Bezpieczeństwo pożarowe garaży podziemnych
94
Przez zastosowanie wentylacji naturalnej rozumie się przewietrza-
nie otworami wentylacyjnymi umieszczonymi w ścianach prze-
ciwległych lub bocznych bądź we wrotach garażowych, o łącznej
powierzchni netto nie mniejszej niż 0,04 m
2
na każde wydzielone
przegrodami budowlanymi stanowisko postojowe, znajdujące się
w nieogrzewanych garażach nadziemnych wolno stojących, przy-
budowanych lub wbudowanych w inne budynki. Wentylacja gra-
witacyjna w ogrzewanych garażach nadziemnych lub częściowo
zagłębionych, mających nie więcej niż 10 stanowisk postojowych,
musi zapewnić 1,5-krotną wymianę powietrza na godzinę, nato-
miast mechaniczna powinna być sterowana czujkami określają-
cymi poziomu stężenia tlenku węgla (kanały rewizyjne, garaże wie-
lostanowiskowe) lub gazu propan-butan (garaże przystosowane
do parkowania samochodów zasilanych LPG oraz takie, w których
poziom podłogi znajduje się poniżej poziomu terenu).
Poza wentylacją bytową w garażach zamkniętych należy monto-
wać także instalację wentylacji oddymiającej, uruchamianą za
pomocą systemu wykrywania dymu, w przypadku gdy ta strefa nie
ma bezpośredniego wjazdu lub wyjazdu z budynku bądź gdy jej
powierzchnia przekracza 1500 m
2
. Wymóg ten stanowi znaczący
problem w przypadku niewielkich garaży bez bezpośrednich wjaz-
dów/wyjazdów na zewnątrz, w których instalacja wentylacji oddy-
miającej, spełniającej wymagane parametry, jest dosyć trudna
do zaprojektowania.
Trzeba również pamiętać o stosowaniu systemów detekcji szkod-
liwych i niebezpiecznych gazów, takich jak LPG, mogący wydo-
stawać się z nieszczelnych lub uszkodzonych instalacji samo-
chodowych, bądź CO, który może w nadmiarze kumulować się
w przestrzeni garażu. Ich zadaniem jest wykrywanie, pomiar i syg-
nalizacja, a także utrzymanie bezpiecznych stężeń gazów. Zapo-
biec zagrożeniu może włączenie wentylatorów i np. automatyczne
wyłączenie odpowiednich obwodów elektrycznych. Paragraf 108.
rozporządzenia [1] określa zasady sterowania wentylacją w gara-
żach z wykorzystaniem detektorów CO i LPG. Obiekty zamknięte
powyżej 10 stanowisk postojowych należy wyposażyć w wenty-
lację mechaniczną sterowaną za pomocą czujników wykrywają-
cych przekroczenia dopuszczalnego stężenia tlenku węgla. Garaże
o podłodze poniżej poziomu terenu, w których dopuszcza się par-
kowanie samochodów zasilanych gazem, powinny mieć wentyla-
cję sterowaną detektorami wykrywającymi mieszaninę propanu-
-butanu w powietrzu. Detektory tlenku węgla trzeba umieszczać
na wysokości od 1,6 do 1,8 m od posadzki (w strefie przebywa-
nia ludzi), natomiast w przypadku LPG czujniki należy montować
w pobliżu posadzki od 10 do 30 cm nad podłogą.
Stałe samoczynne urządzenia gaśnicze wodne
Zgodnie z § 277 ust. 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać
budynki i ich usytuowanie w garażu zamkniętym, obejmującym
więcej niż dwie kondygnacje podziemne lub znajdującym się poni-
żej drugiej kondygnacji podziemnej, należy stosować stałe samo-
czynne urządzenia gaśnicze wodne. Nie dotyczy to jednak stref
garażu, które mają bezpośredni wjazd do budynku lub wyjazd
na zewnątrz.
Warto zwrócić uwagę, że nie ma wytycznych, które wskazywałyby
rodzaj instalacji gaszącej, jaką należy zamontować, a jedynie infor-
macje o tym, że ma być ona wodna. Można zatem zastosować
nie tylko instalację tryskaczową czy zraszaczową, lecz także coraz
popularniejszy system gaszenia mgłą wodną, wymagający o wiele
mniejszych zbiorników, a także nakładów finansowych.
Stałe samoczynne urządzenia gaśnicze wodne w garażu podziem-
nym zamkniętym mogą być także wykorzystywane do zwiększenia
dopuszczalnej powierzchni strefy pożarowej, o czym była mowa
wcześniej, a także wydłużenia przejść ewakuacyjnych o 50%.
Ewakuacja
Z § 278 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki
i ich usytuowanie, wynika, że z garażu, który ma więcej niż 25 sta-
nowisk postojowych i nie jest wyposażony w instalację wentylacji
oddymiającej lub ma powierzchnię przekraczającą 1500 m
2
,
trzeba zapewnić co najmniej dwa wyjścia ewakuacyjne, przy czym
jednym z nich może być wjazd lub wyjazd. Jednak aby wjazd lub
wyjazd mógł stanowić drugie wyjście ewakuacyjne, należy go
dostosować, tj. użyć drzwi o odpowiednich parametrach technicz-
nych (aby mogły pełnić funkcję ewakuacyjną). Powinny one mieć
określoną szerokość i wysokość w świetle otworu (mogą być wyko-
nane w samej bramie lub zlokalizowane w jej pobliżu – w ścianie
zewnętrznej bądź bramie prowadzącej do sąsiedniej strefy pożaro-
wej). W praktyce często stosowane są jednak bramy podnoszone
bez drzwi ewakuacyjnych i tego typu rozwiązań nie można wyko-
rzystywać do ewakuacji. Wynika to z faktu, że zgodnie z obowiązu-
jącymi przepisami wyjście ewakuacyjne powinno być dostępne rów-
nież wtedy, gdy wjazd/wyjazd jest zamknięty.
Stosując drzwi w bramach w celu ewakuacji, trzeba zwrócić uwagę
na wysokość progu (zazwyczaj jest on zbyt duży z uwagi na to,
że taka konstrukcja jest tańsza) – nie może przekraczać 2 cm.
W przeciwnym wypadku konieczne jest użycie droższych bram
z drzwiami bezprogowymi lub zamontowanie drzwi wyjściowych
ewakuacyjnych w ścianie obok.
fot. Shutterstock
Fot. 2. Zakaz wjazdu dla samochodów z instalacją LPG obowiązujący dla garaży,
w których nie ma systemów detekcji gazów oraz wentylacji awaryjnej