Hale Przemysłowe 2017
115
• bezcięgnowe, które przemieszczają ładunki za pomocą innego
organu niż cięgna, np. bieżni toczonej wałkowej, wału śrubowego. Jest
to możliwe dzięki wykorzystaniu zjawiska tarcia po powierzchni gładkiej
obracających się wałków, impulsów pchających, wstrząsów lub grawi-
tacji. Do tej grupy zalicza się przenośniki: wałkowe, krążkowe, śrubowe,
miotające i wstrząsowe, a także zsuwnie;
• z ośrodkiem pośredniczącym, w których ładunki przemieszczane są za
pomocą strumienia gazu (zwykle powietrza) – tzw. przenośniki pneuma-
tyczne lub przy pomocy strumienia cieczy (zwykle wody), tzw. hydrauliczne.
x x x
Przenośniki cięgnowe
Przenośniki taśmowe
to urządzenia, które przemieszczają ładunki za
pomocą cięgna taśmowego na powierzchni nośnej jednej taśmy, mię-
dzy dwiema lub wewnątrz zamkniętej taśmy. Występują jako stacjo-
narne (fot. 27) i przejezdne (fot. 28). Najczęściej wykorzystuje się taśmy
elastyczne, wykonywane z kilku warstw gumy lub tworzyw sztucznych
na osnowie przekładek tekstylnych albo linek stalowych. Wprowadza się
także taśmy nieelastyczne – zazwyczaj metalowe, lite lub siatkowe, oraz
taśmy specjalnie przystosowane do specyfiki przemieszczanych ładun-
ków. Są one na całej długości transportowej podtrzymywane przez
zestawy krążników, dodatkowo wymuszających kształt odcinka nośnego
cięgna. Taśma wprawiana jest w ruch przez elektrobęben znajdujący się
na jednym z końców urządzenia.
Przenośniki łańcuchowe
transportują ładunki spoczywające na
powierzchni nośnej jednego lub więcej łańcuchów (fot. 28).
Przenośniki członowe
– przemieszczają ładunki za pomocą cięgna, do
którego przymocowane są człony stanowiące elementy niosące ładu-
nek. Urządzenia tego typu charakteryzują się dużą różnorodnością
rozwiązań konstrukcyjnych oraz układów tras, co przekłada się na
ich praktyczne zastosowanie. Zalicza się do nich schody ruchome,
które pozwalają na przemieszczanie ludzi w sposób ciągły z jednego
poziomu na drugi.
Przenośniki kubełkowe
– transportują ładunek za pomocą cięgna, do
którego przymocowane są kubełki stanowiące element niosący ładu-
nek. Jego odmianą jest przenośnik czerpakowy – przemieszczające się
w nim kubełki zaczerpują ładunek na dnie obudowy i opróżniają go
grawitacyjnie przez otwór wysypowy w głowicy obudowy urządzenia.
Przenośniki zabierakowe
– transportują ładunek za pomocą cięgna
zaopatrzonego w odpowiednio ukształtowane zabieraki. Rozróżnia
się dwa podstawowe ich typy: zgarniakowe z rynną otwartą (rynna
składająca się z dwóch boków oraz dna) i zgarniakowe z rynną
zamkniętą, zwane też zgrzebłowymi.
x x x
Przenośniki bezcięgnowe
W tego typu urządzeniach do przemieszczania ładunków wykorzysty-
wane są inne niż cięgnowe układy mechaniczne, które realizują swoje
zadania transportowe poprzez wywołanie impulsów lub wstrząsów bądź
dzięki sile grawitacji, ale także wyposażone są w napęd mechaniczny.
Zsuwnie
– to klasyczne rozwiązanie opierające się na wykorzystaniu
siły grawitacji. Ładunki przemieszczane są swobodnie w dół w rynnie
o przekroju otwartym lub zamkniętym, ustawionej pod dużym kątem
w stosunku do poziomu.
Kolejną grupę stanowią
przenośniki wałkowe
lub
krążkowe
:
• nienapędzane, w których wykorzystywana jest siła grawitacji lub
impulsy ręczne,
• napędzane, w których elementy nośne – wałki lub krążki – wprawiane
są w ruch poprzez układ napędowy zapewniający realizację czynności
transportowych w sposób efektywny i bezpieczny (fot. 30).
Następną grupę przenośników bezcięgnowych stanowią
przenośniki
śrubowe
(nazywane także ślimakowymi). Stosowane są głównie do
transportu materiałów sypkich, miałkich, pylistych, granulatów itp.
Przemieszczanie ładunków odbywa się w wyniku obracania się wzglę-
dem siebie powierzchni śrubowej wału lub obudowy.
Dzieli się je na urządzenia:
• z obracającym się wałem – poziome i pionowe,
• poziome z obracającą się obudową (rurą),
• do zastosowań specjalnych (np. z wałem giętkim do transportu
materiałów higroskopijnych).
Bezcięgnową zasadę działania mają także
przenośniki wstrząsowe
,
które służą do przemieszczania materiałów sypkich, granulowanych,
drobnych itp., transportowanych w specjalnych rynnach lub rurach
drgających lub wykonujących ruchy wahliwe (fot. 31). Transport
fot. A. Wojciechowski (2)
Fot. 27. Przenośnik taśmowy teleskopowy
Fot. 26. Przenośnik taśmowy – ruchomy chodnik
fot. Flexlink
Fot. 28. Fragment przenośnika łańcuchowego
rys. A. Wojciechowski
Rys. 5. Podział przenośników
Przenośniki
Cięgnowe
Taśmowe
Łańcuchowe
Członowe
Kubełkowe
Bezcięgnowe
Zsuwnie
Wałkowe
lub krążkowe
Śrubowe
Wstrząsowe
Miotające
Z medium
pośredniczącym
Pneumatyczne
Hydrauliczne
Zabierakowe
Podwieszone
