28
BIM w praktyce
abc specjalisty
warsztat architekta
2
2.
Model BIM umożliwia wychwy-
cenie wszystkich kolizji na każdym
etapie projekowania,
il. Jakub Kulig
np. model 3D powstaje tylko do koordynacji, aby wykryć
jak największą liczbę kolizji. Gdyby proces BIM był pełny,
tzn. obejmował wszystkich uczestników, a nie tylko pro-
jektantów, korzyści z tej technologii byłyby ogromne. Czy
jednak da się osiągnąć zyski bez inwestycji i kapitału? Nauki
ekonomiczne i przyrodnicze już dawno znalazły odpowiedź
na to pytanie. Obecna wiedza pozwala stwierdzić, że
perpetuum mobile jest po prostu niemożliwe. Ale skoro
nie da się wygenerować więcej energii, niż włożono, to
o jakich zyskach można mówić? Otóż zarówno w fizyce, jak
i w BIM-ie chodzi o to, aby osiągnąć finalny efekt przy dużo
mniejszych nakładach pracy, a co za tym idzie – przy znacz-
nym obniżeniu kosztów inwestycji. Oprócz tego pojawiają
się też aspekty pozafinansowe.
Korzyści dla każdego
Zakładając, że standardy zostały wypracowane, a każdy
z uczestników jest doświadczonym i świadomym użyt-
kownikiem technologii BIM – nie ogranicza ona przecież
grupy beneficjentów tyko do projektantów – każdy zyskuje
w tym procesie, jednakże w innych dziedzinach działalno-
ści. Rozważania należy skupić na czterech podstawowych
uczestnikach typowej inwestycji budowlanej: inwestorze,
projektancie, wykonawcy i zarządcy. Proces zaczyna się
od koncepcji i planowania obiektu. Do celu można dojść
różnymi drogami. Aby je wszystkie przeanalizować, inwe-
stor może wykorzystać możliwości technologii BIM, które
pomogą mu podjąć najlepszą decyzję. Mając ustandaryzo-
wane wymagania co do modelu, tj. nazewnictwo, poziom
szczegółowości (LOD), strukturę danych i parametrów,
można z łatwością zrobić zestawienie kilku koncepcji
pochodzących od różnych biur projektowych i porównać
je ze sobą, biorąc pod uwagę koszt oraz względy este-
tyczne. Oczywiście taka analiza odbywa się także bez
BIM-u, ale mając model 3D, w którym zawarte są nie tylko
atrakcyjne wizualizacje, można bardzo szybko wyciągnąć
informacje jakościowe i ilościowe. Dodając do tego moż-
liwość odbycia wirtualnego spaceru i spojrzenia na projekt
np. z poziomu ulicy, już na tym etapie będzie wiadomo,
czy koncepcja jest właściwa i spełnia oczekiwania. Dobrze
zbudowany model koncepcyjny może podać informacje
o chłonności działki i wpływie rozpatrywanego obiektu na
otaczające budynki. Taki projekt znacznie ułatwia komu-
nikację pomiędzy projektantem a inwestorem i pozwala
dane modelu. Samolot ten został oblatany w 1994 roku.
Dlaczego więc ta technologia tak późno rozpowszechniła się
w budownictwie? Trudno znaleźć odpowiedź na to pytanie.
Ważne natomiast, że dyskusja, która dziś toczy się w Polsce,
nie rozważa, czy wdrażać tę technologię, tylko w jakiej formie
i kiedy to zrobić.
Realia związane z BIM
W dużym skrócie najłatwiej powiedzieć, że BIM to model
3D (wirtualny) inwestycji budowlanej, zawierający wszyst-
kie branże: architekturę, konstrukcje, instalacje MEP
(
Mechanical, Electrical, Plumbing
). Projekt 3D jest tylko
reprezentacją graficzną. W modelu BIM istotne są dodat-
kowe informacje oraz stopień ich szczegółowości (
Level of
Development
). Docelowo powinien być on tak stworzony,
aby na jego podstawie generować dokumentację lepszej
jakości niż przy użyciu tradycyjnych (płaskich) metod.
Oczywiście model 3D wraz z kompletem danych doty-
czących elementów to nie wszystko. Parametry w nim
użyte są najważniejsze, dlatego istotne jest, aby były one
sprawdzone i pewne. Z tego powodu należy odpowiednio
zarządzać nie tylko modelem, lecz także informacją. Stąd
drugie rozwinięcie skrótu BIM – zarządzanie informacją
o budowli (
Building Information Managment
). Jest to pojęcie
dużo bardziej rozbudowane i skomplikowane, biorąc pod
uwagę fakt, że w procesie inwestycyjnym jest wielu uczest-
ników – inwestor, projektant, wykonawca, zarządca, klient,
administrator, bank itd. Modelowanie i zarządzanie wiąże
się ze sobą, gdyż słaby model 3D wpływa negatywnie na
cały proces zarządzania nim i na odwrót. Bardzo istotne
jest więc, aby każdy uczestnik BIM-u wiedział, jak mode-
lować oraz gdzie znaleźć interesującą go informację, np.
w postaci zestawienia materiałowego albo dokumentacji.
Aby to wszystko było spójne, ważną rolę odgrywają stan-
dardy, na podstawie których BIM jest prowadzony w danej
inwestycji. W Finlandii, Wielkiej Brytanii, Singapurze czy
w USA takie standardy są już stworzone i ich przestrzeganie
jest wymagane podczas realizacji inwestycji publicznych.
W Polsce dopiero ruszają projekty pilotażowe, nadzorowa-
ne przez Ministerstwo Budownictwa i Infrastruktury, mające
je wypracować. Wiele dużych firm budowlanych od kilku
lat korzysta z tej technologii i ma własne wytyczne oraz
procedury, które są wykorzystywane najczęściej wewnętrz-
nie i tylko w pewnych obszarach prowadzenia inwestycji,
