40
Systemy tynków renowacyjnych
produktów). Złe przygotowanie mieszanki skutkuje jej mniejszą poro-
watością, co przekłada się bezpośrednio na osłabienie trwałości wyrobu.
Dzięki zastosowaniu mieszarek elektrycznych nie spotyka się już (lub
występują coraz rzadziej) tynków wymagających specjalnego napowie-
trzenia. Użycie betoniarek wolnospadowych dopuszczalne jest tylko za
zgodą (zaleceniem) producenta.
Osobnym zagadnieniem jest odporność na sole. Zupełnie niezrozu-
miałe jest pominięcie przez normę PN-EN 998-1:2012 informacji
w tym zakresie, gdyż jest to jeden z najistotniejszych parametrów,
odróżniających tynki renowacyjne od tradycyjnych. Trwałość tych
ostatnich, opartych na spoiwie cementowym i/lub wapiennym, już
dla średniego stopnia zasolenia jest ograniczona (m.in. warunkami
cieplno-wilgotnościowymi) do kilku, czasami kilkunastu miesięcy.
Badania tego parametru zgodnie z wymogami WTA dowodzą, że
tynk renowacyjny jest ok. 240 razy bardziej odporny na sole od trady-
cyjnego na bazie spoiw cementowo-wapiennych.
Do wykańczania powierzchni można zastosować dyfuzyjne wyma-
lowania lub wyprawy. Instrukcja WTA stawia tu wymagania
co do trzech parametrów (tab. 1): zastępczego (porównawczego)
oporu dyfuzyjnego Sd, współczynnika nasiąkliwości powierzch-
niowej i absorpcji wody spowodowanej podciąganiem kapilarnym.
Pierwszy parametr zapewnia dyfuzyjność powłoki nie mniejszą niż
systemu tynków (powłoka wierzchnia nie ogranicza paroprzepusz-
czalności), pozostałe gwarantują niską chłonność i nasiąkliwość
powierzchniową wypraw (szpachli i farb) elewacyjnych. Skutek nało-
żenia zbyt szczelnej i mocnej szpachli pokazano na fot. 3.
Problem z wymalowaniami pojawia się jednak najczęściej nie bezpo-
średnio po wykonaniu prac renowacyjnych, lecz przy okazji odnawiania
lub napraw powierzchni tynków. Farby dyfuzyjne (silikonowe, silika-
towe) są relatywnie drogie, często więc odnawia się tynki przy użyciu
zbyt szczelnych farb akrylowych czy lateksowych, a także olejnych
(lamperie). Podobne problemy może sprawiać wykonanie zewnętrznych
szpachli wygładzających ze szczelnych i niesystemowych zapraw cemen-
towych (ograniczają dyfuzję) lub wewnętrznych gipsowych (ulegają
w krótkim czasie zniszczeniu).
Przy renowacji zawilgoconych i zasolonych przegród ważne jest, żeby sto-
sować nie pojedynczy tynk renowacyjny, lecz system tynków, którego
składniki cechują się odpowiednimi parametrami i są ze sobą kompaty-
bilne (czego nie uwzględnia PN-EN 998-1:2012). Dużą rolę odgrywa
odporność tynku na sole budowlane. W tym zakresie zdecydowaną prze-
wagę mają tynki renowacyjne, pod warunkiem, że zostaną nałożone war-
stwą o odpowiedniej grubości (tab. 3, fot. 4).
Jakość tynków renowacyjnych potwierdza certyfikat WTA, nato-
miast deklaracja właściwości użytkowych według normy PN-EN
998-1:2012 jest wymogiem formalnoprawnym i nie świadczy o sku-
teczności takiej zaprawy. Mając na uwadze jakość i efektywność prac,
należy stosować wyłącznie systemy materiałów mające aktualny cer-
tyfikat WTA.
Literatura
1. WTA Merkblatt 2-9-04 Sanierputzsysteme.
2. WTA Merkblatt 4-5-99 Beurteilung von Mauerwerk. Mauerwerkdiagnostik.
3. PN-EN 998-1:2012 „Wymagania dotyczące zapraw do murów –
Część 1: Zaprawa tynkarska”.
4. Rokiel M., „Hydroizolacje w budownictwie. Wybrane zagadnienia
w praktyce”, wyd. II, Dom Wydawniczy Medium, 2009.
5. Rokiel M., „Renowacje obiektów budowlanych. Projektowanie i warunki
techniczne wykonania i odbioru robót”, Grupa Medium, 2013.
fot. M. Rokiel
Fot. 3. Odspojenie zbyt szczelnej i mocnej szpachli wygładzającej
fot. M. Rokiel
Fot. 2. Aparat do mierzenia zawartości porów powietrza w świeżej zaprawie
fot. M. Rokiel
Fot. 4. Skutek nałożenia warstwy tynku renowacyjnego o grubości 1 cm