64
Oświetlenie budynków inwentarskich
Przykładowo, na hali udojowej mierzącej 2 x 22 stanowiska
w układzie o kształcie rybiej ości średnie wartości natężenia
oświetlenia zróżnicowane były w zależności od pory dnia i pory
roku (tab. 6). Na tej podstawie odnotowano 25-procentową róż-
nicę względną w wartości natężenia oświetlenia pomiędzy porą
ranną a popołudniową w okresie letnim i ponad 50-procentową
różnicę względną w sezonie zimowym [5]. Dysproporcje między
natężeniem światła wewnątrz budynku a na zewnątrz większe
niż 50% mogą powodować chwilową utratę widzenia wynika-
jącą z przekroczenia zdolności akomodacyjnych oczu. Odnosi się
to także do różnic pomiędzy poszczególnymi pomieszczeniami
w obrębie jednego budynku.
Oświetlenie sztuczne powinno imitować światło naturalne w godzi-
nach od 9 do 17. W tab. 7. podane zostały wartości natężenia
oświetlenia oraz przybliżona moc zainstalowanych punktów świet-
lnych w przeliczeniu na jednostkę powierzchni (jest ona zależna od
rodzaju punktu świetlnego, jego parametrów technicznych i zasto-
sowanej obudowy).
Krowy nie widzą światła czerwonego, ale jest ono dostrzegalne
dla oka ludzkiego. Można go więc użyć podczas nocnego odpo-
czynku krów, co umożliwi hodowcy przeprowadzenie prostych prac
w oborze.
fot. Shutterstock
Fot. 3. Przykładowy system oświetlenia naturalnego oraz sztucznego w oborze
Tab. 7. Zalecane oświetlenie w budynkach dla bydła [10]
Kategoria zwierząt lub
pomieszczeń
Oświetlenie
naturalne
Oświetlenie sztuczne
stosunek
pow. okien do
pow. podłogi
natężenie
oświetlenia
[lx]
jarzeniowe
[W/m
2
]
żarowe
[W/m
2
]
Krowy, jałówki i cielęta
powyżej 2 tygodni
1:18
20–30
4
16
Cielęta opasowe
1:20
50
Cielęta w profilaktorium
1:10
20–30 (50)*
6
24
Młode bydło opasowe
1:25
20–30
2
8
Pomieszczenie
porodówki
1:15
20–30 (200)*
Pomieszczenia
przechowalni mleka
1:20
50 (200)*
4
16
Pomieszczenia paszarni
50
Hala udojowa
1:15
50 (100)*
Stanowiska zabiegowe
1:18
20–30 (200)*
Tab. 6. Pomiary oświetlenia w hali udojowej w lecie i zimie (źródło: opracowano na
podstawie [5])
Pora roku
Godzina pomiaru
Natężenie oświetlenia
[lx]
średnio
min.
maks.
Lato
6.00
76
27,5
596
12.00
149,3
6,5
2420
18.00
72,7
9,2
640
Zima
6.00
40,8
17,0
140
12.00
84,2
40
120
18.00
100,7
84
123
* natężenie doświetlenia okresowego (miejscowego), np. miejsca porodów, lampami stałymi lub przenośnymi
