107
Obiekty Mieszkalne 2018
tel. 22 644 25 11,
Gazex
PATRON
TEMATU
wentylatory strumieniowe względem punktów odbioru dymu i nawiewu
kompensacyjnego oraz opracować algorytm pracy całego systemu
w zależności od przewidywanych lokalizacji pożaru.
Oczywiście symulacje komputerowe zawsze stanowią jedynie
mniej lub bardziej dokładne odwzorowanie rzeczywistości. Dla-
tego projektant, opierając się na takiej analizie, musi wiedzieć,
według jakich założeń i w jaki sposób została ona przeprowa-
dzona. Dobrze wykonana wymaga poprawnego doboru modeli
fizycznych i warunków brzegowych opisanych w standardach pro-
jektowych [1]. Ważne jest tu również, żeby uwzględniona została
faktyczna charakterystyka pracy wentylatorów wykorzystanych
w projekcie. Jednostki o takich samych parametrach pracy okre-
ślanych np. przez siłę ciągu mogą znacznie różnić się rozkładem
profilu prędkości wylotowej (dodatkowo różnej przy pracy nor-
malnej i rewersyjnej). Z każdej analizy należałoby stworzyć raport
zawierający opis sposobu jej wykonania i wnioski odnośnie do
funkcjonowania systemu.
Końcowym etapem weryfikacji działania systemu powinny być
próby z wykorzystaniem ciepłego dymu, prowadzone zgod-
nie z procedurą opisaną np. w [1]. Próby realizowane w takich
samych warunkach jak wcześniejsze symulacje wykazują zdolność
systemu do działania zgodnie z założeniami projektowymi. Warto
jednak pamiętać, że weryfikują one jedynie takie parametry, jak
czas uruchomienia instalacji, uzyskiwany kierunek przepływu
powietrza czy wydajność instalacji; ze względu na różne właści-
wości optyczne dymu i temperaturę gazów pożarowych nie oce-
niają faktycznej pożarowej skuteczności systemu. W tym zakresie
należy opierać się na wynikach analiz numerycznych.
x x x
Wymagania dla systemu detekcji garażu
Ustawodawca wymaga, żeby instalacja oddymiania była urucha-
miana automatycznie za pomocą systemu wykrywania dymu. Dla
garażu konieczne jest więc opracowanie i wykonanie skutecznego
systemu detekcji, który zlokalizuje pożar w jego wczesnej fazie
i przekaże sygnał do centrali sterowania pożarowego. W ten spo-
sób zainicjowane zostanie działanie przewidzianych scenariuszem
pożarowym elementów wykonawczych systemu zabezpieczenia
przeciwpożarowego. System detekcji powinien być skonstruo-
wany w taki sposób, żeby ograniczyć ryzyko fałszywych alarmów,
których źródłem w garażach zamkniętych mogą być np. wadli-
wie działające silniki pojazdów. Badania tego zagadnienia pro-
wadzone przed kilkoma laty w CNBOP-PIB wykazały, że najlep-
sze rezultaty uzyskuje się, stosując koincydencję czujek dymu
(umieszczonych nad miejscami postojowymi) i ciepła (nad dro-
gami przejazdowymi) lub czujki multisensorowe. W takiej konfi-
guracji uruchomienie instalacji wentylacji pożarowej następuje po
sygnale o wystąpieniu dymu i wzroście temperatury, co w prak-
tyce oznacza realne zagrożenie. Coraz popularniejsze są również
systemy zasysające VSDA, które pozwalają na wczesne wykry-
cie pożaru przy jednoczesnym ograniczeniu fałszywego alarmu
przez stopniowanie poziomu zagrożenia. Warto w tym miejscu
przypomnieć § 108 ust. 4 WT, który dotyczy możliwości parkowa-
nia w garażach samochodów zasilanych LPG. W takim przypadku
rozpatrywana przestrzeń, oprócz systemu detekcji pożaru i czuj-
ników tlenku węgla, musi zostać wyposażona w czujki niedopusz-
czalnego poziomu stężenia gazu propan-butan, sterujące działa-
niem wentylacji mechanicznej.
x x x
Warunki ewakuacji
W § 278 zmodyfikowano i doprecyzowano wymagania dotyczące
warunków ewakuacji z garażu. Obecnie ze strefy, która zawiera
więcej niż 25 stanowisk postojowych i nie jest wyposażona
w instalację wentylacji oddymiającej lub ma powierzchnię powy-
żej 1500 m
2
wymagane są co najmniej dwa wyjścia ewakuacyjne.
Co ważne, w przypadku strefy pożarowej obejmującej więcej niż
dwie kondygnacje, na poziomie każdej z nich należy zapewnić
wyjścia ewakuacyjne (ust. 1 ww. paragrafu). W wielu przypad-
kach może to oznaczać konieczność wprowadzenia zmian archi-
tektonicznych lub zastosowania systemu oddymiania, mimo że
powierzchnia nie przekracza 1500 m
2
. Długość przejścia od sta-
nowiska postojowego do najbliższego wyjścia ewakuacyjnego nie
uległa zmianie i tak jak dotychczas wynosi: w garażu zamknię-
tym 40, a w garażu otwartym 60 m. Droga ewakuacji nie może
być tu wyznaczona przez miejsca postojowe, ale przez drogi
dojazdowe i wyznaczone przejścia, których możliwość wydłużenia
została zmieniona zgodnie z zasadami określonymi w § 237 ust.
6 i 7 (przy zastosowaniu systemu tryskaczowego lub wentylacji
oddymiającej), ale złagodzenia tego nie wdraża się w przypadku
zamontowania w garażu instalacji wentylacji oddymiającej stru-
mieniowej. Tym samym po raz pierwszy w WT pojawił się zapis
odnoszący się bezpośrednio do systemu strumieniowego. Takie
sformułowanie ucina trwającą od lat dyskusję, czy zastosowanie
tego typu układu oddymiania pozwala czy też nie na wydłużenie
dojścia ewakuacyjnego. Polska jest bodaj jedynym krajem euro-
pejskim, w którym jest to dozwolone przy użyciu wentylacji oddy-
miającej. W innych krajach długość ta uzależniona jest od liczby
i rozmieszczenia dróg ewakuacji (czy osoba uciekająca ma wybór
kierunku ucieczki, czy nie).
Poziom bezpiecznej ewakuacji podnosi doprecyzowanie przepi-
sów zawarte w ust. 4 § 278. Wynika z niego, że wyjścia ewaku-
acyjne z każdej strefy garażu mają być dostępne nie tylko, jak
dotychczas, w przypadku zamknięcia bram pomiędzy strefami,
lecz także wjazdu do garażu lub wyjazdu z niego. Projektując
lokalizacje i ustalając liczbę wyjść ewakuacyjnych, należy również
uwzględnić rodzaj i sposób działania wentylacji pożarowej. Jeżeli
planowane jest wykorzystanie systemu strumieniowego, należy
liczyć się z tym, że przynajmniej jedno z nich będzie niedostępne
(znajdzie się w zadymionym obszarze). Lokalizacja pozostałych
dróg ewakuacji musi więc niezależnie spełniać wymóg dostępno-
ści i długości dojścia.
