40
Proces oraz sposoby osuszania zawilgoconych przegród budowlanych
Zastosowanie tej metody wymaga opracowania projektu wykonaw-
czego. Powinien on określać dokładny sposób obniżania poziomu
zawilgocenia, a także niezbędne przerwy technologiczne potrzebne
na wykonanie tej czynności. Ponadto w projekcie musi być zawarta
informacja o wysokości temperatury, do której w jednym cyklu
mogą być podgrzewane osuszane mury. Jest to konieczne, by nie
doprowadzić do powstania naprężeń termicznych na styku zaprawy
z cegłą, powodujących przekroczenie ich parametrów wytrzyma-
łościowych, lub do destrukcji samej zaprawy. W przypadku prze-
gród murowanych, ogrzewanych do temperatury nieprzekraczającej
120ºC, rozszerzalność matrycy wapiennej lub wapienno-cemento-
wej jest podobna do tej, jaką cechuje się kruszywo zawarte w zapra-
wie. Zaś rozszerzalność liniowa jest porównywalna do charakte-
rystycznej dla materiałów ceramicznych. Podgrzewanie zapraw
budowlanych powyżej 120ºC powoduje ich destrukcję, także na sku-
tek utraty wody związanej chemicznie.
W warunkach budowy temperaturę muru najlepiej mierzyć termo-
metrem bezkontaktowym na licu przegrody. Bezpieczny poziom,
do jakiego zaleca się podgrzewać osuszaną ścianę, nie powinien
przekraczać 80ºC. Oprócz generatorów mikrofalowych z antenami
tubowymi, powstały również urządzenia z antenami prętowymi,
w których energia mikrofalowa rozkłada się bezpośrednio wokół
otworu hydrofobowego.
Metody łączone
Tam, gdzie istnieją sprawne izolacje przeciwwilgociowe, a mimo to
występuje problem zawilgoconych ścian, na skutek awarii, powodzi
czy stosowania mokrych procesów technologicznych, najlepiej jed-
nocześnie wykorzystać generatory mikrofalowe oraz absorpcyjne lub
kondensacyjne osuszacze powietrza.
Wytworzony przez generatory mikrofalowe gradient ciśnienia
powoduje, iż woda z kapilar wypierana jest poza osuszany pas muru
pod ciśnieniem wytwarzającej się pary wodnej. Powstałą na licu
ściany wodę odbierają osuszacze absorpcyjne lub kondensacyjne.
Zastosowanie urządzeń wykorzystujących interferencje
magnetyczne
Nieinwazyjne osuszanie ścian metodą interferencji magnetycznej,
inaczej zwaną magneto-kinetyczną, pozwala zabezpieczyć budynek
przed podciąganiem kapilarnym wody z gruntu (wilgocią kapilarną).
Wilgoć może być transportowana przez fundament, ścianę oraz
tynk mający kontakt z gruntem lub przez nieodpowiednio izolowaną
posadzkę, a także ściągana higroskopijnie z otoczenia i magazyno-
wana, co ma bardzo negatywny wpływ na kondycję muru. Innym
zagrożeniem jest wilgoć kondensacyjna, wiążąca się ze skraplaniem
wody zawartej w powietrzu o wysokiej wilgotności względnej.
W momencie instalacji systemu badana jest wysokość zawilgoce-
nia muru metodą karbidową lub „in situ”, za pomocą wagosuszarki,
w wyznaczonych punktach pomiarowych, w których następnie –
po 6, 12 i 36 mies. od zainstalowania systemu, dokonywane będą
pomiary kontrolne.
Metoda bazuje na opatentowanym w 1985 r., przez austriackiego
naukowca inż. Wilhelma Mohorna, wynalazku, który wykorzystuje
jako źródło energii naturalne pole magnetyczne Ziemi. System je
przetwarza i generuje w sposób ciągły fale o charakterze grawo-
magnetycznym. Tak uformowane pole, o ściśle dobranej częstotli-
wości i amplitudzie, działa na swobodne jony znajdujące się w kapi-
larach i powoduje transport wilgoci do gruntu. Cofająca się woda
usuwa z muru do 30% soli. Ma ona właściwości higroskopijne, dla-
tego po częściowym pozbyciu się jej walka z wodą w ścianach jest
skuteczniejsza. Mur, znajdujący się w zasięgu pola magnetycz-
nego, osuszany jest do poziomu gruntu. Po uzyskaniu naturalnego
stanu zawilgocenia, tworzy się „izolacja pozioma”, która zabez-
piecza ściany przed ponownym podciąganiem wilgoci. Wewnątrz
budynku, na poziomie parteru, osuszone zostają ściany działowe
i mury zewnętrzne. Zaś poniżej poziomu gruntu mury wewnętrzne
do posadzki. Przy poprawnie wykonanej izolacji pionowej gwaran-
towane jest osuszenie fundamentów. Jeżeli nie ma izolacji pionowej
bądź jest ona uszkodzona, wilgoć w murach zewnętrznych poniżej
poziomu gruntu zostanie znacznie zredukowana.
x x x
Osuszanie przegród drewnianych
Drewno jest materiałem anizotropowym o złożonej budowie fizycznej
i chemicznej. Jego właściwości znacznie różnią się w zależności od
gatunku, a także siedliska, warunków wzrostu, wilgotności i położenia
na pniu poszczególnych elementów.
Pod wpływem modyfikacji warunków zewnętrznych zmienia się przede
wszystkim wilgotność drewna, a w efekcie jego wymiary. Wynika
to z jego kurczenia się lub pęcznienia, na które wpływ ma głównie
budowa mikroskopowa i błony komórkowe. Nierównomierna kurczli-
wość poszczególnych składników anatomicznych powoduje zmiany
o charakterze nieizotropowym. Powstałe w czasie wysychania drewna
naprężenia desorpcyjne (skurczowe) skutkują relaksacjami, czyli
zmianami naprężeń wewnętrznych, i pozostawiają po sobie trwałe
odkształcenia. Zjawisko to sprawia, iż, w wyniku ponownego wzrostu
wilgotności, drewno wykazuje mniejsze oznaki spęcznienia.
Podczas procesu suszenia wilgotność warstw przypowierzchniowych
obniża się poniżej stanu pełnego nasycenia włókien. Wobec czego
zaczynają się one kurczyć i napotykają opór warstw wewnętrznych
o znacznie większej wilgotności. W wyniku tego procesu w tych
pierwszych pojawiają się naprężenia rozciągające, a w drugich
fot. C. Magott
Fot. 3. Generator mikrofalowy z anteną prętową