114
Środki transportu wewnętrznego
jazdy oraz czołowo. Wózki obustronne natomiast mają karetkę z wid-
łami teleskopowymi, które umożliwiają podejmowanie ładunków tylko
z lewej i prawej strony w stosunku do kierunku jazdy.
Kolejną grupę wózków podnoszących stanowią wózki kompletacyjne,
pozwalające operatorowi na prowadzenie czynności kompletacyjnych
z poziomu posadzki lub wyższych, w zależności od rodzaju wózka
(fot. 23). Wśród nich występują zarówno urządzenia unoszące, jak
i podnośnikowe. Dla wózków kompletacyjnych podnośnikowych wyso-
kiego podnoszenia w praktyce stosowane są rozwiązania o zróżnico-
wanej budowie kabiny operatora, co wiąże się z koniecznością zacho-
wania odpowiednich środków bezpieczeństwa pracy.
W grupie wózków podnośnikowych wykorzystywane są również
wózki
podnośnikowe bramowe
(fot. 24).
Specyficzną grupę środków transportu stanowią wózki typu AGV (ang.
Automated Guided Vehicle
), które nie wymagają bezpośredniej obsługi
przez operatora – są automatycznie prowadzone, dzięki zastosowa-
niu odpowiednich układów nawigacji. Ich użycie ma na celu wyelimino-
wanie czynnika ludzkiego z zasadniczej realizacji zadań transportowych
w celu poprawienia bezpieczeństwa pracy, zwiększenia efektywności,
dokładności i powtarzalności ich wykonywania. Wózki tego typu budo-
wane są w trzech rozwiązaniach konstrukcyjnych: ciągnące, transportery
palet i ładunków oraz robotów. Istotnym zagadnieniem dla ich pracy jest
system nawigacji. W praktyce stosowane są systemy oparte o metodę
graficzną (poszczególne metody nawigacji zobrazowane zostały na
rys. 3): pętli indukcyjnej, pętli magnetycznej (metalicznej), nawigacji
laserowej, linii refleksyjnej, żyroskopową, ultradźwiękową, GPS, wizyjną.
Zdaniem autora niniejszego artykułu najczęściej wykorzystywane są
metody nawigacji oparte o detekcję pola magnetycznego, chociaż coraz
powszechniejsza staje się nawigacja laserowa (fot. 25). Za najbardziej
zaawansowane technologicznie należy uznać metody wizyjne, stanowiące
często kompilację nawigacji laserowej i nowoczesnych technologii auto-
matyki oraz robotyki, wspieranych technikami informatycznymi.
x x x
Ładowarki
Urządzenia o ograniczonym zasięgu, stosowane do załadunku mate-
riałów masowych transportowanych luzem (sypkich, kawałkowych,
bryłowych). Dostępne są ładowarki stacjonarne, przejezdne kołowe
lub gąsienicowe oraz przewoźne, przemieszczane na miejsca zała-
dunku przy pomocy innych środków transportu. Ze względu na spo-
sób prowadzenia prac załadunkowych rozróżnia się ładowarki:
• jednonaczyniowe, w których zastosowane jest jedno naczynie,
• wielonaczyniowe, pozwalające na użycie więcej niż jednego naczynia,
• zgarniakowe, w których głównym zespołem wykorzystywanym do
przemieszczania ładunku jest przenośnik zgarniakowy (rys. 4),
• taśmowe – do przemieszczania ładunku służy przenośnik lub układ
przenośników taśmowych.
x x x
Przenośniki
Środki transportu technologicznego o ograniczonym zasięgu i ruchu
ciągłym (czasami przerywanym cyklicznie), służące do przemieszcza-
nia w poziomie, pionie i/lub pod kątem nosiwa, ładunków, a w szcze-
gólnych przypadkach także ludzi. Dzieli się je na podstawie organu
roboczego, służącego do przemieszczania ładunków:
• cięgnowe, do transportowania materiałów luzem lub w postaci jed-
nostek ładunkowych za pomocą cięgna (zwykle o obwodzie zamknię-
tym), stanowiącego główny element nośny urządzenia. Do tej grupy
zalicza się przede wszystkim przenośniki taśmowe, łańcuchowe, czło-
nowe, kubełkowe, zabierakowe oraz podwieszone;
fot. Linde
Fot. 23. Wózki kompletacyjne: a) unoszący, b) podnośnikowy niskiego podnoszenia,
c) wysokiego podnoszenia
Fot. 24. Wózek podnośnikowy
bramowy
fot. A. Wojciechowski (2)
Fot. 25. Wózek podnośnikowy widłowy z wysuwnym
masztem wewnętrznym, sterowany laserowo
Rys. 3. Graficzna interpretacja metod nawigacji wózkami typu AGV: a) pętli indukcyjnej,
b) pętli magnetycznej, c) laserowej, d) linii refleksyjnej, e) żyroskopowej, f) ultradźwię-
kowej, g) GPS, h) wizyjnej (źródło: [6])
rys. Famak
Rys. 4. Ładowarka zgarniakowa
fot. A. Wojciechowski (2)
a)
b)
c)
