65
Obiekty Sakralne 2016
x x x
Specyficzne techniki mikrofonowe
Każde źródło dźwięku wymusza stosowanie określonych metod
obchodzenia się z mikrofonem. Poniżej kilka sugestii niezbędnych
dla uzyskania najlepszej jakości brzmienia, opartych na udanych
wynikach praktycznego użycia.
Kapłan
Dobór mikrofonu dla kapłana zależy od tego czy przez cały czas
będzie stał przy ołtarzu czy też przemieszczał się po świątyni.
Przy ambonie należy zainstalować mikrofon umocowany na stałe
(rys. 1). Wychwyci on dźwięki osób podchodzących, by przemówić
lub coś przeczytać.
Nowoczesne urządzenia do kazalnic są wąskie i eleganckie, a przy
ustawianiu ich gęsich szyjek powstaje bardzo mało hałasu. Instalu-
jąc mikrofon do blatu, należy pamiętać o zamocowaniu antywstrzą-
sowym, które izoluje urządzenie od drgań przenoszonych przez
blat ambony.
Jeśli dwa mikrofony zostaną zainstalowane kilkanaście centyme-
trów od siebie, to będą odbierały sygnały z różnym opóźnieniem
i po ich zsumowaniu nastąpi przesunięcie fazowe oraz znoszenie
się niektórych częstotliwości, tzw. filtrowanie grzebieniowe. Można
go uniknąć, stosując tylko jeden mikrofon w pulpicie. Użycie spe-
cjalnych gąbek mikrofonowych zapobiega występowaniu nieprzy-
jemnych efektów, tzw. pop, pochodzących od głosek wybuchowych
lub oddechu. Innym sposobem na ich zredukowanie jest mówienie
do mikrofonu z odległości 15 cm i najlepiej z góry. Zamiast instalo-
wać mikrofon na stałe w pulpicie, można zamontować go na
„
nie-
widzialnym
”
statywie podłogowym (fot. 2). Alternatywą jest położe-
nie kierunkowego mikrofonu powierzchniowego na pulpicie, blisko
najdalszego brzegu od mówcy.
Na ołtarzu instaluje się z reguły jeden stołowy superkierunkowy
mikrofon ołówkowy (fot. 3) lub na cienkiej gęsiej szyjce umocowa-
nej do ciężkiej amortyzowanej podstawy (fot. 4). Jeśli nie korzysta
się z miksera automatycznego, warto zastosować mikrofon SGM18
Sabine na podstawie z zamontowanym czujnikiem zbliżeniowym,
który włącza urządzenie po wykryciu ruchu w jego okolicy. Bardzo
przydatnym i praktycznym rozwiązaniem będzie dołączenie do
mikrofonu pojemnościowego (który zasilany jest z miksera
napięciem polaryzacyjnym 48 V) miniaturowego urządzenia
PhantomMicRider, zawierającego automatyczny eliminator sprzężeń
FBX, czujnik zbliżeniowy włączający mikrofon (fot. 5) oraz inteligen-
tny korektor efektu zbliżeniowego.
Alternatywą może być położenie na blacie kierunkowego mikrofonu
płaszczyznowego (dostępnego także w kolorze białym, dopasowa-
nym do obrusu na ołtarzu). Bardzo wygodne są też modele bez-
przewodowe. Do miniaturowej kapsuły mikrofonowej docierają fale
bezpośrednie, zaś odbite od powierzchni omijają ją. To eliminuje
powstawanie tzw. filtra grzebieniowego, co w konsekwencji sprawia,
że wzmacniany sygnał z mikrofonu jest bardzo klarowny (rys. 2).
Mikrofony na gęsiej szyjce na ogół lepiej zdają egzamin niż płaszczy-
znowe, leżące na ołtarzu, gdyż znajdują się bliżej mówcy. Są one jed-
nak wystające i przeszkadzają w prowadzeniu nabożeństwa, dlatego
księża często wolą korzystać z mikrofonów płaszczyznowych. Te ostat-
nie jednak mogą transmitować niskie dźwięki pochodzące od prze-
suwania przedmiotów na ołtarzu. Aby bez zarzutu spełniały swoje
zadanie, wymagane jest odpowiednie wytłumienie akustyki kościoła
w celu zmniejszenia pogłosu i zwiększenia tzw. odległości krytycznej
– punktu, dla którego głośność mówcy (jako źródła) jest równa głoś-
ności pola pogłosowego. Mniejszy pogłos oznacza większą odległość
krytyczną. Wyliczenia tych wartości wymagają zastosowania specjal-
nego zestawu pomiarowego. Zawsze jednak należy kierować się pod-
stawową zasadą, która nakazuje zapewnić dobre warunki akustyczne
w pomieszczeniu, a mikrofony umieszczać jak najbliżej mówcy.
Warto także wiedzieć, że charakterystyki kierunkowości mikrofonów
są użyteczne w przestrzeniach otwartych. W zamkniętych, zwłaszcza
w tych, w których odległość krytyczna jest znikomo mała z uwagi
na ich silny charakter pogłosowy, katalogowa kierunkowość (w zna-
czeniu wzmocnienia akustycznego) staje się relatywnie nieistotna.
Jeżeli kapłan będzie się przemieszczał, lepszym rozwiązaniem
będzie minimikrofon przypinany do odzieży, tzw. Lavalier,
z bezprzewodowym nadajnikiem kieszonkowym (należy pamiętać,
Fot. 3. Mikrofon ołówkowy
Fot. 4. Ciężka podstawa mikrofonu
fot. B. Leszko
Fot. 2. Mikrofon na cienkim
„
niewidzialnym
”
statywie podłogowym
fot. B. Leszko (3)
Fot. 5. Mikrofon z czujnikiem zbliżeniowym
rys. B. Leszko
Rys. 1. Odległość mikrofonu od ust
lektora
od 5 do 8 cm