38
Przeciwpożarowy wyłącznik prądu (PWP)
Konieczność stosowania przeciwpożarowego wyłącznika prądu, odcina-
jącego jego dopływ do wszystkich obwodów, z wyjątkiem zasilających
instalacje i urządzenia, których funkcjonowanie jest niezbędne podczas
pożaru, dotyczy stref pożarowych o kubaturze przekraczającej 1000 m
3
lub zawierających strefy zagrożone wybuchem.
Nie ma szczegółowo określonego typu aparatu, który pełniłby tę funkcję.
Na łamach czasopism często rozważana jest słuszność użycia określenia
„wyłącznik” bądź „rozłącznik” – w praktyce nie ma to znaczenia. Jest to
nazwa własna aparatu, który odcina dopływ prądu i używany jest przez
straż pożarną, świadomie przed rozpoczęciem akcji ratowniczo-gaśniczej.
Biorąc pod uwagę miejsce usytuowania PWP (złącze lub wejście instalacji
do budynku) należy rozważyć, czy nie powinien to być oddzielny aparat,
służący jedynie do wyłączania prądu, a nie jak dotychczas wykorzysty-
wane wyłączniki, spełniające inne funkcje, w tym np. selektywności
zabezpieczeń, mocy rozruchowych itd.
Przeciwpożarowy wyłącznik prądu powinien być umieszczony w pobliżu
głównego wejścia instalacji do obiektu lub złącza i odpowiednio oznako-
wany. W skład przeciwpożarowego wyłącznika prądu, oprócz aparatu roz-
łączającego, często wchodzi również przycisk sterujący, który powinien być
umieszczony w miejscu dostępnym dla ekip ratowniczych, a jednocześnie
zabezpieczony przed użyciem w innym celu przez osoby postronne.
Istotne jest również, że odcięcie dopływu prądu wyłącznikiem przeciw-
pożarowym nie może powodować samoczynnego uruchomienia drugie-
go źródła energii elektrycznej, w tym zespołu prądotwórczego, z wyjąt-
kiem zasilającego oświetlenie awaryjne (jeżeli występuje w budynku).
W przypadku pozostawiania obwodów pod napięciem po wyłączeniu
prądu PWP, należy zastosować środki bezpieczeństwa takie jak: kable
odporne na działanie wysokiej temperatury i wody, obudowanie kabli
ogniochronnym kanałem kablowym lub poprowadzenie ich trasami wy-
dzielonymi pożarowo, np. w szachtach kablowych. Można też odłączyć
napięcie po wykonaniu przez dane urządzenie swojego zadania.
Oświetlenie awaryjne
Budynek, w którym zanik napięcia w elektroenergetycznej sieci zasilającej
może spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, poważne zagrożenie
środowiska, a także znaczne straty materialne, należy zasilać co najmniej
z dwóch niezależnych, samoczynnie uruchamiających się źródeł energii
elektrycznej, oraz zadbać o automatycznie włączające się oświetlenie
awaryjne (zapasowe lub ewakuacyjne). Awaryjne oświetlenie ewakuacyjne
należy stosować również m.in. w budynkach produkcyjnych i magazyno-
wych. Powinno działać przez co najmniej 1 godzinę od zaniku oświetlenia
podstawowego. Wpomieszczeniu, które jest użytkowane przy wyłączo-
nym oświetleniu podstawowym, powinno się wykorzystywać oświetlenie
dodatkowe (zasilane napięciem nieprzekraczającym napięcia dotykowego
dopuszczalnego długotrwale, służące uwidocznieniu przeszkód wynika-
jących z układu budynku, dróg komunikacji ogólnej lub sposobu jego
użytkowania), a także podświetlane znaki wskazujące kierunki ewakuacji.
Oświetlenie awaryjne należy wykonywać zgodnie z Polskimi Normami
dotyczącymi wymagań w tym zakresie.
❘ ❘ ❘
Współpraca instalacji przeciwpożarowych
Współpraca urządzeń przeciwpożarowych w obiekcie powinna odbywać
się w oparciu o tzw. scenariusz pożarowy, określający jak i kiedy po-
szczególne urządzenia mają działać. Scenariusz taki opracować powinien
rzeczoznawca do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, a jego realizacja
stanowi podstawę do prawidłowego zaprojektowania i działania urządzeń.
Literatura
1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w spra-
wie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać i ich usytuowaniem
(DzU nr 75, poz. 690 z póź. zmianami).
2. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia
7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiek-
tów budowlanych i terenów (DzU nr 109, poz 719).
3. PN-B-02877-4 „Instalacje grawitacyjne do odprowadzania dymu i ciepła”.
4. Dokumentacja techniczno-ruchowa zasilacza ZUP firmy Merawex.
5. Edward Skiepko, „Instalacje przeciwpożarowe”, DWMedium 2010.
6. Edward Skiepko, „Instalacje oddymiania grawitacyjnego – poradnik projek-
tanta, instalatora, użytkownika”, wydanie firmy D+H, Wrocław 2014.
7. PN-EN 1838:202013:11E „Zastosowanie oświetlenia. Oświetlenie awaryjne”.
8. PN-EN 50172:2005 „Systemy awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego”.
PATRON
TEMATU
Starkam
Ochronaprzeciwpożarowawhalachprzemysłowych –wymagania, zabezpieczenia, rozwiązania technologiczne
W świetle obowiązujących przepisów na inwestorze ubiegają-
cym się o prawo do użytkowania obiektu spoczywa obowiązek
wykonania go zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi
oraz przeciwpożarowymi.
Oprócz zaprojektowania systemów gaśniczych bardzo ważną
rolę odgrywa wyposażenie obiektu w podręczny sprzęt gaśni-
czy o wysokiej skuteczności. Czynnikiem mającym decydujący
wpływ na ograniczenie pożaru w początkowej fazie jest czas
wykrycia źródła oraz szybkość podjęcia działań zmierzających
do jego ugaszenia. Przyjmuje się, iż zapanowanie nad począt-
kową fazą pożaru, przy użyciu gaśnic i hydrantów, jest możliwe
w przeciągu dwóch pierwszych minut od jego powstania (wyłą-
czając te spowodowane wybuchem).
W Polsce wciąż bagatelizowana jest skuteczność gaśnicza.
Sprzęt dobiera się np. na podstawie ilości proszku gaśniczego
przeliczanej na m
2
, podczas gdy na zachodzie Europy najistot-
niejszym kryterium jest osiągana skuteczność gaśnicza. Wynika
to z faktu, iż gaśnice o wyższej skuteczności gaśniczej ugaszą
większe źródło ognia (np. 4-kilogramowa gaśnica może dorówny-
wać efektywnością 6-kilogramowej). Warto o tym pamiętać, gdyż
znacznie taniej jest zapobiegać pożarom niż usuwać ich skutki.
Mateusz Szpotowicz
dyrektor regionalny, Starkam sp. j.
KOMENTARZ EKSPERTA
1...,30,31,32,33,34,35,36,37,38,39 41,42,43,44,45,46,47,48,49,50,...80