42
Proces oraz sposoby osuszania zawilgoconych przegród budowlanych
ściskające. Podczas dalszego suszenia wilgotność warstw wewnętrz-
nych maleje i obserwujemy zmniejszanie się wartości naprężeń, aż
do momentu, gdy warstwy te osiągną wymiar liniowy taki, jak przy-
powierzchniowe, wtedy następuje całkowity zanik naprężeń w ele-
mencie. W celu zminimalizowania pęknięć związanych z desorpcją
najlepsze rezultaty można uzyskać, stosując bardzo łagodne susze-
nie, czyli zachowując różnicę psychometryczną rzędu 1–2°C oraz
prędkość powietrza 0,7–1,0 m/s. Nie należy doprowadzać do dobo-
wego spadku wilgotności elementu o wartość większą niż 2%.
Właściwe jest suszenie impulsowe, czyli z przerwami, wówczas
gradient wilgoci z warstw wewnętrznych przemieszcza się ku
przypowierzchniowym. Proces wysychania powinien być na
bieżąco monitorowany.
Przy osuszaniu obiektów drewnianych wykorzystuje się następujące
urządzenia: osuszacze kondensacyjne i adsorpcyjne, nagrzewnice
oraz tubowe generatory mikrofalowe.
Prace przy takich budynkach kumulują w sobie wiele skompliko-
wanych i trudnych do rozwiązania kwestii technicznych. Naturalne
właściwości drewna powodują wiele zagrożeń dla konstrukcji. Dłu-
gotrwałe odziaływanie wilgoci skutkuje również zmianą kształtu
i objętości elementów. W przegrodach pojawiają się następnie
oznaki korozji biologicznej – najpierw grzyby pleśniowe, a później
domowe (właściwe).
Problemem jest również woda zalegająca w warstwach izolacyjnych
poziomych (izolacja podłogi oraz stropów). Ich konstrukcja zakłada
zastosowanie folii izolacyjnej. Nie jest ona jednak barierą, która
zapobiega przedostawaniu się wody do warstwy izolacyjnej, ale jed-
nocześnie uniemożliwia naturalne jej wyschnięcie.
x x x
Podsumowanie
Nieinwazyjne metody osuszania przegród i materiałów, oprócz sto-
sowania podczas tzw. mokrych robót budowlanych, mogą być rów-
nież wykorzystywane w obiektach zalanych w wyniku powodzi
lub awarii instalacji. Naturalne suszenie budynków o dużej kuba-
turze, a szczególnie części podpiwniczonej, trwa bardzo długo
(nawet kilka lat) i nie zawsze jest skuteczne. Dotyczy to szczegól-
nie ścian zdegradowanych długotrwałym zawilgoceniem, wynika-
jącym z braku izolacji przeciwwilgociowych. W takich przypadkach
konieczne jest suszenie sztuczne.
Metody osuszania gorącym powietrzem, absorpcyjne i kondensa-
cyjne są pochodnymi osuszania naturalnego, wykorzystują bowiem
te same mechanizmy. Napotykane są więc podobne problemy – wraz
z wysychaniem powierzchni ściany występuje przesuwanie się gra-
nicy strefy wilgoci w głąb przegrody, zanika wówczas ruch kapi-
larny i wilgoć oddawana jest tylko przez dyfuzję pary wodnej. Zja-
wisko to zmniejsza szybkość wysychania przegrody ze względu na
wpływ oporu dyfuzyjnego warstw materiału. Dlatego metody te,
w celu uniknięcia osuszania powietrza atmosferycznego i nieefektyw-
nego zużycia energii, wymagają uzyskania pełnej szczelności osusza-
nych pomieszczeń.
Zupełnie inny mechanizm wysychania przegród występuje podczas
stosowania metody mikrofalowej, szczególnie efektywnej w połącze-
niu z absorpcyjnymi osuszaczami powietrza.
Jak już wcześniej wspomniano, osuszanie naturalne zawilgoconych
przegród (po poprawnie odtworzonych izolacjach) trwa nawet kilka
lat. Dlatego w sytuacjach, w których występuje konieczność prze-
prowadzenia krótkoterminowej realizacji prac w budynku o dużym
zawilgoceniu ścian, stosuje się metody łączone. Należy podkreślić,
że wybór tylko jednego sposobu osuszania najczęściej nie zapew-
nia oczekiwanej skuteczności. Zalecane jest zatem łączenie dwóch
lub wielu, np. po odtworzeniu blokad przeciwwilgociowych osuszamy
ściany generatorami mikrofalowymi, wyprowadzając wilgoć z wnętrza
przegrody na jej lico, skąd jej nadmiar odbierany jest i usuwany poza
budynek osuszaczami absorpcyjnymi lub kondensacyjnymi.
Po wielu latach obserwacji można zauważyć błędy powtarzające się
podczas procesu osuszania budynków. Należą do nich:
• niewłaściwy wybór metod osuszających (nie można oczekiwać, że
przy niesprawnych przeponach hydroizolacyjnych, osuszanie absorp-
cyjne lub kondensacyjne ścian da pożądany skutek),
• wykonywanie nowych tynków oraz powłok malarskich na ścianach,
których wilgotność jest jeszcze za wysoka,
• zaburzona kolejność prac realizowanych podczas remontu (naj-
pierw się ociepla przegrody, a następnie wykonuje zabezpieczenia
przeciwwilgociowe),
• brak skutecznej wentylacji pomieszczeń oraz mikrowentylacji nowej
szczelnej stolarki.
Literatura
1. J. Adamowski, „Problemy zawilgoceń budynków po powodzi”,
w: „Przegląd Komunalny” 7/2010.
2. M. Rokiel, „Hydroizolacje w budownictwie. Wybrane zagadnienia
w praktyce”, wyd. II, Dom Wydawniczy Medium, Warszawa 2009.
3. J. Ważny, J. Karyś, „Ochrona budynków przed korozją biologiczną”,
Arkady, Warszawa 2001.
4. „Ochrona przed wilgocią i korozją biologiczną w budownictwie”,
red. J. Karyś, Warszawa 2014.
5. F. Frössel, „Osuszanie murów i renowacja piwnic”, wyd. Polcen,
Warszawa 2007.
fot. C. Magott
Fot. 4. Osuszanie zestawem generatorów mikrofalowych wspomaganych wentylatorem
