34
warsztat architekta
Zanieczyszczenia powietrza w szkołach
W powietrzu pomieszczeń szkolnych wyróżnia się zanieczyszcze-
nia pyłowe, chemiczne oraz biologiczne, których źródłem mogą
być: powietrze zewnętrzne, materiały budowlane i wykończenio-
we, wyposażenie oraz sami uczniowie.
Zanieczyszczenia substancjami chemicznymi pochodzącymi od
wyposażenia w pomieszczeniach szkolnych najczęściej występują
w postaci: formaldehydu, fenolu, toluenu, ksylenu, naftalenu,
benzenu, octanu butylu [7]. Ich źródłem mogą być meble
i materiały meblarskie, wyroby z tworzyw sztucznych, materiały
izolacyjne oraz wykończeniowe, tj. farby, kleje, lakiery, impregnaty,
lepiki, emalie. Formaldehyd jest substancją chemiczną najczęściej
identyfikowaną w powietrzu. To toksyczny, drażniący i uczulający
gaz o nieprzyjemnym zapachu. Osoby wrażliwe wyczuwają
jego obecność w powietrzu już przy stężeniu 50 µg/m
3
. Działa
drażniąco na błony śluzowe górnych dróg oddechowych, powo-
duje łzawienie oczu, kaszel, bóle głowy oraz może być przyczyną
astmy oskrzelowej.
W Polsce informacje na temat dopuszczalnych stężeń substancji
chemicznych zawiera Zarządzenie Ministra Zdrowia i Opieki
Społecznej z 12 marca 1996 r. [11], które, dla pomieszczeń prze-
znaczonych na stały pobyt ludzi, określa dopuszczalne stężenia
powietrza
jakość
Joanna Ferdyn-Grygierek
abc specjalisty
Powietrze jest mieszaniną wielu gazów, o przewa-
żającym udziale azotu i tlenu. Działalność człowieka
spowodowała, że w jego składzie, zwłaszcza wewnątrz
pomieszczeń, zaczęły pojawiać się składniki traktowane
jako zanieczyszczenia. Środowisko wewnętrze, w któ-
rym ludzie spędzają większość czasu, jest coraz bardziej
szczegółowo badane pod względem panujących w nim
warunków oraz ich wpływu na zdrowie i samopoczucie
człowieka. Wysoką jakość powietrza można zdefiniować
jako stan jego czystości, spełniający oczekiwania jak naj-
większego odsetka ludzi [3].
Specyficznym typem budynków są szkoły. Parametry ich środo-
wiska wewnętrznego mają duże znaczenie dla uczących się tam
dzieci, które podczas swojej edukacji spędzają w nich ponad 14 tys.
godz. Wmłodych organizmach przemiany metaboliczne zachodzą
znacznie szybciej niż u dorosłych, m.in. dlatego są one szczególnie
wrażliwe na zanieczyszczenia powietrza i podatne na wywoływane
przez nie choroby. Ponadto dzieciom trudniej jest się skoncentro-
wać i utrzymać skupioną uwagę, z tego powodu jakość powietrza
w pomieszczeniach szkolnych ma znaczący wpływ nie tylko na
zdrowie i samopoczucie, lecz także na przyswajanie wiedzy.
1.
Jakość powietrza w salach lek-
cyjnych wpływa nie tylko na zdro-
wie i samopoczucie, lecz także na
łatwość przyswajania wiedzy,
fot.
Joanna Ferdyn-Grygierek
adiunkt w Katedrze
Ogrzewnictwa,
Wentylacji i Techniki
Odpylania, Wydziału
Inżynierii Środowiska
i Energetyki, PŚ. Jej
zainteresowania skupia-
ją się m.in. na jakości
środowiska wewnętrz-
nego, oraz efektywności
ogrzewania, wentylacji
i klimatyzacji budynków.
1
w szkole
