FINLANDIA
Praca nad blokiem nr 3 w elektrowni Olkiluoto typu EPR stanowi niestety
niezachęcający przykład trudności, jakie mogą się pojawić, gdy dostawca
utraci ciągłość produkcji w swoim kraju, przystępuje do budowy bez ukoń-
czonego projektu oraz gdy jest to pierwszy wznoszony obiekt tego typu.
Poza tym należy pozytywnie ocenić stawianie i egzekwowanie ostrych
wymagań jakościowych przez fiński urząd dozoru jądrowego (STUK), co jest
jedną z przyczyn 11-letniego opóźnienia w uruchomieniu obiektu (ma nastą-
pić w 2020 r.) i trzykrotnego zwiększenia kosztów z 3,2 do 10,1 mld EUR.
FRANCJA
W 2009 r. rozpoczęto budowę drugiego na świecie reaktora typu EPR
i przez duże opóźnienia uruchomienie przewidziane jest na 2019 r.,
a według ostatnich informacji może zostać przesunięte nawet na 2022 r.
Niepokojące są doniesienia o wzroście kosztów do 10,9 mld EUR.
WIELKA BRYTANIA
Po wielu latach dyskusji o sposobie finansowania francuska firma EDF
(wspomagana przez chińską firmę CGN) przystąpiła do realizacji elek-
trowni Hinkley Point C z terminem uruchomienia w 2025 r. Ważą się
natomiast losy budowy Moorside, gdyż firma Toshiba ogłosiła wycofa-
nie się z projektu. Brytyjski urząd dozoru jądrowego ONR (z ang.
Office
for Nuclear Regulation
) kontynuuje ocenę projektu chińskiego reaktora
typu UK HPR1000, który ma być zlokalizowany obok wyłączonej elek-
trowni Bradwell.
WĘGRY
Są jedynym krajem w tej części Europy przystępującym do budowy dwóch
nowych reaktorów typu WWER-1200 jako drugiego etapu elektrowni Paks.
●●
Energetyka jądrowa w Polsce
Przedstawiając sytuację energetyki jądrowej w Polsce w czasie dwóch
pierwszych dekad XXI w., można wyróżnić następujące główne kie-
runki działania:
• utrzymywanie wiedzy jądrowej poprzez zorganizowanie szeregu kon-
ferencji w tej dziedzinie przez Stowarzyszenie Elektryków Polskich
(SEP) i Polskie Towarzystwo Nukleoniczne (PTN) od połowy lat 90. ubie-
głego wieku,
• wystąpienie premiera Jarosława Kaczyńskiego z zapowiedzią budowy
elektrowni jądrowej w exposé sejmowym w 2006 r.,
• podjęcie decyzji przez rząd premiera Donalda Tuska o rozpoczęciu reali-
zacji Polskiego Programu Energetyki Jądrowej (PPEJ) w styczniu 2009 r.
i powołanie pełnomocnika rządu ds. energetyki jądrowej w osobie pani
Hanny Trojanowskiej w maju 2009 r. oraz wyznaczenie spółki PGE jako
realizatora inwestycji z terminem uruchomienia pierwszego reaktora
w 2020 r.,
• przygotowanie nowelizacji Prawa atomowego i specjalnej ustawy sej-
mowej dla realizacji budowy elektrowni jądrowej uchwalonej przez sejm
w połowie 2011 r.,
• zrealizowanie Strategicznego Projektu Badawczego pt. „Technologie
wspomagające rozwój bezpiecznej energetyki jądrowej” zarządzanego
przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w latach 2010–2014,
• przyjęcie przez rząd Programu PPEJ, przygotowanego przez pełnomoc-
nika rządu ds. energetyki jądrowej, powołanie dwóch spółek PGE EJ i PGE
EJ1 dla realizacji tego przedsięwzięcia w październiku 2014 r., ale już
z przesuniętym terminem uruchomienia pierwszego reaktora na 2024 r.
(tak długie prace nad przygotowaniem PPEJ wyniknęły z trwającego
ponad 2 lata procesu uzgodnień raportu oddziaływania na środowisko ze
wszystkimi zainteresowanymi sąsiadami Polski),
• spółka PGE EJ1 przeprowadziła w 2013 r. postępowanie przetargowe
wyboru firmy wykonawczej badań środowiskowych w trzech wskaza-
nych lokalizacjach: Żarnowiec, Choczewo-Kopalino i Gąski, które wygrała
australijska firma Worley Parsons, a w 2014 r. wyboru tzw. inżyniera kon-
traktu, które wygrała brytyjska firma AMEC (obecnie Wood plc),
• badania środowiskowe rozpoczęły się w marcu 2015 r. w dwóch
pierwszych lokalizacjach (w Gąskach nie rozpoczęto badań na skutek
protestów lokalnych w 2016 r.), ale po upływie ok. 18 miesięcy (w grud-
niu 2016 r.) spółka PGE EJ1 na podstawie uchybień w częściowo dostar-
czanych sprawozdaniach postanowiła zerwać umowę (w tej chwili toczy
się postępowanie sądowe o odszkodowanie) i powierzyć przeprowadze-
nie badań polskiej firmie związanej z PGE SA, która rozpoczęła je w marcu
2017 r., zatem raport z nich powinien być dostarczony do końca 2019 r.
(postępowanie takie, zgodnie polskimi przepisami, powinno trwać
2 lata),
• ogłoszona Strategia Zrównoważonego Rozwoju w 2015 r. dawała
nadzieję na przyspieszenie prac nad elektrownią jądrową, ale w ostatecz-
nej wersji (publikacja w lutym 2017 r.) odsunięto decyzję do czasu wyko-
nania odpowiednich analiz przez Ministerstwo Energii, co do dzisiaj (maj
2019 r.) nie nastąpiło,
• powołanie w 2016 r. zespołu Ministerstwa Energii ds. reaktora wyso-
kotemperaturowego (HTGR) w celu przeprowadzenia analizy i przygoto-
wania warunków jego wdrożenia; analiza powstałego raportu wskazała
na pewne niedociągnięcia tego rozwiązania [4], ale jednak nowy etap
prac nad tym typem reaktora rozpoczął się w pierwszym kwartale
bieżącego roku i ukierunkowany jest na prowadzenie dalszych studiów
teoretycznych i przygotowania legislacyjne zamiast konkretnych prac
projektowych,
• połączenie w 2017 r. spółek PGE EJ i PGE EJ1; ta druga nadzoruje obec-
nie tylko badania lokalizacyjne, a w przyszłości prawdopodobnie będzie
pełniła rolę operatora elektrowni,
• przeprowadzenie kontroli w spółkach jądrowych przez NIK w 2017 r.,
która negatywnie oceniła realizację działań określonych w PPEJ do końca
trzeciego kwartału 2017 r.
fot. tvo.fi
Blok nr 3 elektrowni jądrowej Olkiluoto w Finlandii
4
Zobacz serwis dla profesjonalistów:
34
ENERGETYKA jądrowa na progu trzeciej dekady xxi w.
