Naprawa betonowych posadzek przemysłowych
60
składników mieszanki betonowej na posadzkę, celem uniknięcia
powierzchniowej degradacji betonu. Zasadnicza większość stwier-
dzonych i rozpoznanych uszkodzeń betonu spowodowanych reak-
cjami alkalicznymi miała miejsce w halach, gdzie panowała tem-
peratura zbliżona do pokojowej, a wilgotność otoczenia była
stosunkowo wysoka i wynikała np. z częstego zmywania posadzki.
Z eksploatacyjnego punktu widzenia niezwykle istotny jest fakt, że
reakcje AAR postępują w czasie. Oznacza to, że raz zapoczątkowany
proces powierzchniowej degradacji posadzki będzie się pogłębiał.
Nawet gdyby hipotetycznie założyć ograniczenie sprzyjających mu
czynników zewnętrznych (temperatura pokojowa i wilgotność powy-
żej 80%), to powstałe ubytki będą się powiększały na skutek normal-
nej eksploatacji.
Jeśli chodzi o metody naprawy uszkodzeń punktowych, to najogól-
niej można przyjąć, że płytkie, kilkumilimetrowe ubytki należy uzu-
pełniać materiałami o bardzo wysokich parametrach przyczepności
do podłoża. Warunek ten spełniają żywice chemoreaktywne
(np. epoksydowe), a przy użyciu odpowiedniego gruntu mogą być
także stosowane na podłoża o podwyższonej wilgotności. Istotnym
kryterium ich aplikacji jest odpowiednio wysoka wytrzymałość
betonu, ponieważ do posadzki o niskich parametrach przyczepność
żywicy będzie ograniczona, a wykonana naprawa nietrwała. Do tego
typu prac stosowane są zazwyczaj żywice trzyskładnikowe (żywica,
utwardzacz i wypełniacz mineralny, najczęściej kwarcowy). Obec-
ność wypełniacza w postaci bardzo drobnego kruszywa pozwala
nie tylko obniżyć koszt naprawy, ale również dopasować wytrzyma-
łość materiału naprawczego do parametrów mechanicznych betonu,
przez co obydwa materiały znacznie lepiej współpracują. Nie zaleca
się natomiast stosowania drobnoziarnistych szpachlówek mineralnych –
nawet dodatek polimeru nie gwarantuje odpowiedniej adhezji i trwa-
łości naprawy, szczególnie w przypadku bardzo płytkich ubytków –
o głębokości kilku milimetrów. Przy głębszych uszkodzeniach (powy-
żej 1 cm) dobrym rozwiązaniem jest użycie materiałów mineralnych
typu PCC. Poprzez swój charakter (mineralna baza i konieczność
aplikacji poszczególnych składników na wilgotne podłoża) są one
najbardziej kompatybilne z podkładem betonowym i zapewniają
bardzo dobrą współpracę zaprawy naprawczej z uszkodzoną posadzką.
Najlepsze efekty daje stosowanie rozwiązań kompleksowych, czyli
użycie warstwy sczepnej i wypełniaczy należących do tego samego
systemu.
x x x
Uszkodzenia liniowe
Za uszkodzenia liniowe posadzek można uznać takie ich usterki lub
wady, których długość jest znacznie większa niż pozostałe wymiary,
tzn. szerokość i głębokość. Pod względem kształtu można je podzie-
lić na dwie podstawowe kategorie – prosto- i krzywoliniowe. Odpo-
wiadają im dwa typowe rodzaje pęknięć, które w zależności od przy-
czyn ich powstania dzielą się na: skurczowe oraz konstrukcyjne.
Skurcz betonu można zdefiniować jako zjawisko zmniejszania się
jego objętości spowodowane zespołem procesów chemicznych
i fizycznych. W praktyce rozróżnia się trzy rodzaje skurczu: plastyczny,
chemiczny i fizyczny.
Pierwszy z nich związany jest z przejściem betonu z postaci plastyczno-
-ciekłej do stałej. Kończy się w momencie związania cementu
i trwa od kilku do kilkunastu godzin. Efektem skurczu jest osiadanie
betonu w szalunkach, wczesne rysy przyszalunkowe oraz nad gór-
nymi prętami zbrojenia. Z punktu widzenia projektowania szczelin
dylatacyjnych jest to skurcz nieistotny, ponieważ ich kształtowanie się
następuje po jego zakończeniu.
Skurcz chemiczny spowodowany jest zjawiskiem, w którym produkty
hydratacji cementu mają objętość mniejszą niż suma objętości abso-
lutnych cementu i wody niezbędnej do jego uwodnienia. Narasta on
w tempie zbliżonym do wzrostu wytrzymałości betonu na ściskanie
i zależy głównie od rodzaju oraz składu chemicznego cementu. Naj-
większy następuje w ciągu 10–15 dni od wylania i zanika po osiąg-
nięciu przez beton 80–90% wytrzymałości końcowej.
Skurcz fizyczny wynika z odparowania nadmiaru wody niewyko-
rzystanej w procesie hydratacji cementu i zachodzi zawsze wtedy,
gdy istnieje niedosyt wilgotności powietrza. Proces ten w dużej
mierze ma charakter odwracalny, tzn. w warunkach pełnego
nasycenia wodą betonu, który uległ już skurczowi fizycznemu,
obserwuje się zjawisko jego pęcznienia. Najczęściej zanika ono
po ok. 3 latach.
Fot. 2. Lokalny ubytek nawierzchni wynikający z obecności zanieczyszczeń w kruszywie
Fot. 3. Punktowe uszkodzenia posadzki betonowej wywołane reakcją alkaliczną
fot. A. Banaś (3)
Fot. 1. Punktowe uszkodzenia posadzki spowodowane czynnikami zewnętrznymi
