106
Środki transportu wewnętrznego
Rodzaje środków transportu technologicznego dzieli się w zależności od:
ich zasięgu (ograniczony lub nie), zastosowanego napędu (ręczne bądź
zmechanizowane), charakteru ruchu (praca przerywana lub ciągła),
właściwości lub budowy. Zalicza się do nich: dźwignice, dźwigi, wózki
transportowe, ładowarki, przenośniki, manipulatory i roboty przemy-
słowe, paletyzatory i depaletyzatory, urządzenia specjalizowane.
W sposób przerywany pracują: dźwignice, wózki transportowe, łado-
warki, manipulatory i roboty przemysłowe oraz urządzenia specjalizo-
wane, natomiast w sposób ciągły – przenośniki i koleje linowe.
x x x
Dźwignice
Ta grupa środków transportu technologicznego może mieć ograni-
czony zasięg zastosowania bądź nie. Przeznaczona jest do prac prze-
ładunkowych oraz przemieszczania ładunków i/lub ludzi podczas rea-
lizacji różnych prac. Rozróżnia się następujące ich typy: cięgniki,
suwnice, żurawie, układnice, dźwigniki oraz wyciągi towarowe.
Cięgniki
to urządzenia przeznaczone do przemieszczania ładunków
za pośrednictwem cięgna zakończonego elementem chwytakowym.
Zalicza się do nich:
• wciągniki – służą do podnoszenia, montowane są z mechanizmem
jazdy w jednym korpusie lub bez niego (fot. 1),
• wciągarki – stosowane do przemieszczania ładunków w pionie lub
w pionie i poziomie w jednej płaszczyźnie pionowej,
• przeciągarki – urządzenia stacjonarne lub przejezdne używane do
przeciągania ładunków po podłożu lub torze (fot. 2).
Suwnice
– to dźwignice, w których urządzenie chwytające podwie-
szone jest do wciągarki przejezdnej, wciągnika lub żurawia prze-
mieszczającego się po moście. W praktyce, z racji budowy, rozróż-
nia się suwnice: pomostowe, półbramowe, bramowe i wspornikowe.
Przykłady najczęściej spotykanych rodzajów znajdują się na fot. 3. i 4.
Żurawie
– to dźwignice wyposażone w urządzenie ładunkowe
podwieszone do wysięgnika lub wciągarki poruszającej się po
wysięgniku. Ze względu na sposób przemieszczania wyróżnia się
żurawie: stacjonarne, przenośne, przewoźne i samojezdne, zaś
biorąc pod uwagę budowę: bramowe, półbramowe, kolejowe,
pokładowe, pływające, wieżowe, masztowe, wspornikowe i samo-
wznoszące (fot. 5 i 6).
Środki transportu
wewnętrznego
Zgodnie z § 3.1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki
Społecznej z 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa
i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych
(DzU nr 26 z 2000, poz. 313 z póź. zm.), pracodawca jest
zobowiązany do stosowania odpowiednich rozwiązań tech-
nicznych i organizacyjnych zmierzających do wyeliminowania
ręcznych prac transportowych. Ten akt prawny wymusza me-
chanizację prac, a co za tym idzie wprowadzenie urządzeń
transportu bliskiego, zwanych również środkami transportu
technologicznego. Powinny one umożliwić sprawne i bez-
pieczne przemieszczanie surowców, materiałów, wyrobów
gotowych oraz osób podczas realizacji procesów produkcyj-
nych i dystrybucyjnych. Szerokie potrzeby różnych gałęzi
gospodarczych sprawiają, że dostępna jest duża różnorod-
ność środków transportu technologicznego wykorzystywanego
w zakładach pracy.
inż. Adam Wojciechowski
Instytut Logistyki i Magazynowania
fot. Demag
Fot. 1. Wciągnik
źródło: www.windexholding.pl
Fot. 2. Przeciągarka linowa
fot. Famak
Fot. 3. Suwnica pomostowa natorowa
fot. A. Wojciechowski
Fot. 4. Suwnica bramowa
Fot. 5. Żurawie wieżowe stacjonarne
fot. A. Wojciechowski (2)
Fot. 6. Żuraw masztowy przejezdny
rys. A. Wojciechowski
Rys. 1. Podział dźwignic
Dźwignice
Cięgniki
Wciągniki
Wciągarki
Wrzeciągarki
Układnice
Słupowe
Ramowe
Dźwignice
linotorowe
Dźwigniki
Suwnice
Pomostowa
Bramowa
Półbramowa
Wspornikowa
Żurawie
Stacjonarne
Przenośne
Przewoźne
Samojezdne
Przeciągarki
