86
Technologia LED stosowana w oświetleniu obiektów przemysłowych
x x x
Wymagania prawne związane z oświetleniem
obiektów przemysłowych
Wymagania związane z oświetleniem hal przemysłowych wyni-
kają z zapisów normy PN-EN 12464-1 „Światło i oświetlenie.
Oświetlenie miejsc pracy. Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach”.
Określono w niej parametry oświetlenia dla miejsc pracy we
wnętrzach, w których spotykają się potrzeby komfortu widzenia
i wydolności wzrokowej ludzi normalnie widzących [1], a także
uwzględniono jego cechy ilościowe i jakościowe [1]. Ww. wytyczne
są dla projektanta oświetlenia podstawą do ustalenia wszystkich
parametrów, jakie powinno spełniać urządzenie oświetleniowe
zastosowane w obiektach przemysłowych. Należy pamiętać, że
są one zróżnicowane dla różnych typów zadań wzrokowych (rodzajów
pracy) wykonywanych w danym obiekcie. Podstawowe wartości
głównych parametrów oświetleniowych zostały zamieszczone
w rozdziale 5. ww. normy. Warto jednak zwrócić szczególną
uwagę na to, że interpretacja wymagań oraz realizacja projek-
tów oświetleniowych wymusza posiadanie specjalistycznej wiedzy
z zakresu techniki świetlnej.
x x x
Modernizacja istniejących systemów
oświetleniowych z wykorzystaniem technologii LED
Modernizacja oświetlenia, mająca na celu zmniejszenie mocy
zainstalowanej, a tym samym kosztów eksploatacji przy zachowa-
niu wymagań oświetleniowych, składa się z kilku etapów, które
można podzielić na trzy podstawowe: wymiana tradycyjnych źró-
deł światła w istniejących oprawach oświetleniowych na ich ener-
gooszczędne odpowiedniki bez zmiany liczby i miejsc lokowania
tradycyjnych opraw, wymiana opraw oświetleniowych na nowo-
czesne – wykonane w technologii LED, oraz zainstalowanie syste-
mów sterowania oświetleniem.
Wymiana źródeł światła
W oświetleniu hal przemysłowych stosowane są obecnie oprawy
oświetleniowe typu High Bay do lamp wyładowczych i oprawy do
świetlówek. W przypadku tych pierwszych, w których wykorzysty-
wane są głównie lampy metalohalogenkowe o mocach od 70 do
400 W, wymiana źródła światła na ich bardziej efektywny odpo-
wiednik LED nie jest zalecana ze względu na znaczne różnice
w ich kształcie w stosunku do lamp wyładowczych. Ponadto może
to skutkować zmianą rozsyłu strumienia świetlnego oprawy, czego
wynikiem będzie zmiana wartości natężenia i równomierności
oświetlenia na płaszczyźnie pracy. Takie przekształcenie prze-
strzennego rozsyłu strumienia świetlnego oprawy wymaga wyko-
nania nowego projektu oświetleniowego, który prawdopodobnie
skoryguje liczbę potrzebnych opraw oraz ich rozmieszczenie
w pomieszczeniu. Trudno w takim przypadku przewidzieć pozy-
tywne efekty energetyczne, zwłaszcza gdy trzeba zwiększyć liczbę
opraw tradycyjnych ze źródłem LED. Jeśli chodzi o oprawy typu
High Bay, to ich wymiana na oprawy wykonane w technologii
LED obecnie wydaje się najbardziej racjonalna, przy czym należy
pamiętać, że w tym celu niezbędne jest przygotowanie nowego
projektu oświetleniowego. Rzadko się zdarza, żeby taka modyfi-
kacja nie wymagała zmiany liczby i rozmieszczenia opraw (jest to
możliwe, jednak zawsze takie zmiany należy zweryfikować projek-
tem oświetleniowym).
W przypadku opraw do świetlówek liniowych istnieje możliwość
wymiany tradycyjnych źródeł światła na tuby LED. Trzeba wów-
czas zwrócić szczególną uwagę na typ tradycyjnej oprawy oświet-
leniowej. Jeżeli jest ona wyposażona w reflektor (odbłyśnik), to
zamiana źródła światła prawdopodobnie spowoduje zmianę roz-
syłu strumienia świetlnego oprawy i ten fakt, tak jak opisywany
powyżej, może skutkować zmianą dotychczasowych parametrów
oświetleniowych w pomieszczeniu. Przy oprawach świetlówko-
wych, w których zastosowany jest klosz rozpraszający światło
(oprawa bez reflektora) użycie tub LED może przyczynić się do
obniżenia mocy oprawy i całego systemu oświetleniowego,
a także spowodować znaczne oszczędności w kosztach eks-
ploatacji.
Technologia LED stosowana
w oświetleniu obiektów
przemysłowych
Oświetlenie obiektów przemysłowych wymaga stosowania
rozwiązań, które spełnią niezbędne wymagania przy moż-
liwie niskich kosztach eksploatacji. W przypadku tego typu
budynków mamy do czynienia ze stosunkowo dużymi
powierzchniami oraz znaczną wysokością lokowania opraw
oświetleniowych. Z tych powodów należy zwrócić szczegól-
ną uwagę na dobór odpowiednich ich typów oraz rozmiesz-
czenie. Zadanie to należy powierzyć projektantowi oświet-
lenia, który dysponuje specjalistyczną wiedzą z zakresu
techniki świetlnej.
dr inż. Andrzej Wiśniewski
Instytut Elektroenergetyki, Politechnika
Warszawska
rys. A. Wiśniewski
Rys. 1. Konstrukcje opraw świetlówkowych, w których zastosowanie tub LED jest
uzasadnione
