67
Hale Przemysłowe 2019
system oczywiście powinno skutecznie powiadomić wszystkich
ludzi przez sygnalizatory optyczne i akustyczne, jednak w sytu-
acjach krytycznych przydatne jest wyposażenie bramy w czuj-
niki zbliżeniowe stopujące jej ruch przed przeszkodą lub przyci-
ski awaryjnego wstrzymania napędu. Zatrzymanie ruchu bramy
ma miejsce do czasu usunięcia przeszkody lub dopóki nie zosta-
nie zwolniony przycisk awaryjny. Oczywiście te możliwości zapew-
niają wyłącznie bramy z napędami zamykającymi. Modele zamy-
kane wskutek zwolnienia elektrotrzymacza opadają pod wpływem
grawitacji, bez możliwości ich awaryjnego zatrzymania. Takie
momenty wymagają szczególnej ostrożności osób znajdujących
się w pobliżu bramy.
Założenia projektowe a charakterystyka bramy
Doboru bramy dokonuje się najczęściej na etapie projektu wyko-
nawczego. Takie podejście wydaje się być obarczone dużym ryzy-
kiem, ponieważ zdarza się, że projektant jest skrępowany prze-
strzenią ograniczoną przez konstrukcję budynku, co może
uniemożliwić montaż bramy, która poza samym przesunięciem
płaszczyzny zamykającej otwór w ścianie wymaga jeszcze dodat-
kowej przestrzeni montażowej.
O tym, jak istotny jest wybór właściwego wyrobu w ochronie prze-
ciwpożarowej inwestor lub generalny wykonawca najczęściej
dowiaduje się w trakcie odbiorów budynku i weryfikacji dokumen-
tacji powykonawczej przez oficerów Państwowej Straży Pożarnej.
Dobrze przygotowani merytorycznie funkcjonariusze potrafią
w trakcie odbioru zakwestionować zastosowany w obiekcie wyrób
(włączając w to również bramy przeciwpożarowe). Dlatego tak
ważna jest prawidłowa weryfikacja dokumentacji, którą wraz
z bramą dostarcza jej producent czy sprzedawca.
Normy dotyczące bram przeciwpożarowych
Czynnikiem decydującym o doborze bramy jest przede wszystkim
jej prawidłowe dopuszczenie do obrotu i stosowania w budow-
nictwie. W listopadzie 2016 r. została zharmonizowana norma
wyrobu EN-16034:2014 „Drzwi, bramy i okna. Norma wyrobu,
właściwości eksploatacyjne. Właściwości dotyczące odporności
ogniowej i/lub dymoszczelności”. Nakazuje ona w inny sposób
oceniać wyroby będące jej przedmiotem: najpierw udowodnij
poprzez badania, że wyrób budowlany będący urządzeniem prze-
ciwpożarowym (np. drzwi, brama, okno) może być zastosowany
jako „zwykły” (bez odporności ogniowej), a dopiero później,
na podstawie badań odporności ogniowej, dodaj tym wyrobom
cechę przeciwpożarową. Najlepiej obrazuje to schemat współza-
leżności między normami zawarty w EN-16034:2014 (rys. 1).
Wnioski z powyższego schematu są następujące:
• brak ustanowionej normy wyrobu wymienionej w linii A uniemożli-
wia uzyskanie certyfikatu CE dla wyrobu na zgodność z normą. Jesz-
cze do niedawna nie było normy wyrobu PN-EN 14351-2 „Okna
i drzwi. Norma wyrobu, właściwości eksploatacyjne. Część 2: Drzwi
wewnętrzne”. Obowiązuje ona od grudnia 2018 r. i od tego momentu
można certyfikować te drzwi na znak „B” (nie jest to norma zharmo-
nizowana) bez konieczności wykonania krajowej oceny technicznej;
• w celu uzyskania certyfikatu zgodności należy wykonać badania
wskazane w linii B;
• po wykonaniu badań z linii B, zgodnie z normą klasyfikacyjną
EN 13501-2:2016-07 „Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowla-
nych i elementów budynków. Część 2: Klasyfikacja na podstawie
wyników badań odporności ogniowej, z wyłączeniem instalacji
wentylacyjnej” wskazaną w linii C, trzeba przydzielić ten wyrób
do odpowiedniej klasy odporności ogniowej E, EW, EI oraz
Rys. 1. Relacje pomiędzy różnymi normami dotyczącymi okien, bram i drzwi
rys. D. Barnat, Z. Małkowski
A
B
C
EN 14351-1
(Norma
zharmonizowana)
Okna i drzwi –
zewnętrzne
zespoły drzwiowe
i drzwi – Norma
wyrobu
prEN 14351-2
(Norma
zharmonizowana)
Okna i drzwi –
wewnętrzne
zespoły drzwiowe –
Norma wyrobu
EN 16034
(Norma
zharmonizowana)
Drzwi ogniood-
porne oraz/lub
dymoszczelne –
Norma wyrobu
EN 13241-1
(Norma
zharmonizowana)
Bramy – Norma
wyrobu
EN 16361
(Norma
zharmonizowana)
Drzwi z napędem –
Norma wyrobu
EN 1634-1
(Norma badawcza)
Część 1: Badania
odporności ognio-
wej drzwi, żaluzji i
okien otwieralnych
EN 13501-2
(Norma
klasyfikacyjna)
Część 2:
Klasyfikacja
ogniowa wyrobów
budowlanych –
Klasyfikacja
EN 15725
(EXAP)
Raporty dotyczące
rozszerzonego za-
kresu zastosowania
wyrobów budow-
lanych i elementów
budynku z uwagi
na ich właściwosci
ogniowe
EN 15269-...
(EXAP)
Rozszerzone zastosowanie
wyników badań odporności
ogniowej oraz/lub
dymoszczelności zespołów
drzwiowych i żaluzjowych
oraz otwieralnych okien,
łącznie z elementami okuć
budowlanych – Część ...
EN 1634-3
(Norma badawcza)
Część 3:
Dymoszczelność
drzwi i żaluzji
EN 1191
(Norma badawcza)
Okna i drzwi –
Odporność na
wielokrotne
otwieranie
i zamykanie
EN 12605
(Norma badawcza)
Bramy – Aspekty
mechaniczne
EN 16035
(HPS)
Arkusz właściwości okuć
(HPS) – Określenie i pod-
sumowanie dowodów
z badań w celu ułatwienia
zamienności okuć
budowlanych
