31
Obiekty Sakralne 2015
(na jeden otwór oraz na 1 m² uszczelnienia). Zaletą tego rozwiąza-
nia jest wykonanie izolacji zewnętrznej bez konieczności prowadze-
nia prac ziemnych, wadą – koszty i trudności techniczne. Należy
pamiętać, że hydrożele (najczęściej stosowane do iniekcji kurtyno-
wych) są materiałami o szybkim czasie reakcji. Wprawdzie można
go regulować, ale nie w dowolnym zakresie. Preparat jest wpro-
wadzany w grunt (zazwyczaj niespoisty) i nie może spływać w dół
wzdłuż ścian fundamentowych. Wymusza to taką organizację prac,
aby proces żelowania następował w odpowiednim momencie.
Przed rozpoczęciem iniekcji trzeba sprawdzić otwory z punktu
widzenia rozstawu, głębokości, liniowości, kąta nachylenia oraz
stanu wyczyszczenia powietrzem z resztek zwiercin. W trakcie jej
przeprowadzania trzeba kontrolować czy nie następuje za szybkie
wnikanie płynu iniekcyjnego w przestrzeń przegrody. Może to być
spowodowane pęknięciami, kawernami lub rozstępami w prze-
strzeni muru. Podczas wypełniania otworów zaprawą do odwier-
tów i pustek należy dopilnować, aby materiał został prawidłowo
zaaplikowany. Wykonując iniekcję, powinno się prowadzić dzien-
nik z notatkami o: dacie i miejscu iniekcji, grubości i długości
ściany, rodzaju i ilości preparatu, stanie technicznym muru (opcjo-
nalnie). Konieczne jest, by odbiór techniczny przepony został
wykonany bezpośrednio przed iniektowaniem wstępnym zapra-
wami trasowymi. Po fazie iniektowania właściwego trzeba zwery-
fikować czy widoczny obszar wysycenia jest nieprzerwany.
Po zakończeniu robót niezbędny jest odbiór końcowy. Należy
sprawdzić czy wszystkie otwory zostały całkowicie wypełnione
zaprawą np. cementowo-wapienno-trachitową. Prace uznaje się
za zgodne z dokumentacją projektową, jeżeli wszystkie pomiary
i badania dały pozytywne wyniki. Odbiór powinien być potwier-
dzony protokołem zawierającym: ocenę wyników badań, stwier-
dzenie zgodności lub niezgodności wykonania z zamówieniem,
wykaz wad i usterek ze wskazaniem możliwości ich usunięcia.
Skuteczność zrealizowanej przepony można ocenić przez porów-
nanie pomiarów stopnia zawilgocenia muru sprzed jej wykona-
nia i po zakończeniu prac – po 6 i 12 miesiącach, natomiast przy
obiektach o dużym znaczeniu historycznym po upływie 36 mie-
sięcy. Przy czym należy pamiętać, że zrealizowanie wtórnych izo-
lacji zapobiega zwiększaniu zawilgocenia i zasolenia muru, nie
usuwa jednak soli w nim zawartych.
x x x
Podsumowanie
Prace izolacyjne, których efektem końcowym ma być powstrzy-
manie wnikania wilgoci w strukturę murów, są zadaniem trud-
nym i pracochłonnym oraz wymagającym od wykonawcy ogrom-
nej wiedzy, a także doświadczenia. Wnikliwa analiza problemów
dostrzeżonych podczas oceny stanu obiektu pozwoli określić
przyczyny zawilgocenia, a dopiero po ich zdefiniowaniu możliwy
będzie wybór sposobu prowadzenia prac izolacyjnych. W szcze-
gólności dotyczy to wykonania izolacji pionowej i poziomej ścian,
osuszania oraz odgrzybiania obiektów, będących częścią dziedzi-
ctwa kulturowego, w taki sposób, aby nie zniszczyć ważnej zabyt-
kowej struktury muru. Iniekcje uszczelniające oraz zabezpiecza-
jące przegrody budowlane przed wilgocią podciąganą z gruntu
lub wodą naporową stanowią dobre, a czasami jedyne „narzędzie
naprawcze”, pozwalające na odtworzenie wzmocnień przegród
oraz izolacji przeciwwilgociowych w budynkach zabytkowych.
Literatura
1. Adamowski J., Hoła J., Matkowski Z., „Problemy remontowe
zawilgoconych monumentalnych obiektów barokowych”, w: „Renowacje
i Zabytki” 1(13)/2005.
2. Adamowski J., Hoła J., Matkowski Z., „Probleme und Lösun-
gen beim Feuchtigkeitsschutz des Mauerwerks von Baudenkmalernam
Beispielzweiergrosser Barockbauten in Wrocław”, Bautechnik, 2005.
3. Adamowski J., Hoła J., Matkowski Z., „Osuszanie i renowacja
budynków zalanych wodą”, XXII Ogólnopolska Konferencja „Warsztat
Pracy Projektanta”, Szczyrk 2007.
4. Frossel F., „Osuszanie murów i renowacja piwnic”, Polcen, Warszawa 2007.
5. Instrukcje techniczne firmy MC Bauchemie.
6. Instrukcje techniczne firmy Panejko (Mabi).
7. Instrukcje techniczne firmy Webac.
8. Instrukcja WTA, Merkblatt 2-9-04/D.
9. Karyś J., Marszałek K., „Bezinwazyjne osuszanie obiektów budow-
lanych”, XLIV Konferencja Naukowa KILiW PAN i KN PZiTB,
Krynica 1998.
10. Karyś J., Zwierzyński K., „Pomiar wilgotności przegród budow-
lanych metodami elektrycznymi – wybrane problemy”, V Warsztaty
Rzeczoznawcy Mykologiczno-Budowlanego, PSMB, Wrocław 2006.
11. Olifierowicz J., „Doświadczenia ze stosowania metod elektrofizycz-
nych, iniekcyjnych termoiniekcyjnych do osuszania murów”, XLIV Kon-
ferencja Naukowa KILiW PAN i KN PZITB, Krynica 1998.
12. Magott C., Rokiel M., „Iniekcje w przegrody i elementy konstruk-
cyjne – wybrane przypadki”, XXX Ogólnopolska Konferencja „War-
sztaty Pracy Projektanta Konstrukcji”, Szczyrk 2015.
13. Pieniążek Z., Sąsiadek S., Królak E., „Analiza i ocena skuteczności
stosowanych metod osuszania ścian”, w: „Inżynieria i Budownictwo”
9/1995.
14. Rokiel M., „Hydroizolacje w budownictwie”, Dom Wydawniczy
Medium, Warszawa 2009.
15. Skibiński S., „Sole rozpuszczalne w wodzie”, w: „Renowacje”
10/2000.
16. Styrczula K., Magott C., „Osuszanie, wykonywanie izolacji prze-
ciwwilgociowych i przeciwwodnych oraz zabezpieczanie konstrukcji
murowych przed korozją biologiczną”, XXII Ogólnopolska Konferencja
„Warsztat Pracy Projektanta”, Szczyrk 2007.
17. Ważny J., Karyś J., „Sposoby osuszania budynków. Ochrona budyn-
ków przed korozją biologiczną”, Arkady, Warszawa 2001.
18. Wójcik R., „Metody osuszania murów”, w: „Izolacje” 9/2000.
19. Wójcik R., „Ochrona budynków przed wilgocią i wodą gruntową.
Budownictwo ogólne, Fizyka budowli”, rozdz. 11, Arkady, War-
szawa 2006.
20. Wyrwał J., Świrska J., „Problemy zawilgocenia przegród budowla-
nych”, Komitet Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN, Warszawa 1998.
