warsztat architekta
15
praktyka projektowa
architektura parametryczna
ekranie. Był to prototyp systemu CAD (ang.
computer aided
drafting
) do wspomagania prac kreślarskich. Używając pióra
świetlnego, projektant mógł na monitorze tworzyć linie proste
i krzywe, a następnie łączyć je ze sobą. Służyły temu równania
parametryczne, które Sutherland nazwał
atomic constraints
(z ang. ograniczenia cząstkowe). Nie używał on jednak terminu
„parametryczny”, chociaż jego
atomic constraints
miały wszystkie
niezbędne własności ww. równania. Do każdego z ograniczni-
ków przypisany był zestaw wyników w postaci funkcji o wielu
niezależnych parametrach 1 . W przeciwieństwie do podwiesza-
nych modeli fizycznych Antonia Gaudiego i Freia Otta równania
parametryczne nie są bowiem uzależnione od praw fizyki,
dlatego można obliczać relacje dla linii równoległych, bieżnych,
skośnych i zakrzywionych. Sketchpad oferował nowy sposób
eksploracji wspomnianych równań. Architekci mogli modyfi-
kować parametry we wzorach matematycznych, a program
automatycznie przeliczał i odrysowywał geometrię. Trudno było
wówczas przewidzieć, jak wynalazek Sutherlanda wpłynie na
praktykę projektową w następnych dekadach.
Według słownika Webstera komputer to dające się programo-
wać urządzenie elektroniczne, które jest w stanie gromadzić,
wyszukiwać i przetwarzać dane. Może zatem rozwiązywać
równania parametryczne. Nie od razu jednak potrafił on obra-
zować wyniki graficznie. W latach 60. ubiegłego wieku techno-
logia komputerowa i eksperymentalne narzędzia cyfrowe dla
architektów nie były jeszcze gotowe do masowej dystrybucji.
Przełomu dokonał w 1963 roku Ivan Sutherland. Wykorzystując
moc obliczeniową nowego komputera TX-2, stworzył
(w ramach pracy doktorskiej) rewolucyjny Sketchpad: a Man-
-Machine Graphical Communication System (szkicownik) –
pierwsza interaktywna aplikacja wspomagająca projektowanie.
Zmieniło to diametralnie interakcje człowieka z maszyną.
Innowacją były ekran (CRT monitor) oraz pióro świetlne. Warto
podkreślić, że w 1963 roku komputery pracowały jeszcze na
taśmach magnetycznych lub kartach perforowanych, „szkicow-
nik” zaś był pierwszym programem z kompletnym interfejsem
graficznym użytkownika. Za pomocą koordynatografu punków
względem osi x i y umożliwiał pokazywanie linii rysowanych na
3.
Struktura przekrycia o złożo-
nerj geometrii ukształtowana za
pomocą narzędzi parametrycznych
aplikacji Grasshopper. Projekt kon-
cepcyjny Aquaparku (autor: Michał
Czapiewski, źródło: WBiA ZUT
w Szczecinie, 2015)
3
