Materiały wykończeniowe w obiektach ochrony zdrowia
20
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2007 r. w sprawie
szczegółowych wymagań dotyczących formy i treści wzorcowych i robo-
czych medycznych procedur radiologicznych,
• Prawo Atomowe (rozdział 3a poświęcony wykorzystaniu promienio-
wania jonizującego w celach medycznych).
Większość z ww. aktów prawnych jedynie pośrednio określa wymogi
związane z projektowaniem i materiałami wykończeniowymi. Niemniej
jednak, aby prawidłowo zaprojektować obiekt o konkretnym profilu,
trzeba je wszystkie spełnić. Podstawowym aktem prawnym w tym zakre-
sie jest Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r.
w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać
pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność lecz-
niczą, którego rozdział 4. wskazuje na konieczność stosowania mate-
riałów umożliwiających mycie i dezynfekcję. Jest to stwierdzenie bar-
dzo ogólne i nie mówi nic o tym, jak często ma być dokonywane mycie
oraz jakimi środkami. W kontekście doboru materiałów wykończenio-
wych ma to duże znaczenie, ponieważ zdarza się, że stosowana che-
mia wchodzi w reakcję z niektórymi materiałami, powodując np. zmianę
ich parametrów fizycznych. Rozwiązania projektowe należy zatem dopa-
sować do specyfiki danej placówki medycznej. Inny jest reżim utrzyma-
nia czystości w gabinetach konsultacyjnych, inny na bloku operacyjnym
a jeszcze inny w gabinetach, gdzie świadczone są usługi z zakresu opieki
psychiatrycznej. Trzeba także pamiętać, że szpital to miejsce pracy, co
narzuca konieczność przestrzegania przepisów zawartych w Rozpo-
rządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r.
w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Poza
pomieszczeniami dla pacjentów w każdym szpitalu znajduje się wiele
innych, przeznaczonych dla personelu. Zgodnie z powyższym rozporzą-
dzeniem wykorzystane materiały powinny umożliwiać łatwe utrzyma-
nie czystości. Uwzględniono także konieczność zachowania bezpieczeń-
stwa podczas wielokrotnie wykonywanych czynności i procedur. Należy
zwrócić uwagę na odpowiednie oznakowanie oraz trwałość stosowa-
nych materiałów. Często pomieszczenia pracy kwalifikuje się jako te,
w których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia, np. blok operacyjny.
Są to także pracownie służące do produkcji niebezpiecznych leków cyto-
statycznych, zakłady diagnostyki obrazowej, gdzie występuje szkodliwe
promieniowanie lub ośrodki, w których wykonuje się zabiegi radioterapii
bądź badania kamerą gamma. W takich miejscach konieczne są dodat-
kowe zabezpieczenia przed szkodliwym promieniowaniem, a ich pro-
jekty konsultuje się z Państwową Agencją Atomistyki. Naturalnie praktyki
projektowej nie sposób opierać wyłącznie na przepisach prawa. Archi-
tekci już na etapie przygotowania koncepcji współpracują z rzeczoznaw-
cami sanepidu oraz z technologami medycznymi, których specjalistyczna
wiedza oraz doświadczenie pozwalają wyeliminować ewentualne błędy
i usprawnić pracę. Ostateczne decyzje zapadają po konsultacji z perso-
nelem mającym w przyszłości użytkować budynek. Wiedza praktyczna
i krytyczna weryfikacja określonych rozporządzeniami procedur dają naj-
lepsze rezultaty w optymalizacji przyjętych rozwiązań. Nieodłączną częś-
cią ich wdrażania jest interpretacja przepisów prawa, w której rozbieżno-
ści zdarzają się nawet między poszczególnymi oddziałami sanepidu lub
nadzoru farmaceutycznego.
x x x
Estetyka w służbie zdrowiu
Fundamentem wszelkich działań projektowych w obiektach ochrony
zdrowia jest bezpieczeństwo. Służy ono redukcji stresu związanego
z leczeniem i potwierdzeniu zaufania, którym pacjent obdarza leka-
rza i całą instytucję. Bezpieczeństwo, komfort i ład dotyczą wszystkich
aspektów, w których budynek wspomaga użytkowników w ich codzien-
nym funkcjonowaniu – najprostszym przykładem jest komunikacja.
Systemy identyfikacji wizualnej, umożliwiające sprawne i jak najbardziej
intuicyjne dotarcie do poszukiwanej funkcji szpitala, w ogromnej części
opierają się na kodach kolorystycznych, łatwo zapadających w pamięć
użytkownikom. Podłogi, poręcze, elementy ochraniające ściany, drzwi,
Fot. 2. Zastosowanie kodu kolorystycznego na korytarzu Światowego Centrum Słuchu
Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu w Kajetanach, projekt Archimed
fot. Archimed
Fot. 4. Zastosowanie kolorów, grafik oraz elementów przestrzennych w przychodni dla
dzieci Enel-Med Promenada w Warszawie, projekt Archimed
fot. Archimed (2)
Fot. 3. Wykładzina dywanowa w recepcji przychodni Enel-Med Promenada
w Warszawie, projekt Archimed
