Płyty warstwowe – wskazówki projektowe i montażowe
18
Podczas rozładunku i przemieszczania płyt należy obchodzić się
z nimi ostrożnie. Trzeba pamiętać, że okładzina wykonana jest z ta-
śmy stalowej o gr. 0,5 mm z 25 µm warstwą lakieru (dla porówna-
nia karoseria samochodu wykonana jest z blachy stalowej 0,8 mm
i pokryta lakierem o grubości ok. 100 µm).
Kolejną ważną czynnością jest sprawdzenie czy pakiety zostały
starannie zafoliowane. Folia chroni panele przed uszkodzeniami
mechanicznymi, oddziaływaniem wody oraz substancjami chemicz-
nymi. Powinna być jednak dość szybko usunięta, bo pod wpływem
czynników środowiskowych łatwo kruszeje, a klej ulega polimeryzacji
i po oderwaniu folii pozostaje na lakierze, stwarzając efekt zabrudze-
nia. Jego resztki można usunąć, zmywając powierzchnie łagodnymi
rozpuszczalnikami organicznymi.
Płyty zamoczone podczas transportu nie mogą znajdować się w za-
foliowanych pakietach. Jeżeli wyrób ma być dłużej przechowywany,
to wodę należy usunąć, a pomiędzy płyty włożyć przekładki styro-
pianowe i luźno osłonić stos, tak aby zapewnić cyrkulację powietrza.
Każdy pakiet oznaczony jest etykietą z fabrycznymi danymi.
Ponadto producenci mają obowiązek, zgodnie z Rozporządzeniem
Parlamentu Europejskiego nr 305/2011, każdorazowo dostarczać
deklarację właściwości użytkowych do wszystkich partii wyrobu. Na
tej podstawie można sprawdzić liczbę, a także wymiary płyt w obrę-
bie każdego pakietu oraz grubość okładzin stalowych i kolor lakieru.
Etykiety z danymi w połączeniu z rysunkami montażowymi po-
zwalają wykonawcy ustalić rozmieszczenie paczek wokół budynku,
co minimalizuje dodatkowe czynności transportowe i maksymalnie
zwiększa wydajność podczas montażu płyt. Pakiety powinny zostać
umieszczone w takiej odległości od obrysu budynku, aby umożliwić
manewrowanie urządzeniami dźwigowymi i dostęp pracownikom
podczas prac instalacyjnych.
W trakcie montażu istotne jest sprawdzenie, czy konstrukcja nośna
została prawidłowo wykonana i wyrównana tak, aby uniknąć znie-
kształceń okładzin płyt, które pojawiają się w formie zmarszczeń. Dla
zapewnienia poprawnego wyglądu poszycia wykonanego z paneli
należy, po rozpakowaniu pakietów, sprawdzić prostoliniowość wszyst-
kich usztywnień lekkiego profilowania na szczytach, dolinach oraz
żebrach paneli. Okresowa kontrola dostosowania wymiarów paneli do
miejsca mocowania ma kluczowe znaczenie dla przebiegu prawidło-
wego montażu.
Gdy górna okładzina stalowa jest narażona na działanie promieni
słonecznych wówczas możliwe są wygięcia składowanych płyt, a co
za tym idzie, trudności przy zestawieniu z innymi panelami podczas
montażu. W takim przypadku należy wygiętą płytę odwrócić na dru-
gą stronę i pozostawić do wyrównania temperatury obu okładzin.
Płyty powinny być cięte na ziemi, na specjalnych podporach, aby
zminimalizować zanieczyszczenie opiłkami żelaza, np. połaci da-
chu. Należy także zachować czystość podczas instalacji, ponieważ
lakier na okładzinach nie jest przystosowany do intensywnego
użytkowania.
Panele mogą być montowane zarówno na ścianach, w ułożeniu
poziomym, jak i pionowym oraz na dachach o co najmniej 5%
pochyleniu. Powinny być przymocowane do konstrukcji nośnej za
pomocą specjalnych łączników mechanicznych (mających dokumen-
ty odniesienia).
Zaleca się, aby pokrycie dachu było układane od lewej do prawej
– od okapu w kierunku kalenicy. Natomiast panele ścienne można
mocować w jednym przebiegu wraz z wykończeniem i wznosić
w każdym kierunku.
Producenci podają właściwości mechaniczne dla każdej grubości pa-
neli. Informują o wytrzymałości na zginanie pozytywne i negatywne
w przęśle oraz nad podporą wewnętrzną, naprężeniu krytycznym,
odporności na obciążenia skupione, dostępu, jak również wartości
oporu cieplnego i inne. Konstrukcja nośna budowli musi być w jed-
nej, równej płaszczyźnie od kalenicy i podstawy ściany do okapu.
Panele mają różną masę powierzchniową: od 10 do 40 kg/m
2
, dlate-
go wymagają różnych urządzeń do rozładunku i instalacji.
W zależności od warunków środowiskowych oraz sposobu wykorzy-
stania obiektu może występować gradient przepływu pary wodnej
do wewnątrz lub na zewnątrz. Obowiązkiem projektanta jest zapo-
znanie się z warunkami środowiskowymi i operacyjnymi projektu
oraz zapewnienie odpowiednich środków do kontroli prężności pary
wodnej wewnątrz obiektu.
W trakcie użytkowania panele poddawane są zmiennym naprę-
żeniom, dlatego poszczególne fragmenty ich okładziny stalowej
mogą różnić się stopniami połysku zwierciadlanego, tzw. oil
canning. Jest to często spowodowane niewyrównaniem podbu-
dowy konstrukcji nośnej bądź zastosowaniem zbyt dużej liczby
łączników mechanicznych.
Istotny jest również właściwy dobór lakieru (z odpowiedniej grupy
kolorów) do okładziny zewnętrznej panelu oraz kąt pochylenia poła-
ci dachowych narażonych na promieniowanie słoneczne. Ze względu
na istnienie wielu niekontrolowanych czynników mogących być
przyczyną występowania refleksów świetlnych, producent paneli nie
może realnie zapewnić całkowitego wyeliminowania tego zjawiska.
Jednak odpowiedni dobór materiałów przez projektanta i monta-
żystę może spowodować jego zminimalizowanie. Należy podkreślić
jednak, że występowanie refleksów świetlnych na okładzinach nie
jest powodem do ich reklamacji.
Przy większości rodzajów płyt warstwowych, a szczególnie tych
z pianką PUR/PIR, należy zwrócić szczególną uwagę na mocowania
paneli do budynku i tzw. kadrowanie strukturalne. Istnieje prawdo-
podobieństwo rozszerzenia paneli, gdy okładzina stalowa zostanie
podgrzana, co z kolei może spowodować powstawanie „termicznych
łuków”, szczególnie na długich i ciemnych panelach, w układach
wieloprzęsłowych. Odchylenie panelu w pionie czy poziomie może do-
prowadzić do nadmiernych naprężeń lub refleksów świetlnych, a na-
wet delaminacji zewnętrznej okładziny. W celu ich uniknięcia należy
skontaktować się z producentem w sprawie dopuszczalnych rozpię-
tości podpór oraz innych informacji pomocnych przy projektowaniu
struktur, które pomogą zoptymalizować poszczególne elementy.
Należy pamiętać, że jeśli już podczas rozładunku pakietów płyt, np.
wózkiem widłowym, nie zapewniono odpowiedniej rozpiętości wideł,
to mogły powstać naprężenia skutkujące pojawieniem się zmarsz-
czeń czy delaminacji po zamocowaniu płyt na obiekcie. Zatem, aby
zapobiec uszkodzeniom należy zachować ostrożność na każdym etapie
prac montażowych.
W projektowaniu konstrukcji prętowych zintegrowanych z panela-
mi mającymi okładziny z taśmy stalowej profilowanej, współpracę
tarczową poszycia ze szkieletem w przenoszeniu obciążeń można
przyjąć zgodnie z zasadami i wymaganiami podanymi w normie
PN-EN 1993-1-3 [8], dotyczącej projektowania konstrukcji stalo-
wych. Płyty warstwowe mogą być stosowane do wykonywania tarcz
1...,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19 21,22,23,24,25,26,27,28,29,30,...80