26
Pokrycia ceramiczne na dachach obiektów sakralnych
PATRON
TEMATU
www.wienerberger.pl
Wienerberger
Dachy budynków historycznych i sakralnych to jeden z najważniej-
szych segmentów rynku, dla którego przeznaczone są dachówki
marki Koramic. Spośród produktów dostępnych w polskiej ofercie,
dla tej grupy obiektów poleca się szczególnie dachówki nawiązu-
jące do swoich historycznych wzorców. Wyróżnić tu należy niezwy-
kle popularną karpiówkę, najstarszą chronologicznie dachówkę
mnich-mniszka, a także tradycyjną esówkę. Wszystkie wspo-
mniane modele dostępne są w szerokiej gamie kolorów.
Specyfika obiektów historycznych oraz wymagania stawiane pod-
czas rekonstrukcji dachów powodują, że nawet tak bogata oferta
jest czasem niewystarczająca. Dlatego firma Wienerberger propo-
nuje także wyroby spoza standardowego katalogu. Są to dachówki
Koramic produkowane i oferowane w innych krajach, tj. w Holan-
dii, Francji czy Niemczech. W przypadku karpiówek wytwarza-
nych w Polsce, istnieje możliwość opracowania i wyprodukowania
na specjalne zamówienie zarówno dachówek podstawowych, jak
i akcesoriów ceramicznych, dostosowanych do konkretnej, histo-
rycznej realizacji. Umożliwia to zachowanie oryginalnego kształtu
i rozwiązań zaimplementowanych na restaurowanym dachu.
Podobnie jest w przypadku nietypowych kolorów dachówek.
Profesjonalni doradcy techniczni służą wiedzą i doświadczeniem
przy dużych inwestycjach renowacyjnych oraz wspierają wyko-
nawców i inwestorów podczas całego procesu budowy. Dachówki
Koramic zostały zastosowane na wielu obiektach zabytkowych
w Polsce, m.in. w Krakowie (Brama Floriańska, Barbakan, obiekty
zespołu zamkowego na Wawelu, Collegium Maius, kościół pw.
Bożego Ciała, Muzeum Archidiecezjalne, kościół św. Idziego),
w Warszawie (pałac Potockich, Barbakan), we Wrocławiu (Biblio-
teka Ossolineum, budynki Uniwersytetu Wrocławskiego, koś-
ciół pw. św. Marii Magdaleny), w Gdańsku (kamienice na rynku),
w Malborku (Stara Ludwisarnia), w Lubiążu (zespół obiektów
pocysterskich), w Niepołomicach (zamek), w Wiślicy (kolegiata),
w Pieskowej Skale (baszty zamku), w Opolu (Wieża Piastowska),
w Gniewie (Zamek Krzyżacki).
KOMENTARZ EKSPERTA
Konrad Zalewski
menedżer produktu ds. pokryć dachowych
Wienerberger Ceramika Budowlana
Materiał ten mocuje się do krokwi dachowych. Membrana będzie też
jedynym rozsądnym rozwiązaniem, jeśli nie można zbudować sztyw-
nego poszycia z racji ograniczonej nośności więźby.
Zarówno na zaizolowanej membraną więźbie, jak i na zaizolowanym
papą poszyciu dekarze muszą zamontować kontrłaty, czyli listwy z zaim-
pregnowanego drewna. Biegną one pionowo wzdłuż krokwi – od kale-
nicy dachu, do jego okapu. Prostopadle do kontrłat mocuje się nato-
miast łaty. To na nich będą opierane nowe dachówki.
Niekiedy możliwe jest pozostawienie starej izolacji oraz podkonstrukcji z łat
i kontrłat. Trzeba mieć jednak pewność, że izolacja jest szczelna, a listwy
w dobrym stanie. Często w takiej sytuacji wymagają one poziomowania,
ponieważ niejednokrotnie, po usunięciu starego pokrycia, okazuje się, że
krzywizny są duże. Poziomowanie połaci polega na podkładaniu między
konstrukcję nośną a krokwie listew dystansowych (np. ze sklejki). Konieczne
jest wtedy chociaż częściowe podważenie lub demontaż tejże konstrukcji.
Warto też pamiętać, że przy okazji wymiany pokrycia z reguły wymienia
się również rynny i rury spustowe. Nowe powinny mieć przekroje zbliżone
do tych starych, a z pewnością nie mniejsze. Do dużych dachów poleca
się rynny ze stali powlekanej lub droższe, ale trwalsze – miedziane.
Przed ułożeniem pokrycia dekarze zamontują też tzw. obróbki blachar-
skie, zapewniające szczelność, sprawne odprowadzanie wody z połaci
i estetyczny wygląd różnych elementów dachu, np. koszy, kominów.
x x x
Trudne elementy dachów
Dachy obiektów sakralnych nie zawsze są proste. Najłatwiej i najtaniej
wyłożyć dachówkami ceramicznymi dachy dwuspadowe. W wielospa-
dowych jest wiele trudnych miejsc, których wykończenie wymaga wie-
dzy i szczególnej staranności.
Kosze
– to wewnętrzne narożniki u zbiegu połaci. Muszą być szczelne, aby
prawidłowo odprowadzać wodę deszczową do rynien. Należy je wykonać
tak, aby woda spływała bez żadnych przeszkód i nie miała szans wpłynąć
pod pokrycie. Sposób ich wykończenia i ewentualną szerokość dostoso-
wuje się do kąta nachylenia połaci dachowych i ich powierzchni.
Grzbiety
– wykańcza się je podobnie jak kalenice. Służą do tego tzw.
gąsiory. Przytwierdzane są klamrami do drewnianej łaty kalenicowej,
którą z kolei przykręca się do specjalnych metalowych uchwytów, moco-
wanych wcześniej do krokwi. Uchwyty te trzeba starannie wypozio-
mować. Od góry na łacie układa się elastyczną taśmę wentylacyjną,
najczęściej z aluminium, dokładnie przyklejając jej krawędzie do dachó-
wek. Montaż gąsiorów zaczyna się od gąsiora skrajnego. Mocowane są
za pomocą specjalnych klamer przykręcanych do łaty kalenicowej.
Wieżyczki
– do ich wykańczania stosuje się najczęściej drobnowymia-
rowe dachówki płaskie – karpiówki, które dekarze w odpowiedni spo-
sób docinają. W przypadku falistych warto polecić tzw. kliny dachowe.
To zestawy kilkunastu dachówek, służące do estetycznego wykańcza-
nia dachów o budowie stożkowej. Wykonywane są na zamówienie.
Lukarny
– to elementy zabudowy okien doświetlających wnętrza pod
dachem. Ich wykończenie może sprawiać znaczne trudności. Miejsca te
można nazwać dachami w miniaturze. Obowiązują tu te same zasady,
które dotyczą całego dachu. Najtrudniejsze z lukarn to tzw. wole oka.
Kłopotliwe mogą być również przejścia kominów przez połacie. W tych
miejscach często dochodzi do przecieków. Dzieje się tak dlatego, że styk
pokrycia ze ściankami komina nie zawsze zostaje prawidłowo uszczel-
niony. Zazwyczaj mocuje się w tym miejscu specjalną taśmę. Jej krawę-
dzie wyprowadzone na komin zabezpieczone są od góry przez profile
z blachy powlekanej i przykręcane do muru komina. Należy tu wspo-
mnieć, że dla profesjonalnych dekarzy z doświadczeniem, miejsca trudne
na dachu wymagają jedynie więcej czasu pracy. Nie warto powierzać
układania dachu niesprawdzonym lub niewykwalifikowanym ekipom.
