16
Płyty warstwowe – wskazówki projektowe i montażowe
się wziąć pod uwagę obciążenia stałe, zmienne i efekty długotrwałe.
Należy je analizować indywidualnie lub w połączeniu, stosując nor-
mowe współczynniki.
Obciążenia stałe powinny uwzględniać następujące elementy: masę
powierzchniową płyty oraz trwałych składników konstrukcji i mon-
tażu, a także trwale przyłożone odkształcenia, np. ze względu na
temperaturę w magazynach chłodniczych.
Zmienne oddziaływanie powinno brać pod uwagę następujące
czynniki: śnieg i obciążenia użytkowe związane z dostępnością
dachu, obciążenia wiatrem, konstrukcyjne, a także efekty klima-
tyczne związane z różnicą temperatur pomiędzy okładzinami płyty.
Gradienty temperatury wynikające z różnicy pomiędzy temperaturą
zewnętrzną (T1) i wewnętrzną (T2) są nazywane zmiennymi oddziały-
waniami. W zależności od szerokości geograficznej i wysokości nad po-
ziomem morza stosowane są cztery różne minimalne poziomy tempera-
tury zimowej T1: 0, –10, –20 i –30°C. Zewnętrzna okładzina dachowa
z płyty warstwowej pokrytej śniegiem przyjmowana jest na poziomie
0°C. Z kolei T1 dla okładziny zewnętrznej ma maksymalną wartość
w lecie i zależy ona od koloru oraz stopnia odbicia promieniowania sło-
necznego przez powierzchnię lakieru. Wartości temperatury T1, które
są minimalne dla obliczeń stanu nośności, a jednocześnie odpowiednie
dla stanu granicznego użytkowania, można przyjąć następująco: 55°C –
bardzo jasne kolory, 65°C – jasne, 80°C – ciemne kolory.
Zasady, na podstawie których właściwe łączenie oddziaływań porów-
nywane będzie z odpowiadającymi im opornościami, w celu uzyskania
odpowiednich poziomów bezpieczeństwa zarówno dla stanu nośności,
jak i stanu użytkowania, powinny być zgodne z wytycznymi dla
stanów granicznej nośności. Natomiast wszystkie metody oraz proce-
dury z normą PN-EN 1990 [7], określającą podstawy projektowania
konstrukcji budowlanych. Zaleca ona, aby przy obliczaniu stanów
granicznych posługiwać się modelami ich konstrukcji i oddziaływań.
W obliczeniach należy wykazać, że żaden stan graniczny nie zostanie
przekroczony, jeśli w modelach tych przyjęto obliczeniowe wartości
oddziaływań, właściwości materiałów lub wyrobów oraz wielkości
geometrycznych.
Stan granicznej nośności obejmuje sprawdzenie: utraty równowagi
konstrukcji, zniszczenia na skutek nadmiernego odkształcenia oraz
spowodowanego zmęczeniem materiału.
Stan graniczny użytkowania jest funkcją: konstrukcji w warunkach
zwykłego użytkowania, komfortu użytkowników oraz wyglądu obiek-
tu budowlanego.
Norma PN-EN 14509 [1] precyzuje, że stan graniczny nośności, od-
powiadający maksymalnej nośności płyty warstwowej, powinien być
charakteryzowany najbardziej niekorzystnym z poniższych rodzajów
uszkodzeń, pojedynczo lub ich kombinacją:
• płynięcie okładziny płyty,
• zmarszczenie, czyli lokalne wybrzuszenie okładziny,
• defekt rdzenia w wyniku ścinania,
• uszkodzenie zespolenia między okładziną a rdzeniem,
• zniszczenie warstwy okładziny profilowanej przy ścinaniu,
• zgniecenie rdzenia nad podporą,
• uszkodzenie płyt warstwowych w punktach zamocowania do kon-
strukcji podpierającej.
Dla każdego przypadku obciążenia wartość projektową efektów
oddziaływań, w stanie granicznym nośności, należy określać poprzez
zsumowanie wyników poszczególnych działań pomnożonych przez
właściwe współczynniki obciążeń i ich kombinacje. Podobnie w ww.
normie zaleca się, aby kontrola stanu granicznego użytkowania była
wystarczająca dla zapewnienia prawidłowej pracy płyt warstwowych
pod działaniem obciążeń eksploatacyjnych.
Stan graniczny użytkowania powinien więc być charakteryzowany
przez:
• płynięcie okładziny nie powodujące uszkodzenia,
• zmarszczenie okładziny nie powodujące uszkodzenia,
• uszkodzenie rdzenia w wyniku ścinania,
• defekt zespolenia pomiędzy okładziną a rdzeniem,
• osiągnięcie określonego odkształcenia granicznego.
Do projektowania zaleca się przyjmowanie następujących poziomów
wskazań granicznych odkształceń:
• dachy i sufity przy obciążeniu krótkotrwałym – rozpiętość/200,
• dachy i sufity przy obciążeniu długotrwałym – rozpiętość/100,
• ścian – rozpiętość/100.
Natomiast dla pełnego określenia efektów oddziaływania stanu gra-
nicznego użytkowania trzeba przeprowadzić obliczenia wykorzystują-
ce zasadę kombinacji liniowej.
W każdym przypadku rozpatrywanego obciążenia wartość projek-
tową należy uzyskać poprzez zsumowanie efektów poszczególnych
działań pomnożonych przez ich właściwe współczynniki obciążenia
i ich kombinacje. Weryfikacja stanu granicznego użytkowania powin-
na uwzględnić zarówno naprężenia, jak i odkształcenia.
Szczegółowy opis postępowania dla określenia wytrzymałości mecha-
nicznej płyt warstwowych opisano w PN-EN 14509 [1].
x x x
Wskazówkimontażowe
Po zakupie płyt warstwowych należy porównać zawartość przesyłki
ze specyfikacją podaną na liście przewozowym i na nim odnotować
wszelkiego rodzaju braki oraz uszkodzenia. Warto zwrócić uwagę na
stan bocznych krawędzi złączy męskich i żeńskich, zarysowania na okła-
dzinach czy ślady korozji od pozostawionych z cięcia opiłków żelaza.
Rys. 1. Ustawienie podpór ściennych
rys. A. Konarzewski
Rys. 2. Usytuowanie podpór dachowych
rys. A. Konarzewski
1...,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17 19,20,21,22,23,24,25,26,27,28,...80