8
zbiornikach. Druga grupa to modele, w których aparatura łącze-
niowa i szyny zbiorcze ulokowane są w szczelnym zbiorniku ze stali
nierdzewnej, wypełnionym gazem SF
6
. Główną aparaturę łączeniową
powyższych rozwiązań stanowią wyłączniki próżniowe lub z sześcio-
fluorkiem siarki.
Zastosowanie w rozdzielnicy izolacji aparatury łączeniowej gazem SF
6
pozwala z jednej strony na zachowanie doskonałego stanu technicznego
urządzeń przez długi czas, a z drugiej – ułatwia i ogranicza do niezbęd-
nego minimum wymagane czynności eksploatacyjne. Szyny zbiorcze
umieszczone są w górnej części rozdzielnicy w postaci trzech szyn rów-
noległych w izolacji powietrznej, łączących poszczególne moduły. Dolna
część pola stanowi przedział przyłączy kablowych w izolacji powietrznej,
realizowanych standardowymi głowicami kablowymi.
Pola liniowe rozdzielnic mogą być wyposażone w napęd silnikowy.
Mechanizm elektryczny jest wówczas przystosowany do współpracy ze
wszystkimi systemami sterowania i nadzoru, z wykorzystaniem sieci te-
lefonicznej, łączy światłowodowych, radiolinii itp. Pola transformatorowe
mogą mieć cewkę wyłączającą, która umożliwia zdalne wyłączenie pola.
Urządzenia z izolacją gazową SF
6
dostępne są w opcji wykonania wg
gotowych już konfiguracji lub w postaci pojedynczych pól o zróżnico-
wanym zastosowaniu. W rozdzielnicy wszystkie aparaty łączeniowe
oraz szyny zbiorcze zostały zamknięte w szczelnym zbiorniku wypeł-
nionym gazem SF
6
. Ze względu na szczelność zbiornika połączenia
szyn zbiorczych pomiędzy polami rozdzielczymi odbywają się za
pomocą specjalnego zestawu złączy, dzięki którym otrzymuje się prze-
pływ prądu przy równoczesnej pełnej izolacji pola elektrycznego.
Liczne zalety rozdzielnic SN z SF
6
wpływają na ich intensywny rozwój
oraz coraz szerszy zakres zastosowań. Urządzenia te charakteryzują się:
• bardzo dużym bezpieczeństwem obsługi,
• wyjątkową trwałością mechaniczną i łączeniową łączników,
• dużą odpornością na wpływ środowiska,
• blokadą napędów łączników uniemożliwiającą wykonanie błędnych
połączeń,
• bardzo małymi wymaganiami dotyczącymi obsługi i konserwacji.
W rozdzielnicach z izolacją gazową SF
6
pierwszy przegląd powinien
być wykonany dopiero po 10 latach eksploatacji.
Sterowanie i nadzór rozdzielnic SN mogą się odbywać w sposób zdalny.
Skutkiem tego jest znaczne ograniczenie przerw w zasilaniu poprzez
szybkie wykrycie i wyeliminowanie zwarć w systemie elektroenerge-
tycznym. W łatwy sposób można przekonfigurować układ, przeana-
lizować jego obciążenie oraz rejestrować jakość napięcia zasilającego.
Jednostki zdalnego sterowania mają możliwość monitorowania pracy
wskaźników przepływu prądu zwarciowego, ciśnienia gazu SF
6
, wartości
prądowych oraz napięciowych transformatora rozdzielczego po stronie
pierwotnej i wtórnej. Rozdzielnice mogą być przystosowane do współ-
pracy z różnymi urządzeniami komunikacyjnymi – do wyboru mamy
komunikację za pomocą modemu bezprzewodowego GSM, radiowego,
interfejsu RS-232 lub wbudowanego modemu telekomunikacyjnego.
Rozdzielnice SN w izolacji gazowej SF
6
cechują się tym, że mają dużo
mniejsze wymiary i masę, przez co znajdują zastosowanie np. w pomiesz-
czeniach o niewielkiej powierzchni. Ich budowa jest bardziej skompli-
kowana – charakteryzują się dużą liczbą przedziałów funkcjonalnych,
co znacznie poprawia bezpieczeństwo obsługi oraz ogranicza negatywne
oddziaływanie w przypadku wystąpienia zwarć wewnętrznych. Rozdziel-
nice te wykorzystują nowszą technologię gaszenia łuku w łącznikach
i wykonane są z wysokiej klasy materiałów. Są bardziej niezawodne niż
modele w izolacji powietrznej, gdyż główna idea konstrukcji została
oparta na zapobieganiu wystąpieniu awarii. Dzięki temu przez pierwsze
10 lat jej użytkowania zbędne są jakiekolwiek zabiegi konserwacyjne,
a gwarancja bezawaryjnej pracy obejmuje często okres 30 lat. Jednak
w rzadkich przypadkach, gdy jednak dojdzie do uszkodzenia, nie ma
możliwości dostępu do urządzeń lub elementów umieszczonych w szczel-
nym zbiorniku wypełnionym gazem, dlatego usunięcie awarii trwa
dłużej i jest bardziej kłopotliwe niż w przypadku rozdzielnic z izolacją po-
wietrzną. Dodatkowo koszt tego typu rozwiązania jest znacznie większy,
co może mieć wpływ na wybór tańszego modelu w izolacji powietrznej.
Duża różnorodność wytwarzanych w kraju rozdzielnic prefabryko-
wanych SN pozwala dobrać rozwiązania najbardziej dopasowane
do warunków eksploatacyjnych i środowiskowych oraz w pełni reali-
zujące wymagania projektanta czy inwestora (użytkownika), a także
odpowiadające jego możliwościom finansowym.
Spośród wielu rozdzielnic prefabrykowanych SN w izolacji powietrz-
nej w obiektach stosuje się m.in. rozdzielnice wewnętrzne, w osłonie
metalowej, z izolacją powietrzną i przeważnie pojedynczym systemem
szyn zbiorczych. Mogą się one składać z typowych pól o rozmaitych
szerokościach. Pola te stanowią odrębne moduły o zróżnicowanym za-
stosowaniu. Budowa każdego pola zapewnia łatwy i szybki montaż oraz
demontaż, a także dowolne przekonfigurowanie urządzenia. Wspomnia-
ne rozdzielnice mogą być ustawione jako przyścienne lub wolno stojące.
Przykładowe widoki przednie niektórych rozdzielnic zamieszczono na
zdjęciach 1–3.
Spośród wielu dostępnych rozdzielnic prefabrykowanych SN w izolacji
gazowej SF
6
w obiektach stosuje się m.in. modele różnych typów, mo-
gące składać się ze standardowych pól o dowolnych szerokościach. Pola
stanowią odrębne moduły o zróżnicowanym zastosowaniu i występują
w wersji jedno- lub dwuczłonowej. Rozdzielnice mogą być ustawione
jako przyścienne bądź wolno stojące. Przykładowe widoki przednie
niektórych z opisywanych rozdzielnic zamieszczono na fot. 1. i 2.
❘ ❘ ❘
Rozdzielnice nn
Rozdzielnice niskiego napięcia cechuje duża różnorodność rozwiązań
konstrukcyjnych oraz sposobu wykonania osłon części będących pod
napięciem, dlatego też urządzenia tego typu można zaklasyfikować
do rozmaitych grup. Biorąc pod uwagę przeznaczenie i miejsce stosowa-
nia, wyróżniamy rozdzielnice: energetyczno-dystrybucyjne, przemy-
słowe, mieszkaniowe, budowlane i słupowe. W zależności od funkcji
pełnionej w sieci dystrybucyjnej dzielą się one na: główne, oddziałowe
lub manewrowo-stycznikowe. Z punktu widzenia zasady konstrukcji
wyróżnia się natomiast modele: tablicowe, skrzynkowe i szafowe.
Obecnie na rynku krajowym dostępnych jest bardzo wiele typów
rozdzielnic niskiego napięcia, opartych na rozwiązaniach krajowych
lub stanowiących wersje licencyjne urządzeń produkowanych przez
największe koncerny z branży elektrotechnicznej.
Rozdzielnice tablicowe są budowane na niewielkie prądy, nieprzekra-
czające wartości 100 A. Powszechnie stosuje się je w obiektach nie-
przemysłowych, takich jak budynki mieszkalne, szkoły, sklepy i inne,
dla stosunkowo niewielkiej liczby odbiorów. W tej wersji wszystkie
aparaty (liczniki, wyłączniki instalacyjne, wyłączniki różnicowoprądo-
we, bezpieczniki itp.) są montowane na tablicy izolowanej, z wyprowa-
dzeniem zacisków aparatów na listwy zaciskowe, a wzajemne połącze-
nia są wykonywane przewodami o żyłach co najmniej 2,5 mm
2
. Tablica
powinna być zakotwiona w ścianie i w miarę możliwości umieszczona
Rozdzielnice średnich i niskich napięć
1,2,3,4,5,6,7,8,9 11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,...52