32
Diagnostyka termomodernizacji
Analiza termogramów, wykonanych za pomocą kamery termowizyjnej,
przeprowadzona laboratoryjnie przy wykorzystaniu odpowiedniego
oprogramowania, jest doskonałym narzędziem do wykrywania wad
w izolacji termicznej oraz szczelności budynków zarówno nowych, jak
i termomodernizowanych. Może to być przydatne nie tylko dla rzeczo-
znawców, projektantów i wykonawców, ale również zarządców, spół-
dzielni i wspólnot mieszkaniowych, zobowiązanych do regularnej kon-
troli stanu technicznego budynku. Badania termowizyjne warto zatem
wykorzystać w zarządzaniu budynkami wielorodzinnymi. Mogą one
również wspomagać proces końcowego odbioru obiektu do użytkowa-
nia lub weryfikację prac dociepleniowych.
Przykładem zastosowania termografii do diagnostyki izolacyjności
termicznej mogą być wykonane przez autorkę artykułu w latach
2010−2013 (w ramach cyklu służącego wstępnej ocenie jakości
dociepleń i próbie określenia dalszych potrzeb termomodernizacyj-
nych) m.in. naziemne badania termograficzne wytypowanych docie-
plonych budynków wielorodzinnych w południowo-wschodnim regionie
Polski. Pozwoliły one na zidentyfikowanie charakterystycznych prob-
lemów z ucieczką ciepła z budynków zrealizowanych w 2. poł. XX w.
w różnych systemach prefabrykacji (całkowitej lub częściowej) [1].
Część tych obiektów jest jeszcze nieocieplona, a część, mimo kilkukrot-
nej termicznej modernizacji ścian, ma nadal braki w izolacji termicznej
ze względu na słabą jakość wykonania.
Wyniki badań i wnioski
Na podstawie termografii naziemnej precyzyjnie stwierdzono, jaki
jest stan techniczno-energetyczny badanych budynków i wskazano,
które elementy nadal wymagają interwencji naprawczych [2]. Podczas
badań z poziomu terenu obserwowano: cokoły, ściany, płyty balko-
nowe lub loggie, stolarkę okienną i drzwiową oraz stropodachy i dachy,
a także zawilgocenia murów. Wybrane przykłady analizowanych obiek-
tów przedstawiono na rys. 1–8. Przeprowadzone obserwacje pozwalają
wyprowadzić pewne wnioski na temat skuteczności termomodernizacji
budynków zrealizowanych w następujących systemach prefabrykacji:
•
Wielki Blok
(rys. 1–3) – budynki mają zbliżoną jakość energe-
tyczną, mimo różnego czasu powstania. Np. temperatura ścian
w obiektach z lat 1967−1985 przed ociepleniem jest średnio o 5 K
niższa niż po ociepleniu, natomiast w tych z lat 1986−1992 po ocie-
pleniu różnica wynosi 1 K w porównaniu do ocieplonego budynku
z lat 1967−1985;
•
OW-T
(Oszczędnościowy Wielkopłytowy – Typowy) (rys. 4) – obiekty
są zbliżone pod względem jakości energetycznej, mimo stosowania
różnych metod dociepleń, co oznacza, że docieplone w XX i XXI w.
mają temperaturę niższą o 2 K po termomodernizacji ścian niż przed
nią. Ponadto temperatura na nieocieplonym cokole jest wyższa o 4 K
w porównaniu do docieplonej ściany szczytowej. Jeżeli cokoły są
docieplone, to mają zwykle temperaturę zbliżoną do docieplonych
ścian nadziemia. Wysoką temperaturą wyróżnia się stolarka okienna
i ościeża oraz styk balkonów wspornikowych z docieploną ścianą;
•
Wk-70
(rys. 5 i 6) – obiekty mają zbliżoną jakość energetyczną, co
oznacza, że temperatura ścian trójwarstwowych jest podobna zarówno
przed, jak i po dociepleniu. Nie dotyczy to styków prefabrykatów
i węzłów narożników zewnętrznych, ponieważ mają one często tem-
peraturę niższą o 5 K niż przed termomodernizacją ścian. Ponadto
w budynkach zrealizowanych w systemie Wk-70 choćby prowizoryczne
zabudowy loggi dały dobre efekty termiczne, ograniczając ucieczkę
ciepła do ok. 5 K;
•
W-70
(rys. 7 i 8) – budynki te mają zbliżoną jakość energetyczną.
Z przeprowadzonej analizy badań wynika, że ściany trójwarstwowe po
ociepleniu w XX wieku mają temperaturę o 2 K wyższą niż po docie-
pleniu zrealizowanym w XXI wieku. Ponadto stwierdzono, że prowizo-
ryczne zabudowy loggi dadzą dobre efekty termiczne, ponieważ mogą
ograniczyć ucieczkę ciepła nawet o 5 K, tak jak w budynkach zrealizo-
wanych w systemie Wk-70.
Dodatkowo z interdyscyplinarnych badań ankietowych (IBA), prze-
prowadzonych w lutym 2012 roku przez autorkę artykułu (jednocześ-
nie z ww. analizami) wśród mieszkańców Częstochowskiej Spółdzielni
Mieszkaniowej Nasza Praca [3], wynika, że 28% ankietowanych jest
zainteresowanych zabudową loggi w prefabrykowanych budynkach
systemu W-70. Potwierdzają to również badania opinii społecznej
wykonane w Lublinie w 2009 roku, w której 29% ankietowanych opo-
wiadało się za zabudową dużych balkonów [4]. Ponadto w jednym
z osiedli (system W-70) za naprawą, dobudową i zabudową balkonów
opowiedziało się 42% mieszkańców [5].
Literatura
1. A. Ostańska, „Ocena dotychczasowych termomodernizacji wielo-
rodzinnych budynków prefabrykowanych i propozycja poprawy stanu
energetycznego w osiedlu mieszkaniowym”, „Przegląd Budowlany”
9/2011, s. 68−74.
2. A. Ostańska, „Wielka płyta. Analiza skuteczności podwyższania efek-
tywności energetycznej: termomodernizacja, termografia, wytyczne
naprawcze”, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa 2016,
ss.132−137 i 146−159.
3. K. Taracha, A. Ostańska, S. Nowak, „Propozycja poprawy jakości
życia w budynkach prefabrykowanych”, „Przegląd Budowlany”
09/2012, s. 36−41.
4. A. Ostańska, „Ocena możliwości poprawy jakości życia w budynkach
prefabrykowanych w opinii ich mieszkańców”, „Budownictwo i Inżynie-
ria Środowiska” 3/2011, s. 361−368.
5. A. Ostańska, „Analiza cyklicznych badań opinii mieszkańców
o budynkach prefabrykowanych”, „Przegląd Budowlany” 02/2015,
s. 42−47.
Diagnostyka
termomodernizacji
Większość budynków wielorodzinnych w Polsce zostało lub
będzie poddanych termomodernizacji. Jak stwierdzić, czy
i w jakim stopniu poprawiła ona ich izolacyjność cieplną
lub czy wykonanie docieplenia jest konieczne? Z pomocą
przychodzi aparatura termowizyjna oraz przeprowadzanie
badań obiektów z wykorzystaniem termografii. Analiza
wyników pomaga określić miejsca ucieczki ciepła, a także
przygotować korektę istniejącego docieplenia.
dr inż. Anna Ostańska
Wydział Budownictwa i Architektury,
Politechnika Lubelska
