75
Obiekty Rolnicze 2019
Jedno z podstawowych urządzeń AGD znajdujących się niemalże we
wszystkich domach stanowi lodówka. Jej prawidłowe umiejscowienie
jest bardzo istotne i nie powinno się wiązać jedynie z estetyką. Należy
zwrócić uwagę na zachowanie odpowiedniej odległości od grzejni-
ków, piekarnika, a także unikać miejsc będących w stałym zasięgu
promieni słonecznych. Konieczność tych działań uzasadnia to, że niż-
sza temperatura otoczenia lodówki wpływa na ilość zużywanej przez
nią energii elektrycznej. Wskazane jest także zachowanie odpowied-
niej odległości od ściany (min. 10 cm), co umożliwi lepszą wentyla-
cję powietrza. Trzeba czyścić (odkurzać) wymiennik ciepła, odpowie-
dzialny za odprowadzanie ciepła z wnętrza lodówki – w przypadku
pokrycia brudem jego sprawność maleje, a sprężarka musi pracować
znacznie częściej, co wiąże się ze zwiększonym zużyciem energii.
Nowoczesne lodówki mają funkcję automatycznego rozmrażania, ale
starsze modele są jej pozbawione, dlatego warto je systematycznie
rozmrażać, co przyczyni się do zmniejszenia zużycia energii (średnio
o ok. 40 kWh rocznie).
Jeśli natomiast chodzi o zmywarkę, obniżenie zużycia energii można
osiągnąć poprzez używanie jej w momencie, kiedy jest całkowicie
zapełniona naczyniami oraz, jeśli nie są one zbyt zabrudzone, przez sto-
sowanie krótkich programów. W piekarniku z kolei należy unikać nie-
potrzebnego otwierania drzwiczek (średnia oszczędność to 10% zuży-
cia energii), a ponadto wyłączać go 10 minut przed końcem pieczenia,
co pozwoli wykorzystać zgromadzone w nich ciepło. Podczas gotowania
na kuchence trzeba stosować garnki z pokrywką (średnia oszczędność
to 30%), najlepiej wykonane ze stali szlachetnej, miedzi lub aluminium
(utrzymują ciepło). Ponadto ich średnica nie powinna być mniejsza od
pola grzewczego kuchenki, gdyż skutkuje to stratą sięgającą 20% zuży-
cia energii. W przypadku czajników należy zwrócić uwagę nie tylko na
klasę efektywności energetycznej, lecz także na to, czy są wyposażone
w płytę grzewczą, ponieważ umożliwia ona gotowanie mniejszych ilości
wody w porównaniu z modelami z grzałką spiralną (min. 0,5 l). Wska-
zane jest przygotowywanie takiej ilości wody, jaka jest potrzebna, nie
pełnego czajnika, ponadto wodę powinno się używać bezpośrednio po
zagotowaniu, aby nie było konieczności ponownego jej podgrzewania –
urządzenie najwięcej energii zużywa na podgrzanie wody mającej tem-
peraturę bliską temperatury wrzenia.
Znaczną oszczędność energii można uzyskać przez zakup odpowiedniej
pralki oraz racjonalne jej wykorzystanie (nawet do 50%). Przy zakupie
warto zwrócić uwagę na klasę efektywności energetycznej oraz pobór
wody do konkretnego cyklu prania. Zużycie energii zależy tu od silnika
obracającego bęben oraz grzałek podgrzewających wodę. Moc tego
pierwszego jest niewielka (zwykle ok. 300 W), odwrotnie sytuacja ma
się z drugimi z wymienionych (ok. 1–1,5 kW). Dlatego jeśli ubrania nie
są zbyt zabrudzone, warto obniżyć temperaturę prania, różnica 20°C,
zmniejszy pobór energii elektrycznej o ponad 30%.
x x x
Oświetlenie
Zużywa ok. 35% energii elektrycznej w gospodarstwie domowym. Dzieje
się tak głównie dlatego, że nadal popularne źródło światła stanowi
żarówka, cechująca się bardzo niską sprawnością – zamienia jedynie 5%
pobranej energii na światło, pozostałe 95% tracone jest w postaci cie-
pła. Dlatego tak istotną rolę odgrywa ich wymiana na energooszczędne
źródła światła, które w perspektywie czasu zapewnią znaczną redukcję
zużycia prądu. Oczywiście wymaga ona większych nakładów początko-
wych, niemniej jednak jest to inwestycja, która szybko się zwraca.
x x x
Sprzęt komputerowy oraz RTV
W każdym domu znajduje się przynajmniej kilka urządzeń typu RTV
z funkcją stand-by, które czuwając, zużywają energię. Jeśli do jed-
nego gniazdka podłączonych jest wiele urządzeń, warto pomyśleć nad
zastosowaniem listwy zasilającej z wyłącznikiem – ułatwi ona całko-
wite wyłączenie kilku urządzeń jednocześnie.
Podczas pracy w domu przy komputerze najlepiej korzystać z laptopa,
który zużywa zdecydowanie mniej energii elektrycznej (oszczędność
nawet do 90%) niż modele stacjonarne. Wszystkie dodatkowe urzą-
dzenia, takie jak drukarka, skaner itp., powinny być włączane jedynie
wtedy, kiedy się z nich korzysta.
Bardzo częstym błędem jest pozostawianie w gniazdku ładowarki do
telefonu komórkowego, tabletu czy laptopa, zużywają one bowiem
95% energii elektrycznej, nawet kiedy żadne urządzenie nie jest do
nich podłączone.
Ponadto należy oczywiście zwracać uwagę na klasy energetyczne
kupowanych urządzeń.
x x x
Energia w produkcji rolnej
Energia elektryczna w produkcji rolnej jest szeroko stosowana, a jej
zużycie można podzielić na następujące obszary:
• oświetlenie – niezależnie od typu i wielkości gospodarstwa może
stanowić istotny odbiornik energii elektrycznej; być wykorzystywane do
oświetlenia zewnętrznego oraz wewnętrznego obiektów; jest to obszar,
w którym można poprawić efektywność energetyczną poprzez odpo-
wiednie sterowanie lub modernizację i zastosowanie energooszczęd-
nych technologii LED;
• wentylacja i chłodnictwo – różnego rodzaju urządzenia służące do
wentylacji lub chłodzenia obiektów, w których jest prowadzona dzia-
łalność gospodarcza; znajdują się głównie w dużych gospodarstwach
rolnych, zajmujących się hodowlą oraz przetwórstwem produkcji rol-
nej – są to np. wentylatory, sterowniki klap wentylacyjnych, urządze-
nia chłodnicze itp.;
• ogrzewanie – często znajduje zastosowanie w niewielkich gospodar-
stwach rolnych, aczkolwiek staje się coraz mniej popularne ze względu
na koszty; w nowoczesnych obiektach można spotkać pompy ciepła
zasilane energią elektryczną, są to jednak rozwiązania rzadko wystę-
pujące, powszechnie stosowane są bowiem ogrzewacze wody pojem-
nościowe i przepływowe;
• urządzenia służące do hodowli zwierząt oraz/lub przetwórstwa pro-
dukcji rolnej – stanowią największą grupę odbiorników energii elek-
trycznej i w zależności od rodzaju prowadzonej działalności są to
urządzenia chłodnicze i klimatyzacyjne, zmechanizowane linie pro-
dukcyjne oraz wszelkiego rodzaju napędy, silniki, sprężarki czy pompy.
fot. Shutterstock
Fot. 2. Oświetlenie kurnika
