15
Hale Przemysłowe 2016
PATRON
TEMATU
Isoroc Polska S.A.
www.isoroc.pl
określono w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia
29.11.2002 r. [4], które zostało uchylone w 2014 r. Formalnie więc
jego poziom w miejscu pracy nie podlega ocenie.
W celu obniżenia hałasu na stanowisku pracy oraz ograniczenia jego emi-
sji wewnątrz hali przemysłowej lub na zewnątrz – do środowiska, najczęś-
ciej stosuje się trzy podstawowe metody techniczne:
• zabudowa źródła hałasu lub wydzielonego miejsca pracy za pomocą
przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej;
• zastosowanie materiałów dźwiękochłonnych na ścianach i suficie hali;
• zamontowanie ekranów/barier akustycznych pomiędzy stanowiskami.
Najskuteczniejszą metodą ograniczenia hałasu jest wykonanie szczelnej
przegrody pomiędzy jego źródłem a obszarem odbiorczym. W takim przy-
padku stopień redukcji niepożądanych dźwięków zależy od izolacyjno-
ści akustycznej zastosowanej przegrody budowlanej (ściany, stropu), która
na ogół jest większa od 20 dB. Wyłożenie ścian i sufitu hali materiałami
dźwiękochłonnymi umożliwia obniżenie hałasu średnio o 4–6 dB.
Z kolei ekrany akustyczne pozwalają na jego redukcję (w obszarach znaj-
dujących się za nimi) maksymalnie o kilkanaście dB. Dlatego na etapie
projektowania hali przemysłowej należy dobierać konstrukcję jej ścian,
stropów, dachu, uwzględniając także właściwości dźwiękoizolacyjne zasto-
sowanych przegród – tylko w ten sposób można skutecznie ograniczyć
drogi transmisji hałasu wewnątrz i na zewnątrz hal.
Niestety nie ma zdefiniowanej minimalnej izolacyjności akustycznej prze-
gród stosowanych w halach przemysłowych. Norma krajowa
PN-B-02151-3 [5] określa te wartości, odnosząc się wyłącznie do budyn-
ków mieszkalnych i użyteczności publicznej, np. dla wybranych stano-
wisk pracy, m.in. pomieszczeń administracyjnych, pokojów nauczyciel-
skich czy klas szkolnych. Ze względu na obowiązujące przepisy prawne
nadrzędnym zadaniem jest nieprzekraczanie dopuszczalnych poziomów
hałasu w miejscu pracy. Oznacza to, że izolacyjność akustyczna prze-
gród w halach powinna być dobierana do rodzaju działalności z uwzględ-
nieniem źródeł i poziomów emitowanych dźwięków charakterystycznych
dla danej gałęzi przemysłu oraz w taki sposób, aby zredukować hałas na
poszczególnych stanowiskach do dopuszczalnych wartości [1], [2], [3].
x x x
Izolacyjność akustyczna przegród budowlanych
oraz wskaźniki jej oceny
Izolacyjność akustyczna przegrody budowlanej R określa, jaka część
energii akustycznej, która na nią pada, przedostaje się na jej drugą
stronę (ze względu na zastosowaną skalę logarytmiczną parametr ten
jest wyrażany w dB). Warto wiedzieć, że dwukrotne zwiększenie energii
akustycznej przenikającej przez przegrodę oznacza obniżenie R o 3 dB,
natomiast dziesięciokrotne powoduje spadek o 10 dB.
Ocenę izolacyjności akustycznej przegród budowlanych utrudnia jej zależ-
ność od częstotliwości. Dla małych jest znacznie mniejsza niż dla dużych.
Cecha ta znacznie komplikuje porównanie przegród o różnych konstruk-
cjach, dlatego wprowadzono jednoliczbowe parametry, tzw. wskaźniki, które
znacznie ułatwiają ich ocenę. Otrzymuje się je poprzez zestawienie częstotli-
wościowych charakterystyk izolacyjności akustycznej przegrody z charaktery-
styką o znormalizowanym kształcie. Dokładna procedura wyznaczania ww.
wskaźników jest określona w normach PN-EN ISO 717 [6], [7].
Przy ocenie izolacyjności przegród budowlanych od dźwięków powietrz-
nych używa się następujących parametrów (wyrażanych w dB):
• R
w
(C, C
tr
) – ważony wskaźnik izolacyjności akustycznej właściwej wraz
z widmowymi wskaźnikami adaptacyjnymi C i C
tr
,
• R
A1
= R
w
+ C – wskaźnik oceny izolacyjności akustycznej właściwej sto-
sowany do przegród wewnętrznych,
• R
A2
= R
w
+ C
tr
– wskaźnik oceny izolacyjności akustycznej właściwej sto-
sowany do przegród zewnętrznych.
Zgodnie z definicją R
A1
i R
A2
otrzymuje się z wartości R
w
, C i C
tr
. W kata-
logach producentów materiałów budowlanych na ogół są podawane
wskaźniki R
w
, C i C
tr
, natomiast wymagania normowe stawiane przegro-
dom budowlanym określa się za pomocą R
A1
i R
A2
.
Dzięki zastosowaniu powyższych wskaźników za pomocą jednej liczby
można łatwo porównać przegrody i wybrać taką, która zapewni wyma-
ganą ochronę przeciwhałasową.
Ze względu na izolacyjność akustyczną rozróżniamy trzy podstawowe
kategorie przegród budowlanych: pojedyncze jednorodne, podwójne
i warstwowe. Pierwsze z nich mogą być ciężkie (masa powierzchniowa
powyżej 100 kg/m
2
) lub lekkie. Typowa przegroda podwójna składa
się z dwóch przegród jednorodnych, pomiędzy którymi znajduje się
pustka powietrzna. W niej zaś mogą być umieszczone elementy kon-
strukcyjne, np. profile lub materiały dźwiękochłonne. Warstwowa
z kolei powstaje z przylegających do siebie warstw o różnych parame-
trach fizycznych – masie, sztywności, porowatości itd.
Izolacyjność akustyczna jednorodnej przegrody budowlanej zależy
przede wszystkim od jej masy. Przy czym im cięższa jest ściana,
tym większa jest jej dźwiękoszczelność (np. podwojenie grubości
ściany, a tym samym również jej masy, powoduje wzrost izolacyjno-
ści akustycznej przegrody o 6 dB). Zależność R od masy jest jednak
sprzeczna z właściwościami termoizolacyjnymi przegrody, ponieważ
pełne, masywne ściany mają niską izolacyjność termiczną. Dlatego
w praktyce, w przypadku przegród jednorodnych, szuka się kompromisu
pomiędzy ich izolacyjnością cieplną a akustyczną. Dźwiękoszczelność
przegród podwójnych w dużej mierze zależy od ich konstrukcji,
czyli od masy każdej z nich oraz szerokości pustki pomiędzy nimi. Dla war-
stwowych istotną rolę odgrywają właściwości fizyczne i kolejność poszcze-
gólnych warstw. Ich dźwiękoszczelność jest nieco większa niż dla jedno-
rodnej przegrody pojedynczej o takiej samej masie, przy czym różnica ta
jest bardziej widoczna dla wyższych częstotliwości.
Tab. 2. Dopuszczalne wartości poziomów hałasu ultradźwiękowego w środowisku pracy [1]
Częstotliwość
środkowa pasma
½ oktawy
Równoważne poziomy ciśnienia
akustycznego odniesione do 8-godzinnego
lub przeciętnego tygodniowego wymiaru
czasu pracy L
eq,8h
lub L
eq,w
[dB]
Maksymalny poziom
ciśnienia akustycznego L
max
[dB]
10; 12,5; 16
80
100
20
90
110
25
105
125
31,5; 40
110
130
