki Medyczne 2016
33
• przyciski z napisami w alfabecie Braille’a,
• przy każdych drzwiach do kabiny dźwigu umieszczona sygnalizacja
dźwiękowa przyjazdu kabiny oraz wizualna informacja o piętrze, na któ-
rym aktualnie się ona znajduje oraz w którą zmierza stronę; pojedynczy
sygnał dźwiękowy powinien oznaczać kierunek do góry, podwójny – na
dół; możliwa jest również informacja słowna „w górę” i „na dół”,
• lustro zlokalizowane naprzeciw wejścia,
• odpowiednio dobrana szybkość zamykania się drzwi.
Równie istotne jest właściwe wyposażenie wnętrza kabiny, tak by
mogły z niej korzystać zarówno osoby zdrowe, jak i w różnym stopniu
niepełnosprawne. Wewnętrzny panel sterujący powinien być umiesz-
czony na wysokości 0,8–1,2 m, w odległości nie mniejszej niż 0,5 m
od narożnika kabiny. Co bardzo ważne, winda musi mieć specjalne
oznakowanie dla osób niewidomych oraz informację wizualną i gło-
sową, m.in.:
• wypukłe opisy, cyfry lub standardowe symbole oraz oznaczenia
w alfabecie Braille’a umieszczone obok przycisku; dodatkowo wyróż-
niony przycisk kondygnacji „zero”,
• sygnalizację piętra na wyświetlaczu umieszczonym w kabinie dźwigu
powyżej tablicy przyzywowej lub nad drzwiami – powinna ona pokazy-
wać numer piętra, na którym znajduje się winda,
• sygnał dźwiękowy podczas zatrzymania kabiny dźwigu lub informa-
cję głosową podającą numer piętra, na którym zatrzymuje się winda,
• informację na wyświetlaczu o zatrzymaniu się kabiny dźwigu na
danym piętrze.
Drzwi do kabiny dźwigu powinny się otwierać i zamykać automatycz-
nie, a ponadto być wyposażone w system blokujący ich zamykanie
i otwierający je w przypadku napotkania przeszkody, np. przedmiotu
lub osoby. System ten musi być oparty na czujnikach (np. podczer-
wień) zatrzymujących zamykanie drzwi jeszcze przed kontaktem
fizycznym z przedmiotem lub osobą.
x x x
Toalety
Toalety dla osób z niepełnosprawnością muszą mieć bezpośrednie wej-
ście z korytarza, a wnętrze tak zaprojektowane, by zapewnić prze-
strzeń niezbędną dla obrotu wózka (koło o średnicy 150 cm). Ustawie-
nie WC powinno pozwalać na obustronny dostęp boczny, w przeciwnym
razie, przy jednostronnym dostępie bocznym, odległość osi miski WC
od ściany musi wynosić 45 cm. Spłuczka automatyczna lub ręczna
z przyciskiem na poziomie maks. 120 cm od posadzki. Miska z deską
powinna mieć wysokość 42–47 cm, a poręcz być oddalona od jej osi
o 32–40 cm. W przypadku poręczy podnoszonej górna krawędź musi
być na wysokości 75–85 cm. Podajnik papieru montuje się 60–70 cm
od podłogi i w odległości 60–100 cm od tylnej ściany toalety.
Umywalka z syfonem podtynkowym powinna być zamocowana tak, by jej
górna krawędź była na wysokości 80 cm, a dolna – nie mniej niż 70 cm
od posadzki. Ponadto, pod umywalką nie mogą znajdować się żadne ele-
menty wyposażenia, a baterie nie mogą być obsługiwane za pomocą kur-
ków. Podłączenie ciepłej wody oraz odpływ należy odizolować termicz-
nie. W łazienkach trzeba stosować prysznice bezprogowe z odpowiednio
ukształtowaną posadzką z odpływem. Wymagania dotyczą także zamon-
towania pozostałego wyposażenia, m.in. pojemniki na mydło oraz ręcz-
niki powinny być umieszczone na wysokości maks. 120 cm od posadzki,
a dolna krawędź lustra znajdować się nie wyżej niż 100 cm.
x x x
Sale chorych
W układzie wnętrz sal chorych najbardziej istotnym elementem jest odpo-
wiednia szerokość przestrzeni dostępu do łóżka, umożliwiająca swobodne
manewrowanie wózkiem, wynosząca min. 150 cm. Istotne jest zacho-
wanie niezbędnego zasięgu wszystkich kontaktów i przycisków, które nie
mogą znajdować się wyżej niż 120 cm nad posadzką.
x x x
Kolorystyka
Kolorystyka wnętrz to ważny element dotyczący zarówno podstawo-
wych warunków dostępności, jak również samopoczucia osób w nich
przebywających. Dla osób niedowidzących i znacznej liczby osób star-
szych bardzo istotne jest wyraźne rozróżnienie barwy posadzki i ściany,
a także ściany i drzwi. Na nastrój wnętrza wpływa z kolei kolorystyka
ścian i sufitu. Dlatego należy unikać stosowania barw ciemnych na
rzecz pastelowych. W szpitalach ich odpowiedni dobór przyczynia się
do efektywniejszego leczenia pacjentów (Neufert).
Barwy oddziałują na człowieka pośrednio: przez wywołanie różnych
efektów fizjologicznych i przestrzennych, np. poszerzanie lub zwęża-
nie pomieszczeń; oraz bezpośrednio, wykazując różną „aktywność”
w tym zakresie. Największy wpływ ma barwa pomarańczowa, następ-
nie żółta, czerwona, zielona i purpurowa, najmniejszy – niebieska, zie-
lononiebieska i fioletowa (kolory zimne i pasywne). Barwy „aktywne”
powinny być stosowane w pomieszczeniach tylko o małych powierzch-
niach, zaś „mało aktywne” przy dużych. Ciepłe barwy działają pobu-
dzająco, a w określonych warunkach rozpraszająco, zimne natomiast
pasywnie, uspokajająco lub skupiająco, np. zieleń – odpręża. Wpływ
barw zależy przy tym od ich jasności i nasycenia oraz miejsca użycia.
W praktyce spotyka się często bardzo źle dobrane kolory (zwłaszcza
w postaci olejnych lamperii), m.in. niewłaściwy odcień zielonego źle
odbija zimne światło.
rys. K. Kowalski (3)
Rys. 9. Wymiary różnych dźwigów osobowych przystosowane dla osób niepełnospraw-
nych poruszających się na wózkach inwalidzkich
min. 110 cm
min. 90 cm
min. 150 cm
min. 90 cm
min. 90 cm
min. 150 cm
min. 125 cm
min. 140 cm
min. 150 cm
rys. K. Kowalski
Rys. 10. Przykładowe rozmieszczenia sprzętów w toalecie oraz pola przestrzeni
manewrowej
15–20 cm
35–40 cm 35–40 cm
min. 45 cm
40 cm 40 cm
min. 150 cm
min. 150 cm
min. 80 cm
