Page 52 - Hale Przemysłowe 2014

Wentylacja i ogrzewanie powietrzne hal produkcyjnych i magazynowych

50

powodować wydobywanie się zanieczyszczonego powietrza na zewnątrz.

Konieczne więc jest podłączenie obudowy do odciągu miejscowego usu-

wającego powietrze na zewnątrz. Jego strumień można określić, stosując

się do zaleceń podanych w podręczniku [8].

Odciągi miejscowe

W pomieszczeniach, w których proces technologiczny powoduje emisję

substancji szkodliwych o niedopuszczalnym stężeniu lub uciążliwym

zapachu, należy stosować odciągi miejscowe współpracujące z wentylacją

ogólną, tak aby zapewnić warunki spełniające normy bezpieczeństwa

i higieny pracy [18]. Zadaniem odciągu miejscowego jest uchwycenie

zanieczyszczonego powietrza w miejscu jego powstawania, w postaci jak

najbardziej skoncentrowanej, a następnie doprowadzenie go do urządzeń

oczyszczających lub usunięcie na zewnątrz do miejsca, w którym nie

będzie oddziaływał na otoczenie.

Instalacjewpomieszczeniach zagrożonychwybuchem

W pomieszczeniu zagrożonym wydzieleniem się lub przenikaniem

z zewnątrz substancji szkodliwych dla zdrowia lub palnych, w ilo-

ściach mogących stworzyć zagrożenie wybuchem, należy stosować do-

datkową, awaryjną wentylację wywiewną, uruchamianą od wewnątrz

i z zewnątrz pomieszczenia. Musi ona zapewniać wymianę powietrza

dostosowaną do jego przeznaczenia, zgodnie z przepisami o bezpie-

czeństwie i higienie pracy [18].

Wentylacja mechaniczna ogólna lub miejscowa zapewnia: zmniejszenie

zasięgu stref zagrożenia wybuchem, skrócenie czasu zalegania atmosfery

wybuchowej i zapobiega tworzeniu się jej [17].

Oszacowanie wymaganej minimalnej wydajności systemu wentylacji

możliwe jest na podstawie PN-EN 60079-10-1:2009E [15]. Jednak

sposób ten ma liczne ograniczenia i jego wyniki mogą być traktowane

tylko jako orientacyjne [24].

Wentylacja podczas przerwwpracy

W pomieszczeniach produkcyjnych użytkowanych okresowo, w przy-

padku występowania źródeł pary wodnej lub zanieczyszczeń szkodliwych

dla zdrowia, powinno się zapewnić stałą wymianę powietrza w okresie

przerw w ich wykorzystywaniu. Do obliczania wentylowanej kubatury

należy przyjąć nominalną wysokość pomieszczeń, lecz nie większą niż

4 m lub zagwarantować wentylację sterowaną poziomem stężenia zanie-

czyszczeń [18]. Magazyny nieprodukcyjne nie podlegają wymaganiom

dotyczącym wentylacji podczas przerw w pracy [18]. Jednak w czasie

chłodów w nieużywanych magazynach, ze względu na ochronę budynku

i jego konstrukcji, powinno się zapewnić przynajmniej tzw. temperaturę

dyżurną, nawiewając zmniejszony strumień powietrza.

Odzysk ciepła

Powietrze nawiewane do pomieszczenia lub budynku jest ogrzewane bądź

ochładzane w zależności od pory roku. Aby wraz z powietrzem wywiewa-

nym z obiektu nie tracić przekazanej mu energii cieplnej lub chłodniczej,

stosuje się tzw. odzysk ciepła. Za pomocą wymienników (rekuperatorów

lub regeneratorów) bądź recyrkulacji, czyli zawrócenia i wymieszania części

usuwanego powietrza z nawiewanym z zewnątrz, następuje większe lub

mniejsze wstępne podgrzanie bądź ochłodzenie powietrza zewnętrznego.

Wymagania prawne dotyczące stosowania odzysku ciepła:

• w instalacjach wentylacji mechanicznej ogólnej nawiewno-wywiewnej

lub klimatyzacji komfortowej o wydajności 500 m

3

/h i więcej, należy

wykorzystywać urządzenia o sprawności temperaturowej co najmniej

50% lub recyrkulację, gdy jest to dopuszczalne [22],

• przy recyrkulacji ilość powietrza świeżego (zewnętrznego) powinna

być zgodna z wymaganiami higienicznymi [22] i nie mniejsza niż 10%

ogólnej ilości wymienianego powietrza [10],

• dla wentylacji technologicznej zastosowanie odzysku ciepła

powinno wynikać z uwarunkowań technologicznych i rachunku

ekonomicznego [22],

• przy stosowaniu recyrkulacji w powietrzu wprowadzanym do po-

mieszczeń zanieczyszczenie czynnikami szkodliwymi nie powinno

przekraczać poziomu, przy którym suma stosunków stężeń poszcze-

gólnych substancji do odpowiadających im wartości najwyższych

dopuszczalnych stężeń przekracza 0,3 [10],

• recyrkulacji powietrza nie stosuje się w pomieszczeniach pracy nara-

żonych na występowanie szkodliwych dla zdrowia czynników biologicz-

nych (wraz z mikroorganizmami chorobotwórczymi), chemicznych oraz

w których do powietrza emitowane są uciążliwe zapachy lub znajdują

się substancje trujące, cuchnące albo możliwe jest nagłe zwiększenie

stężenia szkodliwych substancji, jak również w miejscach zagrożonych

wybuchem [10], [19].

❘ ❘ ❘

Wymagania prawne i wytyczne związane z zapewnieniem

odpowiednichwarunkówpracywhalachmagazynowych

W magazynach podobnie jak w przypadku hal produkcyjnych, gdy

dochodzi do emisji zanieczyszczeń (np. wydzielanych przez składowa-

ne produkty) do powietrza, konieczne jest utrzymanie ich stężenia po-

niżej wartości NDS. Należy zapewnić wentylację stwarzającą warunki

przechowywania zgodne z zaleceniami technologa. W magazynach

z materiałami niebezpiecznymi obowiązkowe jest stosowanie wenty-

lacji mechanicznej do usuwania wydzielających się par i gazów, a tam

gdzie w wyniku awarii mogą wytwarzać się substancje toksyczne lub

palne, w ilościach grożących wybuchem, powinien zostać zainstalowa-

ny system awaryjnej wentylacji wyciągowej. Również w magazynach

środków ochrony roślin oraz nawozów mineralnych i organiczno-

-mineralnych konieczna jest zarówno wentylacja ciągła (urucha-

miana z zewnątrz, godzinę przed rozpoczęciem pracy, zapewniająca

co najmniej 3-krotną wymianę powietrza w ciągu godziny), jak

również wentylacja awaryjna (uruchamiana z zewnątrz i od wewnątrz

magazynu, gwarantująca minimum 10-krotną wymianę powietrza

w ciągu godziny). Wentylacja awaryjna jest używana także niezależnie

od ciągłej, przez co najmniej 5 minut przed każdorazowym wejściem

pracownika do magazynu [6].

❘ ❘ ❘

Sposoby zapewnienia odpowiedniej wymiany powietrza

oraz temperatury

Wymagany strumień powietrza zewnętrznego

Zgodnie z wymaganiem przedstawionym w obwieszczeniu MGPiPS [10]

w pomieszczeniu pracy, w którym pracownicy jednej zmiany roboczej

przebywają dłużej niż 2 godziny, powinna być zapewniona wymiana

powietrza, wynikająca z potrzeb użytkowych i funkcji tych pomieszczeń,

bilansu ciepła i wilgoci oraz zanieczyszczeń stałych i gazowych.

Wielkość strumienia powietrza wentylacyjnego, jak również jego

rozprowadzenie, zależne są od ilości wydzielanych w nim zanieczyszczeń

(ciepła, wilgoci, pyłów, gazów), lokalizacji ich źródeł oraz przeznaczenia

i czasu wykorzystania danego pomieszczenia.