66
Bramy przeciwpożarowe
Ryzyko niebezpiecznych zdarzeń, jakie niesie ze sobą pożar,
można zminimalizować m.in. przez wprowadzenie podziału
obiektu na odrębne strefy pożarowe, które nie tylko ograniczą
powierzchnię swobodnego rozwoju pożaru i pozwolą ludziom
na ewakuację w niezagrożone miejsce wewnątrz budynku, lecz
także zapewnią rozdzielenie od siebie części obiektu z funkcją
o różnym poziomie zagrożenia oraz wymaganego zabezpiecze-
nia przeciwpożarowego.
Aby w obrębie budynku zaistniały odrębne strefy pożarowe, należy
zagwarantować ich odseparowanie odpowiednimi elementami,
takimi jak ściany i stropy oddzielenia przeciwpożarowego. Obie
te przegrody cechują się podstawowymi parametrami odporności
ogniowej: nośnością (R), szczelnością (E) i izolacyjnością (I), okre-
ślanymi w czasie [min], w którym podczas pożaru są w stanie peł-
nić swoją funkcję wyznaczania granicy jego rozwoju.
W idealnych okolicznościach, stanowiących zdecydowaną mniej-
szość przypadków, element oddzielenia przeciwpożarowego byłby
jednolitą i jednorodną płaszczyzną, bez słabych punktów, które
pożar zawsze bezwzględnie wykorzysta, aby zagrozić sąsiedniej czę-
ści budynku. Takimi punktami, znanymi już na etapie projektowa-
nia, mogą być otwory i przejścia w elementach oddzielenia prze-
ciwpożarowego, powstające w wyniku prowadzenia w budynku
komunikacji, transportu oraz instalacji technicznych i technologicz-
nych. W czasie pożaru otwory tego typu muszą zostać skutecznie
zamknięte, dzięki czemu ściana lub strop będą mogły spełnić swoją
funkcję ochrony przed niekontrolowanym rozwojem pożaru.
Bramy przeciwpożarowe to wyroby budowlane z grupy urządzeń
przeciwpożarowych, mających za zadanie samoczynne zamknięcie
otworów o dużych powierzchniach lub służących prowadzeniu
ciągów technologicznych, dla których nie jest możliwe zastosowa-
nie elementów przeciwpożarowych: drzwi lub klap odcinających.
Przepisy techniczno-budowlane określają wymóg zapewnienia
odporności ogniowej bramy jako zamknięcia zgodnie z tab. 1,
w odniesieniu do klasy odporności pożarowej budynku.
Ponadto odpowiedni parametr dymoszczelności powinny mieć
bramy stosowane w obudowie klatek schodowych przeznaczo-
nych do ewakuacji ze strefy pozarowej:
• ZL II w budynku niskim (N),
• ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V w budynku średniowysokim (SW),
• PM o gęstości obciążenia ogniowego powyżej 500 MJ/m
2
lub
zawierającej pomieszczenie zagrożone wybuchem w budynku
niskim (N) bądź średniowysokim (SW).
x x x
Kryteria doboru bramy przeciwpożarowej
Istotną kwestią, którą zawsze należy rozważyć przy projektowaniu
bram, jest ich rola w codziennym użytkowaniu budynku. Jeżeli
poza funkcją zamknięcia przeciwpożarowego, realizowaną wyłącz-
nie w czasie pożaru, pracują jako zamknięcia funkcjonalne,
powinny spełniać szereg wymagań podstawowych stawianym bra-
mom. Z punktu widzenia użytkownika poza warunkami pożaro-
wymi oraz czynnościami konserwacyjnymi ważna będzie np. liczba
przewidywanych cykli otwarcia/zamknięcia. Wybierając bramę,
należy zatem brać pod uwagę wszystkie możliwe jej funkcje.
Wymiary i ciężar
W zależności od stopnia ochrony, jaki ma zapewniać brama,
zwiększać się będą wymiary jej przekroju oraz ciężar, który ma
szczególnie istotne znaczenie w przypadku, gdy ona pełni rolę
zamknięcia funkcjonalnego. Masa skrzydła bramy przeciwpożaro-
wej waha się w przedziałach 22–28 kg/m
2
przy odporności EI 60
oraz 30–35 kg/m
2
przy odporności EI 120 dla bram przesuwanych
i rozwieranych. Obecnie coraz bardziej popularne są przeciwpoża-
rowe bramy kurtynowe z jednym płaszczem, których masa – przy
odporności ogniowej EI 120 – wynosi zaledwie 9 kg/m
2
, a grubość
2 cm. Modele opuszczane są o blisko ¹⁄ ³ cięższe z uwagi na zasto-
sowanie przeciwciężaru ułatwiającego ich otwarcie.
Bezpieczeństwo w razie pożaru
Ciężar bramy stanowi główne ródło zagrożenia w momencie jej
zamykania. Pożar jest zdarzeniem niemożliwym do przewidzenia
i uruchomienie zamykania bramy przez automatykę systemu syg-
nalizacji pożaru może mieć miejsce w chwili, kiedy w obrębie
otworu bramy prowadzony jest transport. Wykrycie pożaru przez
Bramy przeciwpożarowe
w halach przemysłowych
Warunki ochrony przeciwpożarowej, jako ważny element
projektu budowlanego, od pewnego czasu zdają się wywierać
znaczny wpływ na koncepcje architektoniczne, niejako
krępując kreatywną myśl architekta. Będąc wypadkową
funkcji obiektu, a co za tym idzie – oceny ryzyka, jakie
na ludzi i mienie może sprowadzić pożar, ochrona
przeciwpożarowa polega na wprowadzeniu w budynku takich
rozwiązań technicznych, które zakres następstw powstałego
pożaru ograniczą do poziomu akceptowalnego.
Dariusz Barnat
Inspektor ochrony przeciwpożarowej
Zenon Małkowski
Ekspert techniczny
Tab. 1. Klasy odporności ogniowej elementów i zamknięć przeciwpożarowych
Klasa odporności
pożarowej budynku
Klasa odporności ogniowej
elementów oddzielenia przeciwpożarowego
drzwi
przeciwpożarowych
lub innych zamknięć
przeciwpożarowych
ścian i stropów,
z wyjątkiem stropów
w ZL
stropów w ZL
1
2
3
4
A
REI 240
REI 120
EI 120
B i C
REI 120
REI 60
EI 60
D i E
REI 60
REI 30
EI 30
