34
❘ ❘ ❘
Wstęp
Przepisy prawa budowanego stanowią, że każdy obiekt budowlany
powinien być użytkowany zgodnie z przeznaczeniem. Wielkokubatu-
rowe hale przemysłowe służą głównie do magazynowania i produkcji,
zatem są to obiekty przemysłowe, często wyodrębnia się w nich jednak
pomieszczenia stanowiące zaplecze biurowo-socjalne prowadzonej
działalności. Zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi, jeżeli nie
są powiązane funkcjonalnie z prowadzoną działalnością, powinny być
oddzielone elementami o odpowiedniej odporności ogniowej i stanowić
odrębną strefę pożarową.
W budynkach wielkokubaturowych mamy do czynienia głównie
z ochroną mienia i prowadzonej działalności, a warunki ewakuacji dla
ludzi są zapewnione poprzez zastosowanie odpowiednich rozwiązań
konstrukcyjno-budowlanych.
Przepisy przeciwpożarowe rozróżniają trzy główne typy obiektów:
• budynki użyteczności publicznej, mieszkalne i zamieszkania zbiorowe-
go klasyfikowane jako ZL,
• budynki inwentarskie – IN,
• obiekty produkcyjno-magazynowe określane jako PM (wielkokubatu-
rowe, takie jak hale magazynowe i produkcyjne).
Podstawowymi parametrami określającymi wymagania dla tych obiek-
tów są:
• gęstość obciążenia ogniowego – energia powstająca podczas spalania
materiałów znajdujących się w strefie pożarowej (wyrażona w MJ/m
2
),
• zagrożenie wybuchem,
• wysokość (liczba kondygnacji),
• powierzchnia budynku (strefa pożarowa).
Na podstawie tych parametrów określana jest klasa odporności pożaro-
wej i odporności ogniowej elementów budynku. Rozróżniamy pięć klas
odpornosci ogniowej – A, B, C, D i E, przy czymA oznacza najwyższą.
Różnią się one wymaganiami odporności ogniowej (czasem funkcjonowa-
nia w warunkach pożaru i spełnieniem określonych kryteriów związanych
z nośnością, szczelnością oraz izolacyjnością ogniową) dla elementów
konstrukcyjnych, takich jak główna konstrukcja nośna, konstrukcja dachu,
strop, ściana zewnętrzna i wewnętrzna oraz pokrycie dachu.
Budynki muszą spełniać określone wymagania w zakresie trwałości
i wytrzymałości w warunkach pożaru. Ze względu na to, że wyko-
nanie ich w odpowiedniej klasie odporności pożarowej jest zadaniem
trudnym i kosztownym, przepisy techniczno-budowlane dopuszczają
zastosowanie urządzeń przeciwpożarowych, dzięki którym możliwe jest
złagodzenie wymagań budowlanych. Do urządzeń tych zaliczamy stałe
samoczynne urządzenia gaśnicze wodne oraz instalacje służące do oddy-
miania i odprowadzania ciepła. Wykorzystanie instalacji tryskaczowej,
bez względu na gęstość obciążenia ogniowego, automatycznie przyznaje
budynkowi klasę E, dzięki czemu można go wykonać jedynie z elemen-
tów nierozprzestrzeniających ognia, np. ze stali zamiast z żelbetu.
Podobnie w obiektach powstałych z elementów nierozprzestrzeniających
ognia wykorzystanie samoczynnych urządzeń oddymiających w strefach
pożarowych o powierzchni >1000 m
2
i gęstości obciążenia ogniowego
>500 MJ/m
2
nadaje im klasę E odporności ogniowej.
W praktyce pomocne, a niekiedy obowiązkowe, są również inne insta-
lacje takie jak sygnalizacja pożarowa, oświetlenie awaryjne, hydranty
wewnętrzne.
❘ ❘ ❘
Zagrożenia pożarowewobiektachwielkokubaturowych
W budynkach produkcyjno-magazynowych występuje szczególne zagro-
żenie pożarowe związane z występowaniem w nich szeregu niekorzyst-
nych czynników, do których należą:
• ilość i nieuporządkowany sposób składowania palnej masy materiało-
wej (nadmierna ilość opakowań z tektury, papieru, folii polietylenowej,
wełny drzewnej, palet i regałów drewnianych ustawionych pod ścianami
lub wewnątrz pomieszczeń magazynowych),
• zła lokalizacja budynków i placów składowych,
• palna konstrukcja budynków,
• zbyt duże powierzchnie i objętości obiektów,
• ogólny nieład wewnątrz i na zewnątrz budynków oraz na placach
składowych,
• niezachowanie zasad ostrożności obchodzenia się z ogniem przez
pracowników (szczególnie palaczy i spawaczy),
• brak nadzoru nad stanem bezpieczeństwa pożarowego obiektów,
• brak lub niesprawne urządzenia alarmowe i gaśnicze.
Przyczynami powstania i rozprzestrzeniania się pożarów mogą być:
• ponadnormatywne składowanie materiałów na jednostkę powierzchni,
nieuporządkowane przechowywanie materiałów i opakowań,
• przechowywanie łatwo zapalnych cieczy, kwasów, gazów sprężonych
PATRON
TEMATU
Ochronaprzeciwpożarowawhalachprzemysłowych –wymagania, zabezpieczenia, rozwiązania technologiczne
Starkam
Ochrona przeciwpożarowa
w halach przemysłowych –
wymagania, zabezpieczenia,
rozwiązania technologiczne
Tab. 1. Wymagania dotyczące klasy odporności pożarowej
Klasa
odporności
pożarowej
budynku
Klasa odporności ogniowej elementów budynku
główna
kon­strukcja
nośna
konstruk­cja
dachu
strop
ściana
zewnętrzna
ściana
wewnętrzna
przekrycie
dachu
A
R 240
R 30
REI 120 EI 120 (o
i)
EI 60
RE 30
B
R 120
REI 60
EI 60 (o
i)
EI 30
C
R 60
R 15
EI 30 (o
i)
EI 15
RE 15
D
R 30
REI 30 EI 30 (o
i)
E
R – nośność ogniowa (wyrażona w minutach) – stan, w którym element przestaje spełniać funkcję na skutek zniszczenia
mechanicznego, utraty stateczności lub przekroczenia granicznych wartości przemieszczeń lub odkształceń.
E – szczelność ogniowa (wyrażona w minutach) – stan, w którym element przestaje spełniać swoją funkcję na skutek odpadnięcia
od konstrukcji lub powstania pęknięć i szczelin, przez które przedostają się płomienie lub gorące gazy.
I – izolacyjność ogniowa (wyrażona w minutach) – stan, w którym element przestaje spełniać swoją funkcję
oddzielającą na skutek przekroczenia granicznej wartości temperatury powierzchni nienagrzewanej.
(o
i) – odporność ścian zewnętrznych na działanie ognia od wewnątrz i od zewnątrz.
mgr inż. Edward Skiepko
ekspert
1...,26,27,28,29,30,31,32,33,34,35 37,38,39,40,41,42,43,44,45,46,...80