Obiekty Mieszkalne 2018
103
Bezpieczeństwo pożarowe w garażach podziemnych w budynkach wielorodzinnych
PATRON
TEMATU
tel. 22 644 25 11,
Gazex
Maksymalne wykorzystanie przestrzeni działki oraz wygoda i bez-
pieczeństwo mieszkańców sprawiły, że garaże podziemne stano-
wią obecnie integralną część istniejących i nowo budowanych
budynków wielorodzinnych. Każde zastosowane rozwiązanie
architektoniczne uwzględniające takie przestrzenie wiąże się jed-
nak z koniecznością spełnienia dość rygorystycznych przepisów
techniczno-budowlanych i o ochronie przeciwpożarowej. Zapew-
nienie bezpieczeństwa pożarowego jest ważne zarówno ze
względu na wysokie ryzyko zapalenia się samochodu, jak i skutki
takiego zdarzenia dla konstrukcji budynku oraz jego mieszkań-
ców. W konsekwencji garaże zamknięte, przeznaczone do par-
kowania pojazdów osobowych, muszą zostać zaprojektowane
i wyposażone w skuteczne (i kosztowne) środki ochrony prze-
ciwpożarowej. Ponieważ konieczne jest zaangażowanie niema-
łych środków finansowych, warto wiedzieć, jak powinna wyglądać
organizacja i funkcjonowanie systemów zabezpieczenia garażu,
gdy wymagana jest instalacja układów oddymiania czy stałych
gaśniczych urządzeń wodnych. Fundamentalne znaczenie ma tu
współpraca wszystkich osób zaangażowanych w realizację inwe-
stycji, czyli architektów, projektantów, wykonawców i rzeczoznaw-
ców do spraw zabezpieczenia przeciwpożarowego. Tylko w toku
wzajemnych uzgodnień, których zasady opisane są m.in. w Roz-
porządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać
budynki i ich usytuowanie (DzU 2002 nr 75, poz. 690 z późn.
zm.), opracowana może zostać spójna strategia ochrony prze-
ciwpożarowej garaży. Pozwala ona na wypracowanie komplek-
sowych rozwiązań, dzięki którym system może zostać zoptymali-
zowany pod względem efektywności działania oraz kosztów jego
wykonania. Trzeba podkreślić, że podczas projektowania należy
indywidualnie podchodzić do każdego garażu. Różnorodny układ
architektury wewnętrznej, lokalizacja obiektu, rozmieszczenie
dróg ewakuacji, bram wjazdowych, punktów napływu powietrza,
powiązanie z innymi przestrzeniami wewnętrznymi i szereg innych
czynników sprawiają, że nie ma uniwersalnych rozwiązań, sku-
tecznych w równym stopniu dla wszystkich garaży.
x x x
Wymagane rozwiązania techniczne dla garaży
Podstawę dla zastosowania rozwiązań architektury wewnętrz-
nej (układu dróg i wyjść ewakuacyjnych) oraz systemów bez-
pieczeństwa pożarowego stanowią Warunki Techniczne, jakim
powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, w brzmieniu
aktualnym na dzień otrzymania pozwolenia na budowę. Wyma-
ganiom przeciwpożarowym dla garaży poświęcony jest w całości
rozdział 8. w V dziale cytowanego rozporządzenia. Na podstawie
zawartych w dokumencie zapisów w niniejszym artykule podjęto
próbę wyjaśnienia zagadnień kluczowych dla spełnienia wyma-
gań formalnych oraz uzyskania akceptowalnego poziomu bez-
pieczeństwa. Na początku 2018 roku weszła w życie od dawna
zapowiadana nowela warunków technicznych, w której wpro-
wadzono istotne zmiany, także dotyczące rozdziału 8. Część
z nich służy podniesieniu poziomu bezpieczeństwa w budynku,
a inne spełniają głównie oczekiwania inwestorów i stanowią
złagodzenia w stosunku do poprzednich wymagań Warunków
Technicznych.
x x x
Zastosowanie instalacji tryskaczowej
Przykładem takiego dualizmu jest § 277, w którym zmienione
zostało brzmienie ust. 3 i 4. Pierwszy z nich wprowadza obowiązek
stosowania stałych samoczynnych wodnych urządzeń gaśniczych
w garażach zamkniętych obejmujących więcej niż dwie kondyg-
nacje podziemne lub znajdujących się poniżej drugiej kondygna-
cji podziemnej. Wymóg ten dotyczy więc garaży, z których utrud-
nione są ewakuacja oraz opanowanie pożaru przez straż pożarną.
Jednocześnie jednak z wymagania tego zwolnione są strefy poża-
rowe garażu, z których jest bezpośredni wjazd do budynku lub
wyjazd z niego. Zatem w większości jednokondygnacyjnych garaży
pod budynkami wielorodzinnymi nie będzie konieczności stoso-
wania instalacji tryskaczowych, o ile wjazd do nich nie odbywa
się za pomocą coraz popularniejszych ostatnio wind samochodo-
wych. Warto zaznaczyć, że stałe wodne urządzenia gaśnicze sta-
nowią bardzo skuteczne rozwiązanie pozwalające na kontrolę
pożaru i ochronę konstrukcji budynku. Ich użycie pozwala również
na powiększenie długości przejść ewakuacyjnych o 50% (§ 278
ust. 3).
Ponadto, dzięki ograniczeniu mocy pożaru ich zastosowanie prze-
kłada się na wielkość instalacji oddymiającej. Takie połączenie
pozwala osiągnąć skuteczne oddymianie przy zmniejszonej o bli-
sko połowę wydajności wyciągu dymu. Jednocześnie, o ile jest to
priorytetem, działanie systemu tryskaczowego może utrudniać
prowadzenie ewakuacji, ponieważ powoduje lokalne „zbicie”
dymu do poziomu posadzki. Pamiętać należy również o skoor-
dynowaniu projektów instalacji tryskaczowej i systemu oddymia-
nia, o ile takie instalacje występują razem w garażu. Należy także
pamiętać, że elementy instalacji tryskaczowej, takie jak główki
tryskaczy czy czujki ciepła, nie powinny być montowane w strefie,
w której będą one, w czasie potrzebnym do ich uruchomienia,
narażone na ruch powietrza o prędkości powyżej 1 m/s.
Bezpieczeństwo pożarowe
w garażach podziemnych
w budynkach wielorodzinnych
dr inż. Grzegorz Kubicki
Wydział Instalacji Budowlanych,
Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska,
Politechnika Warszawska
