84
Dobre praktyki w utrzymaniu bydła
x x x
Żywienie – dobre praktyki
Warunkiem wstępnym optymalnej efektywności żywienia jest
podawanie każdej krowie lub grupie odpowiedniej racji pokar-
mowej, zgodnej z potrzebami. Żywienie ograniczone w korytarzu
paszowym może być trudne do zastosowania w systemie wolno-
stanowiskowym. Wymaga ono co najmniej jednego stanowiska
na każde zwierzę oraz specjalnego kształtu przegrody paszowej,
uniemożliwiającego krowom o wyższej pozycji w hierarchii
odpędzanie tych o niższej lub przeszkadzanie im w pobieraniu
pokarmu. Innym rozwiązaniem jest podawanie pasz treściwych
o różnym składzie za pomocą automatów w obszarze wypoczyn-
kowym lub w dojarni.
Jeśli na stanowisko przypada więcej niż jedna krowa, należy
zapewnić inne sposoby wykonywania rutynowych czynności
i funkcji. Trzeba dbać o odpowiednią rację pokarmową dla zwie-
rząt zajmujących niższą pozycję w hierarchii, zapewnić stałą
dostępność odpowiedniej ilości paszy i wybrać inny sposób unie-
ruchamiania bydła w celu przeprowadzenia zabiegów.
Zainstalowanie po jednej przegrodzie samoblokującej na krowę
w strefie paszowej to dobry sposób przemieszczania bydła, np.
w przypadku konieczności unieruchamiania grup w celu kontroli
ciąży lub zbiorowych zabiegów albo wówczas, gdy wybrane osob-
niki należy odłączyć od stada. Samoblokujące przegrody umoż-
liwiają też odcięcie krowom dostępu do paszy. W ten sposób
pokarm można rozłożyć przed udostępnieniem go zwierzętom.
x x x
Automatyzacja żywienia
Żywienie za pomocą zautomatyzowanych urządzeń ze wspoma-
ganiem komputerowym jest efektywniejsze i szybsze. Rozpoznanie
zwierzęcia w stacji paszowej umożliwia responder umieszczony na
jego szyi lub nodze. Zalety tego rozwiązania to:
• oszczędność czasu pracy,
• lepsza zdrowotność stada dzięki zastosowaniu indywidualnego
systemu karmienia,
• łatwość zarządzania farmą,
• unikanie wydalania przez zwierzęta niestrawionego białka,
co wpływa nie tylko na aspekty ekonomiczne, lecz także na
ochronę środowiska.
Podwieszany robot paszowy w oborze stanowiskowej
Zasada jego działania opiera się na samodzielnym pobieraniu
składników paszy, mieszaniu i zadawaniu TMR (ang.
total mixed
ration
– całkowicie wymieszana dawka) na korytarzu paszowym.
Programowane opcje w komputerze robota:
• wielkość grupy zwierząt (do 200–300 szt.),
• godzina zadawania pasz,
• skład paszy pełnoporcjowej oddzielnie programowany dla
każdej grupy żywieniowej,
• ciągły proces karmienia – możliwość monitorowania
przez internet.
Rozwiązanie to umożliwia skrócenie czasu pracy, zwiększenie
czystości na stole paszowym, zmniejszenie strat paszy poprzez
dokładne odmierzenie porcji, ponadto ma niskie zapotrzebowa-
nie na energię.
x x x
Systemy doju
Najczęściej stosowane systemy doju w oborach wolnostanowi-
skowych to dojarnie typu rybia ość, tandem, równoległe, karuze-
lowe oraz roboty udojowe o różnej konstrukcji i wielkości.
Różnice pomiędzy robotem a dojarnią:
Dobre praktyki w żywieniu,
doju i utrzymaniu higieny
bydła
Stosowane w gospodarstwie dobre praktyki hodowli bydła
powinny umożliwiać efektywną produkcję wysokiej jakości,
a także zapewnić dobrostan zwierząt. Aby osiągnąć ten
cel, należy zwrócić uwagę m.in. na żywienie, higienę doju
oraz sposób usuwania nawozu.
dr hab. Jan Barwicki
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy, Oddział Warszawa
Magazynowanie paszy objętościowej w belach
W belach można zakiszać rośliny podsuszone o zawartości
suchej masy 45–50%. Korzyści wynikające z zastosowania tego
rozwiązania to:
• możliwość przemieszczania bel przy pomocy typowych
ładowarek,
• formowanie porcji paszy o wielkości dostosowanej do
skarmiania w ciągu dnia,
• minimalizacja strat paszy,
• ograniczenie ryzyka wycieku soków kiszonkowych,
• możliwość składowania i przechowywania w różnych
miejscach.
fot. J. Barwicki
Fot. 1. Robot do podgarniania paszy
